Ἀντωνία Πασχαλίδου: Τὸ καράβι

Ἀν­τω­νί­α Πα­σχα­λί­δου

Τὸ  κα­ρά­βι

ΛΟΙ ΜΙΛΟΥΣΑΝ γιὰ τὸ κα­ρά­βι. Εἶ­χε καὶ πα­νιά, ὅ­μως δὲν ἦ­ταν σί­γου­ρο τὸ χρῶ­μα τους. Λο­γι­κὸ θὰ ἦ­ταν νὰ εἶ­ναι ἄ­σπρα. Ὡ­στό­σο πό­τε ἄ­κου­γε νὰ τὰ πε­ρι­γρά­φουν κόκ­κι­να, πό­τε μπλέ… Ὅ­λο ψοῦ ψοῦ ψοῦ πί­σω ἀ­πὸ τὶς πλά­τες τῶν ἄλ­λων. Ἰ­δι­αί­τε­ρα οἱ γυ­ναῖ­κες. Αὐ­τὸ συ­νέ­βαι­νε κυ­ρί­ως τὰ κα­λο­καί­ρια. Ὕ­στε­ρα ἠ­ρε­μοῦ­σαν ὅ­λοι. Ξα­νάρ­χι­ζαν τὶς κα­θη­με­ρι­νὲς ἀ­σχο­λί­ες τους. Κι ὁ πα­τέ­ρας ἤ­τα­νε δια­ρκῶς ἀ­πα­σχο­λη­μέ­νος μὲ τὰ μα­θή­μα­τα, τὰ ἰ­δι­αί­τε­ρα βέ­βαι­α, μιᾶς κι ἀ­πὸ χρό­νια εἶ­χε πα­ρα­τή­σει τὴ δου­λειά. Κα­νεὶς δὲν μι­λοῦ­σε γιὰ κεί­νη ἢ ὅ­ταν μι­λοῦ­σαν ἔ­λε­γαν γιὰ τὸ πα­ρελ­θόν: τί ὄ­μορ­φη ποὺ ἦ­ταν, τί δυ­να­τό­τη­τες εἶ­χε, τί ἔ­φτια­χνε μὲ τὰ χέ­ρια της! Μέ­χρι ποὺ ἀ­πο­μο­νώ­θη­κε σὲ κεῖ­νο τὸ δω­μά­τιο στὸν δεύ­τε­ρο ὄ­ρο­φο. Ἔ­βλε­πε στὸν κῆ­πο. Δὲν εἶ­χε ὅ­μως ἐ­πα­φὴ μὲ κα­νέ­ναν — ἐ­κτὸς ἀ­πὸ κά­τι ἐ­πι­σκέ­ψεις τοῦ ἄν­τρα της, τῆς ἀ­δελ­φῆς της καὶ φυ­σι­κὰ τὴ γυ­ναί­κα ποὺ τὴ φρόν­τι­ζε.

        Τὸ παι­δὶ δὲν τὸ ἄ­φη­ναν νὰ τὴ δεῖ. Ἔ­τσι ἔ­μα­θε νὰ ζεῖ χω­ρὶς μη­τέ­ρα. Μό­νο μὲ τὴ σκιὰ ποὺ τὴν ἔ­βλε­πε κά­θε τό­σο πί­σω ἀ­πὸ τὶς κουρ­τί­νες. Μά­να θε­ω­ροῦ­σε κά­τι ὑ­πο­κα­τά­στα­τα-θεῖ­ες. Σι­ω­πή.

        Κι ὅ­ταν ἄ­νοι­γε ὁ και­ρός, ἄρ­χι­ζαν πά­λι οἱ κου­βέν­τες γιὰ τὸ κα­ρά­βι. Ὁ πα­τέ­ρας τὸ πε­ρι­έ­γρα­φε το­νί­ζον­τας κά­θε λε­πτο­μέ­ρεια: τὸ σκα­ρὶ τὰ ξάρ­τια τὴν πλώ­ρη τὰ σκοι­νιά. Σὰν πα­λιὸς ναυ­τι­κὸς ποὺ εἶ­χε ξεμ­παρ­κά­ρει καὶ λα­χτα­ροῦ­σε τὴ ζω­ὴ στὸ πλοῖ­ο. Οἱ θεῖ­ες κα­τα­πι­ά­νον­ταν μὲ κεν­τή­μα­τα γιὰ τὰ ἔ­πι­πλα, τρα­πε­ζο­μάν­τι­λα, δαν­τέ­λες γιὰ τὶς μα­ξι­λα­ρο­θῆ­κες καὶ παν­τοῦ φυ­σι­κὰ ὑ­πῆρ­χε τὸ κα­ρά­βι ἢ ἔ­στω μιὰ ἰ­δέ­α του: ἕ­να πα­νί, μιὰ ἄγ­κυ­ρα.

        Ὅ­σο πλη­σί­α­ζε τὸ κα­λο­καί­ρι οἱ κου­βέν­τες θέ­ρι­ευ­αν. Τό­σο ποὺ πί­στευ­ε πὼς ὅ­που νά ‘ναι θὰ φα­νεῖ κά­ποι­ο πλοῖ­ο στὸ μι­κρὸ λι­μά­νι. Αὐ­τὸ βέ­βαι­α δὲν συ­νέ­βαι­νε πο­τέ. Ὅ­λο τὸν και­ρὸ ποὺ οἱ δου­λει­ὲς τοῦ σπι­τιοῦ ἔ­τρω­γαν τὸν πε­ρισ­σό­τε­ρο χρό­νο τους, ξέ­χνα­γαν ἐν­τε­λῶς τὴ γυ­ναί­κα. Μη­τέ­ρα-φάν­τα­σμα. Ὁ μι­κρὸς κυ­ρι­ευ­ό­ταν ἀ­πὸ πε­ρι­έρ­γεια. Ἤ­θε­λε νὰ βρεῖ τὴν κα­τάλ­λη­λη στιγ­μὴ γιὰ νὰ τρυ­πώ­σει στὸ ἀ­να­το­λι­κο­με­σημ­βρι­νὸ δω­μά­τιο. Τῆς ἔ­κα­νε μᾶλ­λον κα­λὸ ὁ ἥ­λιος. Γι’ αὐ­τὸ τὰ πρω­ι­νὰ ἀ­πὸ τὸ πί­σω μέ­ρος τοῦ κή­που ἔ­βλε­πε τὸ πα­ρά­θυ­ρό της ἀ­νοι­χτὸ μὲ τὶς κουρ­τί­νες μα­ζε­μέ­νες. Τὴ μη­τέ­ρα που­θε­νά.

        Ἔ­τσι πέ­ρα­σε πο­λὺς και­ρὸς μέ­χρι τὴν ἀ­να­στά­τω­ση καὶ τὴν ὑ­πό­κω­φη ἔν­τα­ση ἐ­κεῖ­νο τὸ ξη­μέ­ρω­μα. Ἔ­φτα­σε ὁ για­τρός, ὕ­στε­ρα ἔμ­παι­ναν ἔ­βγαι­ναν. Ὁ πα­τέ­ρας θλιμ­μέ­νος, οἱ θεῖ­ες σταυ­ρο­κο­πι­οῦν­ταν κι ἀγ­κά­λια­ζαν τὸν μι­κρό. Τοῦ χά­ι­δευ­αν τὰ μαλ­λιά, τὸ κε­φά­λι. Μέ­χρι πού… ναί, πρό­λα­βε νὰ δεῖ. Κα­τέ­βη­καν δυ­ὸ ἄν­τρες μὲ κά­τι ποὺ ἔ­μοια­ζε μὲ σῶ­μα τυ­λιγ­μέ­νο σὲ σεν­τό­νι. Δὲν ἔ­βλε­πε οὔ­τε χέ­ρια, οὔ­τε πό­δια, τί­πο­τα, μό­νο τὸ σχῆ­μα ἀν­θρώ­πι­νου σώ­μα­τος.

        Ἔ­κλα­ψαν ὅ­λοι… ὅ­λοι ἐ­κτὸς ἀ­π’ αὐ­τόν.

        Τὸ μό­νο ποὺ ἔ­κα­νε ἦ­ταν νὰ τρέ­ξει στὸ δω­μά­τιό της. Ἡ λευ­κὴ κουρ­τί­να κυ­μά­τι­ζε κι ἔμ­παι­νε φῶς ποὺ σὲ τύ­φλω­νε. Ἀ­πέ­ναν­τι ἀ­π’ τὸ κρε­βά­τι ὅ­μως, ἐ­πά­νω στὴ σι­φο­νι­έ­ρα, ὑ­πῆρ­χε ἕ­να κα­ρά­βι μὲ μπλὲ καὶ κόκ­κι­να πα­νιὰ φτι­αγ­μέ­νο ἀ­πὸ σπίρ­τα. Οὔ­τε με­γά­λο οὔ­τε μι­κρό. Ὄ­μορ­φο. Ἀ­τα­ξί­δευ­το.

Πηγή: Πρώτη δημοσίευση.

Ἀν­τω­νί­α Πα­σχα­λί­δου. Σπού­δα­σε Ἀγ­γλι­κὴ Φι­λο­λο­γί­α στὸ Πα­νε­πι­στή­μιο τῆς Ἀ­θή­νας καὶ Ἰ­τα­λι­κὴ Γλώσ­σα καὶ Με­τά­φρα­ση στὸ Ἰ­τα­λι­κὸ Ἰν­στι­τοῦ­το τῆς ἴ­διας πό­λης. Ἐ­πί­σης Με­τά­φρα­ση στὸ Ε.ΚΕ.ΜΕ.Λ κατὰ τὴ δι­ε­τί­α 2004-2006. Ἐρ­γά­ζε­ται στὴν Πρω­το­βάθ­μια Ἐκ­παί­δευ­ση καὶ ὡς με­τα­φρά­στρια. Τα­κτι­κὴ συ­νερ­γά­τι­δα τοῦ ἱ­στο­λο­γί­ου μας, ἐ­κτὸς τῶν ἄλ­λων με­τα­φρα­στι­κῶν ἐρ­γα­σι­ῶν της, ἔ­χει ἐ­πι­με­λη­θεῖ τὸ ἀ­φι­έ­ρω­μα στὸν Ἰ­τα­λὸ συγ­γρα­φέα Luigi Malerba.

Ἀντώνης Γιαννακός: Ἀριθμητήριο

Ἀν­τώ­νη Γι­α­ν­να­κός

Ἀ­ριθ­μη­τή­ριο

 ΒΑΓΓΕΛΙΤΣΑ ἤ­τα­νε λί­γο πά­νω ἀ­πὸ τρι­ῶν χρο­νῶν. Εἶ­χε πε­ρά­σει τὶς πε­ρισ­σό­τε­ρες μέ­ρες ἐ­κεί­νης τῆς ἄ­νοι­ξης σκαρ­φα­λω­μέ­νη πά­νω στὸ ντι­βά­νι νὰ βλέ­πει ἀ­πὸ τὸ με­γά­λο πα­ρά­θυ­ρο τοῦ δώ­μα­τος τὰ αὐ­το­κί­νη­τα νὰ περ­νοῦν κά­τω στὸ δρό­μο. Ἔ­φευ­γαν οἱ γο­νεῖς της νὰ δου­λέ­ψουν βάρ­δια στὸ ἐρ­γο­στά­σιο καὶ οἱ βάρ­δι­ες ἐ­κεί­νη τὴ χρο­νιὰ ἦ­ταν πε­ρί­ερ­γες, τύ­χαι­νε νὰ λεί­πουν καὶ οἱ δύ­ο μα­ζὶ ἀ­πὸ τὸ σπί­τι. Ἄλ­λες φο­ρὲς τοὺς κρά­τα­γαν γιὰ δι­πλή, πρω­ὶ – βρά­δυ.

        Ὅ­ταν ἡ γερ­μα­νί­δα ἀ­πὸ τὸν κά­τω ὄ­ρο­φο γύ­ρι­ζε νω­ρίς, εἶ­χε κλει­δὶ καὶ ἀ­νέ­βαι­νε πά­νω στὸ δῶ­μα ποὺ ἔ­με­ναν. Τὴν ἔ­παιρ­νε στὸ σπί­τι της μέ­χρι νὰ ἔρ­θει ἡ ὥ­ρα νὰ γυ­ρί­σουν. Ὅ­μως κά­θε ξη­μέ­ρω­μα ἐ­κεί­νης τῆς Ἄ­νοι­ξης ἡ Βαγ­γε­λί­τσα ἔ­πι­νε τὸ γά­λα της καὶ κα­θό­ταν στὸ πα­ρά­θυ­ρο νὰ βλέ­πει τὰ αὐ­το­κί­νη­τα. Τῆς εἶ­χε δώ­σει ὁ πα­τέ­ρας της ἕ­να κομ­μά­τι χαρ­τὶ μὲ γραμ­μὲς καὶ ἕ­να μο­λύ­βι καὶ τῆς ἔ­λε­γε κά­θε φορ­τη­γὸ ἢ λε­ω­φο­ρεῖ­ο ποὺ περ­νά­ει νὰ βά­ζει μιὰ γραμ­μὴ στὸ χαρ­τί. Ὅ­ταν με­τὰ τὸ τέ­λος τῆς βάρ­διας ἔ­φτα­νε σπί­τι, μέ­χρι νὰ ἑ­τοι­μά­σει τὸ φα­γη­τὸ ἡ μά­να της, κα­θό­τα­νε στὸ ντι­βά­νι καὶ με­τρού­σα­νε πό­σα φορ­τη­γὰ καὶ λε­ω­φο­ρεῖ­α εἴ­χα­νε πε­ρά­σει.

        Πάν­τα το με­ση­μέ­ρι ὅ­ταν γυρ­νοῦ­σε εἶ­χε κά­τι στὰ χέ­ρια του γιὰ τὴν μο­νά­κρι­βή του κό­ρη. Μιὰ κα­ρα­μέ­λα, μιὰ σο­κο­λά­τα, μπι­σκό­τα, κά­τι σὰν ἀν­τα­μοι­βή, σὰν ἀ­πο­ζη­μί­ω­ση καὶ ἐ­ξι­λέ­ω­ση γιὰ τὶς ὧ­ρες ποὺ ἦ­ταν ἀ­ναγ­κα­σμέ­νοι νὰ τὴν ἀ­φή­νουν μό­νη της στὸ πα­ρά­θυ­ρο. Ἐ­κεί­νη πε­ρή­φα­νη ἔ­πε­φτε στὴν ἀγ­κα­λιά του, κρε­μό­ταν ἀ­πὸ τὸν λαι­μό του καὶ τοῦ ἔ­δει­χνε τὸ χαρ­τὶ μὲ τὶς γραμ­μὲς ποὺ εἶ­χε τρα­βή­ξει μὲ τὰ φορ­τη­γὰ ποὺ πέ­ρα­σαν. Ἐ­κεῖ­νος τῆς ἔ­δι­νε ἕ­να με­γά­λο φι­λὶ καὶ τὴν λι­χου­διά της.

        Εἶ­χαν ἀ­πο­φα­σί­σει ὅ­τι τὸ κα­λο­καί­ρι μὲ τὴν ἄ­δεια ποὺ θὰ ἔ­παιρ­νε ἡ μά­να της, θὰ τὴν κα­τέ­βα­ζε στὸ χω­ριὸ στὶς γι­α­γιά­δες. Ἔ­τσι ὅ­πως ἦ­ταν ἡ δου­λειὰ στὸ ἐρ­γο­στά­σιο δὲν μπο­ροῦ­σε νὰ μεί­νει πιὰ μα­ζί τους στὴ Γερ­μα­νί­α. Ἤ­ξε­ρε ὅ­τι θὰ ἔ­κα­νε και­ρὸ νὰ τὴν δεῖ. Μό­νο ἐ­κεί­νη θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ ἔρ­θει στὸ Ντί­σελ­ντορφ κά­ποι­α στιγ­μὴ μὲ τοὺς παπ­ποῦ­δες. Ἐ­κεῖ­νος ἦ­ταν ἀ­δύ­να­το νὰ μπεῖ στὴν Ἑλ­λά­δα μὲ στε­ρη­μέ­νο τὸ δι­α­βα­τή­ριο ἀ­πὸ τὴν χούν­τα.

        Κα­θὼς ἔ­βλε­πε τὸ χαρ­τὶ μὲ τὶς γραμ­μὲς γιὰ τὰ φορ­τη­γά, κά­ποι­α στιγ­μή, ὅ­ταν θὰ γί­νει κο­πέ­λα, θὰ ἤ­θε­λε νὰ τῆς πεῖ τὴν δι­κή του ἱ­στο­ρί­α, πὼς ἔ­μα­θε ἐ­κεῖ­νος νὰ με­τρά­ει. Τό­τε ποὺ λί­γο πιὸ με­γά­λος ἀ­πὸ ὅ­τι ἐ­κεί­νη τώ­ρα, πή­γαι­νε στὸ πλά­τω­μα ψη­λὰ ἔ­ξω ἀ­πὸ τὸ χω­ριό. Ἔ­κα­νε πὼς ἔ­παι­ζε βό­λους ἀλ­λὰ τὸν εἴ­χα­νε βά­λει τὰ με­γα­λύ­τε­ρα ἀ­δέρ­φια του καὶ πα­ρα­κο­λου­θοῦ­σε τὴν δη­μο­σιά. Κά­θε φορ­τη­γὸ ποὺ πέρ­να­γε ἔ­βα­ζε μιὰ με­γά­λη πέ­τρα στὴ σει­ρά. Ἂν ἦ­ταν κούρ­σα ἔ­βα­ζε μιὰ μι­κρή. Καὶ ἀ­νά­λο­γα τὴν κα­τεύ­θυν­ση ἤ­τα­νε οἱ πέ­τρες σὲ ἄλ­λη σει­ρά. Πά­νω ἦ­ταν ὁ δρό­μος γιὰ τὰ Σέρ­βια, κά­τω ὁ δρό­μος γιὰ τὴν Ἐ­λασ­σό­να. Σὰν ἔ­πε­φτε τὸ φῶς κα­τέ­βαι­ναν δυ­ὸ ἀν­τάρ­τες ἀ­πὸ τὸ λη­μέ­ρι με­τροῦ­σαν τὶς πέ­τρες καὶ βλέ­πα­νε πό­σα φορ­τη­γά τοῦ στρα­τοῦ πε­ρά­σα­νε.

Πηγή: Πρώτη δημοσίευση.

Ἀντώ­νης Γιαν­νακός. Ἔχει ἐκδώσει Σκαλίζοντας ἀνα­μνή­σεις (διηγήματα, Γαβριηλίδης, 2014) καὶ δύο ποιητικές συλλογές. Τελευταῖο του βιβλίο εἶναι Τέσσερις βολικοί θάνα­τοι (μυ­θιστόρημα, Κέδρος, 2016).

Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ (Георги Господинов): Spam

Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ (Георги Господинов)

Spam

(Спам)

ΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ἀ­νοί­γω τὸν φά­κε­λο μὲ τὰ spam καὶ δι­α­βά­ζω ἀρ­γά: Ἀ­ξέ­χα­στο κα­λο­καί­ρι στὴ Σι­κε­λί­α ἢ στὴν Το­σκά­νη. Σε­μι­νά­ριο Τά­ο. Ἀ­να­μνή­σεις ἀ­πὸ τὴ μή­τρα. Are you looking for an affair, ρω­τά­ει κά­ποι­α Sabrine. Ἦρ­θε κι ἔ­δε­σε, κα­θὼς τώ­ρα μό­λις δι­α­πι­στώ­νω ὅ­τι τὸ μέ­ηλ μου κέρ­δι­σε 1 ἑ­κα­τομ­μύ­ριο λί­ρες.

       Πε­τά­γο­μαι γιὰ λί­γο στὴν κυ­ρί­ως ἀλ­λη­λο­γρα­φί­α: Ἀ­να­μέ­νου­με τὴν ἔκ­θε­σή σας. Ἡ ἀ­σφά­λεια τοῦ αὐ­το­κι­νή­του λή­γει. Τε­λευ­ταί­α ὑ­πεν­θύ­μι­ση. Θὰ ἀ­φι­ε­ρώ­σε­τε λί­γο χρό­νο στὸ χει­ρό­γρα­φο ἑ­νὸς ἄ­γνω­στου συγ­γρα­φέ­α;

       Ἄ, ὄ­χι, ἐ­πι­στρέ­φω στὸ spam. Δυ­ὸ κό­σμοι. Στὸν ἕ­να, μὲ προ­σκα­λοῦν στὴ Σι­κε­λί­α, οἱ γυ­ναῖ­κες πε­θαί­νουν γιὰ μέ­να, τὸ μέ­ηλ μου κερ­δί­ζει ἑ­κα­τομ­μύ­ρια, κλη­ρο­νό­μοι τοῦ Κα­τὰρ θέ­λουν νὰ μοῦ με­τα­φέ­ρουν τὰ χρή­μα­τα κά­ποι­ου… μῆ­τρες… ἄσ­ραμς… τά­ο… Ὁ ἄλ­λος – δου­λειά, ἀ­πλή­ρω­τες ἀ­σφά­λει­ες καὶ χει­ρό­γρα­φα σὲ ἀ­να­μο­νή. Ὑ­πο­πτεύ­ο­μαι πὼς ὅ­ταν πε­θά­νου­με, πη­γαί­νου­με κα­τ’ εὐ­θεί­αν στὸ spam. Τὸ ὁ­ποῖ­ο εἶ­ναι, πι­θα­νόν, τὸ ἄλ­λο ὄ­νο­μα τοῦ πα­ρα­δεί­σου.

Πηγή: Георги Господинов, Всичките наши тела, Жанет 45, Σόφια 2018, σ. 119.

Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νο­φ (Георги Господинов, Γιά­μπολ, 1968). Πο­λυ­βρα­βευ­μέ­νος ποι­η­τής, πε­ζο­γρά­φος, θε­α­τρι­κὸς συγ­γρα­φέ­ας, κρι­τι­κὸς λο­γο­τε­χνί­ας καὶ σε­να­ρι­ο­γρά­φος. Θε­ω­ρεῖ­ται ἀ­πὸ τοὺς ση­μαν­τι­κό­τε­ρους σύγ­χρο­νους λο­γο­τέ­χνες τῆς Βουλ­γα­ρί­ας, καὶ εἶ­ναι ὁ πλέ­ον με­τα­φρα­σμέ­νος στὸ ἐ­ξω­τε­ρι­κὸ με­τὰ τὸ 1989. Μὲ τὸ πρῶ­το με­τα­μον­τέρ­νο μυ­θι­στό­ρη­μά του, μὲ τί­τλο Φυ­σι­κὸ μυ­θι­στό­ρη­μα (1999) ἔ­δω­σε —σύμ­φω­να μὲ τὴν κρι­τι­κο­γρα­φία— τὸ «πρῶ­το, ὡς γέν­νη­μα καὶ δό­ξα, μυ­θι­στό­ρη­μα τῆς γε­νιᾶς τοῦ ’90». Κυ­ρι­ό­τε­ρα ἔρ­γα του ἀ­νὰ κα­τη­γο­ρί­α: Ποί­η­ση: Lapida­rium (Ла­пи­да­риум, 1992)· Ἡ κε­ρα­σιὰ ἑ­νὸς ἔ­θνου­ς (Че­реша­та на един на­род, 1996)· Γράμ­μα­τα στὸν Γκα­ου­στί­ν (Писма до Гау­стин, 2003). Μυ­θι­στό­ρη­μα: Φυ­σι­κὸ μυ­θι­στό­ρη­μα (Е­стес­твен ро­ман, 1999)· Φυ­σι­κὴ τῆς με­λαγ­χο­λί­α­ς (Физи­ка на тъга­та, 2011)· Χρο­νο­κα­τα­φύ­γιο (Времеубежище, 2020). Δι­ή­γη­μα: Καὶ ἄλ­λες ἱ­στο­ρί­ες (И дру­ги исто­рии, 2000)· Καὶ ὅ­λα ἔ­γι­ναν φεγ­γά­ρι (И всич­ко ста­на луна, 2013)· Ὅ­λα τὰ κορ­μιά μας (Вси­чките наши те­ла, 2018). Δρα­μα­τουρ­γί­α: D.J. (2004)· Ἡ Ἀ­πο­κά­­λυ­ψη ἔρ­χε­ται στὶς 6 τὸ ἀ­πό­γευ­μα (Апо­ка­лип­си­сът идва в 6 вече­рта, 2010). Δο­κί­μιο: Οἱ ἀ­ό­ρα­τες κρί­σει­ς (Не­види­­мите кризи, 2013). Σε­να­ρι­ο­γρα­φί­α: Ἡ Τε­λε­τή (Ритуа­лът, 2005 – μέ­ρος τῆς εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς συμ­πα­ρα­γω­γῆς Lost and Found, μὲ τὴν ὁ­ποί­α ἔ­γι­νε ἡ ἔ­ναρ­ξη τοῦ προ­γράμ­μα­τος «Forum» τῆς Berlinale 2005)· Ὀ­με­λέ­τα (Омл­ет, 2008). Τὰ τε­λευ­ταῖ­α χρό­νια, τὸ πε­ζο­γρα­φι­κὸ ἔρ­γο τοῦ Γκο­σπον­τί­νοφ ἔ­χει τρα­βή­ξει τὴν προ­σο­χὴ τῶν σκη­νο­θε­τῶν ποὺ μὲ ἐ­πι­τυ­χί­α τὸ ἀ­ξι­ο­ποί­η­σαν στὰ ἀ­κό­λου­θα κι­νη­μα­το­γρα­φι­κὰ ἔρ­γα: Αὐ­τὴ ποὺ γνέφει ἀπὸ τὸ τρέ­νο (2016), Ἡ τυ­φλὴ Βάισα (2016) 8 λε­πτὰ καὶ 19 δευτε­ρό­λεπτα (8΄19΄΄) (2018), Φυσι­κὴ τῆς Με­λαγ­χολίας (2019). (Πε­ρισ­σό­τε­ρα ἐ­δῶ, στὸ «Γκεόργκι Γκο­σπο­ντί­νοφ (Ге­о­рги Го­спо­ди­нов)», εἰ­σα­γω­γὴ στὸ ἔρ­γο τοῦ Βούλγαρου λο­γο­τέ­χνη ἀ­πὸ τὸν με­τα­φρα­στή του Σπῦρο Ν. Παππᾶ. Βλ. ἐ­δῶ καὶ τὴν εἰ­σα­γω­γὴ τοῦ με­τα­φρα­στῆ στὸ πα­ρὸν ἀ­φι­έ­ρω­μα.)

Μετάφραση ἀπὸ τὰ βουλγαρικά:

Σπῦ­ρος Ν. Παπ­πᾶς (Ἀ­θή­να, 1975). Ἐ­ρευ­νη­τής, συγ­γρα­φέ­ας καὶ με­τα­φρα­στής. Κεί­με­να καὶ με­λέ­τες του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ ἔγ­κρι­τα πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ σὲ ἐ­φη­με­ρί­δες. Δι­η­γή­μα­τα καὶ με­τα­φρά­σεις του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ σὲ συλ­λο­γι­κοὺς τό­μους.

(Ἐ­πι­μέ­λεια ἀ­φι­ε­ρώ­μα­τος – ἐ­πι­λο­γὴ δι­η­γη­μά­των: Σπῦ­ρος Ν. Παπ­πᾶς – Γιά­ννης  Πατίλης.)

Ἡρὼ Νικοπούλου: Ὀρεινοὶ καὶ Πεδινοὶ 1863

Ἡ­ρὼ Νι­κο­πού­λου

Ὀ­ρει­νοὶ καὶ Πε­δι­νοὶ

1863

ΑΛΙ ΤΑ ΠΕΤΑΞΕ ὅ­λα. Τώ­ρα τὴν ἐ­νο­χλοῦν οἱ βου­τι­ές. Τὰ δρο­σε­ρὰ νε­ρά, ποὺ τι­νά­ζον­ται καὶ κα­τα­βρέ­χουν τὰ πάν­τα, μό­λις κα­τα­κά­τσουν τρι­γύ­ρω σχη­μα­τί­ζουν ἀ­μέ­σως μι­κρά, βρώ­μι­κα ρυά­κια· τὴν αὐ­λα­κώ­νουν σὰν ξε­βαμ­μέ­νο ρί­λεμ, τὸ βρί­σκει προ­σβλη­τι­κὸ καὶ ἐν­τε­λῶς ἀν­τι­αι­σθη­τι­κὸ ὅ­λο αὐ­τό. Καύ­σω­νας μέ­σα Ἰ­ου­λί­ου καὶ ξα­να­τυ­λί­χτη­κε ὁ­λό­γυ­ρα μὲ τὴν ψη­λὴ ἀ­ση­μέ­νια μπέρ­τα νὰ μὴν τὴν βλέ­που­με. Κα­νεὶς νὰ μὴν τὴν δεῖ μέ­χρι ν’ ἀ­πο­φα­σί­σει.

        Χρό­νια καὶ χρό­νια ἀ­πο­λύ­τως ἀ­να­πο­φά­σι­στη κι ἀ­συμ­φι­λί­ω­τη μὲ τὸν ἑ­αυ­τό της, εἶ­ναι νὰ ἀ­πο­ρεῖς πὼς χώ­ρε­σε, ἄ­λε­σε καὶ μό­νια­σε στὸ τε­τρά­γω­νο τό­τε χω­νευ­τή­ρι της τὶς πα­λι­ὲς συν­ταγ­μα­τι­κὲς δι­α­μά­χες τους. Ἀ­πὸ τὴν ἀρ­χὴ τὸ εἶ­χε τὸ χού­ι, συ­νε­χῶς ἄλ­λα­ζε, σχή­μα­τα, ὀ­νό­μα­τα, ἐ­ρα­στές, προ­στά­τες, Κλε­άν­θης, Σά­ουμ­περτ, Ὄ­θω­νας, Λέ­ο Φὸν Κλέν­τσε. Πά­νω ποὺ κά­τι κα­τά­φερ­νε, κά­πως σου­λου­πω­νό­ταν κι ἄρ­χι­ζαν σι­γὰ-σι­γὰ νὰ τὴν συ­νη­θί­ζουν καὶ νὰ τὴν ἀ­γα­ποῦν, αὐ­τὴ ἀ­προσ­δό­κη­τά τα χά­λα­γε ὅ­λα, κλει­νό­ταν πά­λι στ’ ἀγ­κά­θια της. Πάν­τα, κά­τι συ­νέ­βαι­νε ξαφ­νι­κά.

        Εἴ­πα­με, τὸ εἶ­χε τὸ χού­ι, κι ἄς ἔλ­πι­ζαν ὅ­λοι πὼς με­τὰ ἀ­πὸ ἑ­κα­τὸν πε­νήν­τα χρό­νια καὶ βά­λε ἐ­πι­τέ­λους θὰ κα­τα­στά­λα­ζε κά­που· ὅ­μως ὄ­χι, αὐ­τὴ κα­μώ­νε­ται σὰν γυ­ναί­κα με­ταιχ­μια­κῆς ἡ­λι­κί­ας, ποὺ πε­τὰ ξέ­φρε­να τὸ ἕ­να ροῦ­χο με­τὰ τὸ ἄλ­λο μὲ κρυ­φὴ ἐλ­πί­δα καὶ θυ­μό. Κα­τὰ και­ροὺς ἐ­ξα­κον­τί­ζει μπά­ζα, μαρ­μά­ρι­να κιγ­κλι­δώ­μα­τα, τσι­μεν­τέ­νι­ες Μοῦ­σες, γυ­ά­λι­νους δρο­μεῖς, κο­λο­νά­κια, ξη­λω­μέ­να παγ­κά­κια, γραμ­μὲς τοῦ τράμ, πα­λιὰ συν­τρι­βά­νια, δεν­τρί­λια καὶ ζαρ­τι­νι­έ­ρες ψη­λὰ στὸν ἀ­έ­ρα· τὰ κοι­τᾶ ἀ­να­κου­φι­σμέ­νη νὰ στρο­βι­λί­ζον­ται μὲ κί­νη­ση ἀρ­γὴ πά­νω ἀ­πὸ τὸν ἀ­φα­λὸ τῆς πό­λης ἀ­φή­νον­τας κα­τά­πλη­κτούς τοὺς πε­ρα­στι­κοὺς ποὺ μὲ τὸ στό­μα μι­σά­νοι­χτο κα­τα­πί­νουν γιὰ μί­α ἀ­κό­μα φο­ρὰ ἕ­να εἰ­ρω­νι­κὸ γε­λά­κι. Γιὰ λί­γο εἶ­ναι αἰ­σι­ό­δο­ξη, δο­κι­μά­ζει πά­λι καὶ πά­λι, μέ­χρι ποὺ φτά­νει ξα­νὰ στὴν ἀ­πό­γνω­ση καὶ μοι­ραί­α κα­τα­λή­γει στὴν πιὸ ἄ­χα­ρη ἐκ­δο­χή.

        Αὐ­τὴ ποὺ ἑ­τοι­μά­ζει τὴν ἑ­πο­μέ­νη…

Πηγή: Πρώτη δημοσίευση στην εφ. Αυγή, Αναγνώσεις, (05.07. 2020)

 

Νι­κο­πού­λου, Ἡ­ρώ. (Ἀ­θή­να, 1958). Σπού­δα­σε ζω­γρα­φι­κὴ καὶ σκη­νο­γρα­φί­α στὴν Ἀ­νω­τά­τη Σχο­λὴ Κα­λῶν Τε­χνῶν. Ἔ­χει κά­νει πολ­λὲς ἀ­το­μι­κὲς καὶ ὁ­μα­δι­κὲς ἐκ­θέ­σεις στὴν Ἑλ­λά­δα καὶ τὸ ἐ­ξω­τε­ρι­κό. Ἔ­χει ἐκ­δώ­σει πέντε ποι­η­τι­κὲς συλ­λο­γές, ἕ­να μυ­θι­στό­ρη­μα καὶ τέσσερις συλ­λο­γὲς δι­η­γη­μά­των. Τε­λευ­ταῖ­ο της βι­βλί­ο: Ἡρώ Νικολοπούλου καὶ ἄλλες συνταχνιακές ἱστορίες (διη­γήματα, Γα­βρι­η­λί­δης, 2020). Συν­δι­ευ­θύ­νει μὲ τὸν Γιά­ννη Πα­τί­λη τὴν ἱ­στο­σε­λί­δα γιὰ τὸ μι­κρὸ δι­ή­γη­μα Πλα­νό­διον-Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι καὶ ἐ­πι­με­λή­θη­κε μα­ζί του τὶς ἀν­θο­λο­γί­ες μι­κροῦ δι­η­γή­μα­τος Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι ’14, Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι ’15 καὶ Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι ’16 (Γα­βρι­η­λί­δης). Ποι­ή­μα­τα, δι­η­γή­μα­τα καὶ ἄρ­θρα της ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ λογοτεχνικὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ στὸν ἡ­με­ρή­σιο τύ­πο καὶ ἔχουν μεταφραστεῖ στὰ ἀγ­γλι­κά, ρω­σι­κά, ἱσπανιά, βουλγαρικά, τουρ­κι­κὰ καὶ σέρ­βι­κα.

Στά Ἰσπανικὰ κυκλοφορεῖ ἡ ἀνθολογία ποιημάτων της μέ τὸν τίτλο Aceptiones de la Miranda σὲ μετάφραση Jose Antonio Moreno Jurado (2019, El Arbol de la Luz, Sevilla).

Εἶ­ναι μέ­λος τοῦ Εἰ­κα­στι­κοῦ Ἐ­πι­με­λη­τη­ρί­ου Ἑλ­λά­δας, τῆς Ἑ­ται­ρεί­ας Συγ­γρα­φέ­ων καὶ τοῦ Κύ­κλου Ποι­η­τῶν. Δι­α­τη­ρεῖ τὴν ἱ­στο­σε­λί­δα:

www.ironikopoulou.gr

Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ (Георги Господинов): Γιὰ τὴ συν­το­μί­α καὶ τὸ πα­ρὸν βι­βλί­ο – κον­το­λο­γίς

Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ (Георги Господинов)

Γιὰ τὴ συν­το­μί­α καὶ τὸ πα­ρὸν βι­βλί­ο – κον­το­λο­γίς

(За краткостта и тази книга – накъсо)

Ο LAPIDARIUM, τὸ πρῶ­το μου βι­βλί­ο, πε­ρι­εῖ­χε σύν­το­μα πράγ­μα­τα γραμ­μέ­να στὸ πί­σω μέ­ρος ἀ­πὸ εἰ­σι­τή­ρια καὶ χαρ­τά­κια. Μὲ αὐ­τὴ τὴν ἐ­πι­γραμ­μα­τι­κό­τη­τα εἶ­ναι γραμ­μέ­νο ὣς ἕ­ναν βαθ­μὸ καὶ τὸ Φυ­σι­κὸ Μυ­θι­στό­ρη­μα. Κά­ποι­ες ἐν­τε­λῶς σύν­το­μες ἱ­στο­ρί­ες, ποὺ δὲν μπαί­νουν ἐ­δῶ, ὑ­πάρ­χουν καὶ στὶς δύ­ο συλ­λο­γὲς δι­η­γη­μά­των μου. Ἀ­πὸ πα­λιὰ μοῦ ἀ­ρέ­σει καὶ με­τα­χει­ρί­ζο­μαι τὴ συν­το­μί­α, ὅ­μως πα­ρό­λα αὐ­τά, θε­ω­ρῶ τὸ βι­βλί­ο ἐ­τοῦ­το ὡς τὸ προ­σω­πι­κό μου ντεμ­ποῦ­το στὸ ἐν λό­γῳ εἶ­δος. Δι­α­σκέ­δα­ζα, ἐ­νῶ ἔ­γρα­φα αὐ­τὲς τὶς ἱ­στο­ρί­ες ὅ­λα αὐ­τὰ τὰ χρό­νια. Ξέ­φευ­γα σὲ αὐ­τές, ὅ­ταν μοῦ γι­νό­ταν ἐν­τε­λῶς ἀ­φό­ρη­το τὸ «ἔ­ξω». Τὶς μά­ζευ­α στὰ τε­φτέ­ρια μου, με­τα­ξὺ ἄλ­λων βι­βλί­ων, ποὺ φαί­νον­ταν ὡς πιὸ ση­μαν­τι­κά.*

       Ὑ­πάρ­χει μιὰ ὁ­ρι­σμέ­νη ἱ­ε­ραρ­χί­α στὴ ση­με­ρι­νὴ λο­γο­τε­χνί­α, σύμ­φω­να μὲ τὴν ὁ­ποί­α ἐ­πι­κε­φα­λῆς εἶ­ναι τὸ μυ­θι­στό­ρη­μα, καὶ ὅ­λα τὰ ἄλ­λα – δι­η­γή­μα­τα, ποί­η­ση, δο­κί­μια, ὑ­πάρ­χουν κυ­ρί­ως λό­γω τῆς ἐ­πι­εί­κιας τῶν ἐκ­δο­τῶν καὶ τῆς ἀ­γο­ρᾶς. Τί ἀ­πο­μέ­νει γιὰ τὰ ἐν­τε­λῶς σύν­το­μα δι­η­γή­μα­τα, ἀ­πο­σπά­σμα­τα καὶ προ­τά­σεις; Ἀ­πὸ αὐ­τὰ δὲν βγαί­νου­νε μπὲ­στ σέ­λερς καὶ μπλοκ­μπά­στερς, εἶ­ναι ἰ­δι­αι­τέ­ρως «μι­κροῦ μή­κους». Τὰ μυρ­μηγ­κο­σώ­μα­τά τους δὲν μπο­ροῦν νὰ συγ­κρι­θοῦν μὲ τὸν ἐ­λέ­φαν­τα τοῦ μυ­θι­στο­ρή­μα­τος. Καὶ ὅ­μως, ἐ­μέ­να αὐ­τὴ ἡ ἀ­να­τρε­πτι­κό­τη­τα τῶν μι­κρῶν ἱ­στο­ρι­ῶν, ἡ ἱ­κα­νό­τη­τά τους νὰ ξε­γλι­στρᾶ­νε κά­τω ἀ­πὸ τὸν ζυ­γὸ τοῦ μυ­θι­στο­ρή­μα­τος, μοῦ ἀ­ρέ­σει. Ἀ­κρι­βῶς σή­με­ρα μοῦ ἀ­ρέ­σει, στὴν ἐ­πο­χὴ τῆς βα­ριᾶς ἐ­πι­κό­τη­τας…

Ἀλ­λι­ῶς, νὰ ὑ­πεν­θυ­μί­σου­με πρὸς ὑ­πε­ρά­σπι­ση τῆς συν­το­μί­ας, ὅ­τι αὐ­τὴ δὲν εἶ­ναι χθε­σι­νή. Ἐν­τε­λῶς χα­ο­τι­κά, ὅ­πως στὴ Μπορ­χε­σια­νὴ ἐγ­κυ­κλο­παί­δεια, μπο­ροῦ­με νὰ πα­ρα­τά­ξου­με τὶς λί­θι­νες ἐ­πι­γρα­φὲς τῆς ἀρ­χαι­ό­τη­τας, βου­δι­στι­κὰ κο­άν, τοὺς Χα­ρα­κτῆ­ρες τοῦ Θε­ο­φρά­στου, βι­βλι­κὲς πα­ρα­βο­λές, κά­ποι­α ἀ­πό­κρυ­φα, τὰ ση­μει­ώ­μα­τα τῶν ἀ­νω­νύ­μων ἀν­τι­γρα­φέ­ων στὰ πε­ρι­θώ­ρια τῶν ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῶν βι­βλί­ων, ὅ­πως ἐ­κεῖ­νο τὸ ἀ­να­τρι­χι­α­στι­κὸ «τὸ δόν­τι μὲ πο­νεῖ καὶ δὲν ἀν­τέ­χε­ται», τὶς σύν­το­μες ἱ­στο­ρί­ες τοῦ ἴ­διου τοῦ Μπόρ­χες[1], τοῦ Μον­τερ­ρό­σο[2], τοῦ Χάρ­μς[3], τοῦ Γι­όρ­κεν[4]… Ἐ­νῶ στὴν ἀν­θο­λο­γί­α τῆς βουλ­γα­ρι­κῆς ἐ­πι­γραμ­μα­τι­κό­τη­τας, μὲ βε­βαι­ό­τη­τα μπαί­νουν τὰ ἀ­πο­σπά­σμα­τα τοῦ Ντάλ­τσεφ[5], οἱ ἀμ­μό­κοκ­κοι τοῦ Γκέ­ροφ[6], οἱ «Κύ­κνοι μου» τοῦ Ραν­τί­τσκοφ[7], ὁ ὄ­ψι­μος Στρα­τί­εφ[8], οἱ «νά­βες» τοῦ Ἰ­βὰν Με­τόν­τι­εφ [9], ἂν μνη­μο­νεύ­σω μό­νον αὐ­τοὺς ποὺ δὲν βρί­σκον­ται πλέ­ον ἀ­νά­με­σά μας. Πα­ρα­λεί­πω πολ­λούς. Τὸ ση­μαν­τι­κὸ εἶ­ναι ὅ­τι ὑ­πάρ­χει μα­κρὰ γραμ­μὴ πα­ρά­δο­σης, ἀ­σα­φὴς κά­πο­τε, ἀ­πο­σι­ω­πη­μέ­νη, πε­σμέ­νη μέ­σα ἀ­πὸ τὸ ἁ­δρὸ δί­χτυ τοῦ κα­νό­να, ὅ­μως ὑ­πάρ­χει.

Ὑ­πάρ­χει κά­τι τὸ δρα­μα­τι­κὸ καὶ μα­ζὶ μ’ αὐ­τό, κά­τι τὸ ἠ­ρε­μι­στι­κὸ στὶς σύν­το­μες ἱ­στο­ρί­ες, λό­γω συγ­χρο­νι­σμοῦ μὲ τὴν πε­ρα­τό­τη­τα τῶν σω­μά­των. Τε­λει­ώ­νουν ἀ­πρό­σμε­να, μπο­ροῦν νὰ εἶ­ναι ἀ­στεῖ­ες ἢ πα­ρά­λο­γες, νὰ εἶ­ναι ἀ­πό­το­μες καὶ ἀ­βέ­βαι­ες, προ­σω­πι­κὲς καὶ ἀ­πρό­σι­τες τὴν ἴ­δια στιγ­μή. Νου­βέ­λες τοῦ ἑ­νὸς λε­πτοῦ, τὶς ἀ­πο­κα­λεῖ ὁ Ἴ­στβαν Γι­όρ­κεν καὶ αὐ­τὸς εἶ­ναι ἕ­νας ἀ­πὸ τοὺς ἀ­κρι­βέ­στε­ρους χα­ρα­κτη­ρι­σμούς.

       Σὰν παι­διὰ ἀν­τα­γω­νι­ζό­μα­σταν ποι­ός θὰ ἀν­τέ­ξει πε­ρισ­σό­τε­ρο κά­τω ἀ­π’ τὸ νε­ρὸ χω­ρὶς ἀ­νά­σα. Βου­τᾶς τὸ κε­φά­λι σου, ἐλ­λεί­ψει θά­λασ­σας, σὲ τσίγ­κι­νο κου­βά, βού­ι­σμα στ’ ἀ­φτιά, κλει­στο­φο­βία στὸν θώ­ρα­κα, δὲν ἀ­να­πνέ­εις μι­σὸ λε­πτό, ὁ­λό­κλη­ρο λε­πτό, κά­ποι­ος ἑ­νά­μι­σι λε­πτό, πά­νω-κά­τω ὅ­σο δια­ρκεῖ μιὰ σύν­το­μη ἱ­στο­ρί­α, καὶ γρή­γο­ρα βγά­ζεις τὸ κε­φά­λι, ἐ­πι­στρέ­φεις στὴ ζω­ή. Ἡ πρώ­τη ἀ­νά­σα εἶ­ναι κο­φτὴ καὶ τὴ θυ­μᾶ­σαι ἔν­το­να. Εἶ­σαι λα­χα­νι­α­σμέ­νος, θαρ­ρεῖς καὶ τα­ξί­δε­ψες 20.000 λεῦ­γες κά­τω ἀ­π’ τὴ θά­λασ­σα. (Ἔ­τσι καὶ δὲν ἔ­μα­θα πό­σο εἶ­ναι μιὰ λεύ­γα, ὁ­πό­τε τὴ με­τα­χει­ρί­ζο­μαι ἀ­πο­λύ­τως ἀ­νεύ­θυ­να.) Κά­τι τέ­τοι­ο πρέ­πει νὰ συμ­βαί­νει καὶ μὲ τὶς σύν­το­μες ἱ­στο­ρί­ες. Δὲν θὰ πνι­γεῖς, ὅ­μως με­τὰ ἀ­πὸ κά­θε βού­τηγ­μα, ἀ­να­σαί­νεις σὰν γιὰ πρώ­τη φο­ρά.

Σάμ­πως νὰ ξέ­φυ­γα, ὅ­μως αὐ­τὸ εἶ­ναι καὶ τὸ με­γα­λύ­τε­ρο κεί­με­νο ἐ­δῶ μέ­σα. Θέ­λω νὰ πῶ, ὅ­τι σὲ τέ­τοι­ες ἐ­πο­χὲς σὰν τὴ ση­με­ρι­νή, ὅ­που ὑ­πάρ­χει παν­τοῦ ἡ ὀ­χλα­γω­γία τῆς τα­βέρ­νας, ἡ κα­λή, σύν­το­μη ἱ­στο­ρί­α ἔρ­χε­ται νὰ μᾶς δώ­σει τὸ μέ­τρο γιὰ τὴν κά­θε λέ­ξη. Καὶ τὸ κά­θε λε­πτό. Θὰ ἤ­θε­λα νὰ πα­ρα­μεί­νει ἔ­τσι.

Γκ. Γκ.

31 Ἰ­α­νου­α­ρί­ου 2018

Μπρού­κλιν

______________________________

[*] Μέ­ρος τῶν γρα­φο­μέ­νων αὐ­τοῦ τοῦ βι­βλί­ου συμ­πί­πτει μὲ τὴν πα­ρα­μο­νή μου στὸ Cullman Center, New York Public Library. Αὐ­τὸ μοῦ ἔ­δω­σε τὸν χρό­νο καὶ τὴν ἡ­συ­χί­α νὰ τὸ τε­λει­ώ­σω, πράγ­μα γιὰ τὸ ὁ­ποῖ­ο εἶ­μαι εὐ­γνώ­μων.

[1] (ΣτΜ.) Jorge Luis Borges, 1899-1986.

[2] (ΣτΜ.) Augusto Monterroso, 1920-2003.

[3] (ΣτΜ.) Daniil Kharms (Даниил Хармс, 1905-1942).

[4] (ΣτΜ.) István Örkény, 1912-1979.

[5] (ΣτΜ.) Atanas Dalchev (Атанас Далчев, 1904-1978).

[6] (ΣτΜ.) Aleksander Gerov (Александър Геров, 1919-1997).

[7] (ΣτΜ.) Yordan Raditchkov (Йордан Радичков, 1929-2004).

[8] (ΣτΜ.) Stanislav Stratiev (Станислав Стратиев, 1941-2000).

[9] (ΣτΜ.) Ivan Metodiev (Иван Методиев, 1946-2003).

Πηγή: Георги Господинов, Всичките наши тела, Жанет 45, Σόφια 2018, σ. 137-139.

Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νο­φ (Георги Господинов, Γιά­μπολ, 1968). Πο­λυ­βρα­βευ­μέ­νος ποι­η­τής, πε­ζο­γρά­φος, θε­α­τρι­κὸς συγ­γρα­φέ­ας, κρι­τι­κὸς λο­γο­τε­χνί­ας καὶ σε­να­ρι­ο­γρά­φος. Θε­ω­ρεῖ­ται ἀ­πὸ τοὺς ση­μαν­τι­κό­τε­ρους σύγ­χρο­νους λο­γο­τέ­χνες τῆς Βουλ­γα­ρί­ας, καὶ εἶ­ναι ὁ πλέ­ον με­τα­φρα­σμέ­νος στὸ ἐ­ξω­τε­ρι­κὸ με­τὰ τὸ 1989. Μὲ τὸ πρῶ­το με­τα­μον­τέρ­νο μυ­θι­στό­ρη­μά του, μὲ τί­τλο Φυ­σι­κὸ μυ­θι­στό­ρη­μα (1999) ἔ­δω­σε —σύμ­φω­να μὲ τὴν κρι­τι­κο­γρα­φία— τὸ «πρῶ­το, ὡς γέν­νη­μα καὶ δό­ξα, μυ­θι­στό­ρη­μα τῆς γε­νιᾶς τοῦ ’90». Κυ­ρι­ό­τε­ρα ἔρ­γα του ἀ­νὰ κα­τη­γο­ρί­α: Ποί­η­ση: Lapida­rium (Ла­пи­да­риум, 1992)· Ἡ κε­ρα­σιὰ ἑ­νὸς ἔ­θνου­ς (Че­реша­та на един на­род, 1996)· Γράμ­μα­τα στὸν Γκα­ου­στί­ν (Писма до Гау­стин, 2003). Μυ­θι­στό­ρη­μα: Φυ­σι­κὸ μυ­θι­στό­ρη­μα (Е­стес­твен ро­ман, 1999)· Φυ­σι­κὴ τῆς με­λαγ­χο­λί­α­ς (Физи­ка на тъга­та, 2011)· Χρο­νο­κα­τα­φύ­γιο (Времеубежище, 2020). Δι­ή­γη­μα: Καὶ ἄλ­λες ἱ­στο­ρί­ες (И дру­ги исто­рии, 2000)· Καὶ ὅ­λα ἔ­γι­ναν φεγ­γά­ρι (И всич­ко ста­на луна, 2013)· Ὅ­λα τὰ κορ­μιά μας (Вси­чките наши те­ла, 2018). Δρα­μα­τουρ­γί­α: D.J. (2004)· Ἡ Ἀ­πο­κά­­λυ­ψη ἔρ­χε­ται στὶς 6 τὸ ἀ­πό­γευ­μα (Апо­ка­лип­си­сът идва в 6 вече­рта, 2010). Δο­κί­μιο: Οἱ ἀ­ό­ρα­τες κρί­σει­ς (Не­види­­мите кризи, 2013). Σε­να­ρι­ο­γρα­φί­α: Ἡ Τε­λε­τή (Ритуа­лът, 2005 – μέ­ρος τῆς εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς συμ­πα­ρα­γω­γῆς Lost and Found, μὲ τὴν ὁ­ποί­α ἔ­γι­νε ἡ ἔ­ναρ­ξη τοῦ προ­γράμ­μα­τος «Forum» τῆς Berlinale 2005)· Ὀ­με­λέ­τα (Омл­ет, 2008). Τὰ τε­λευ­ταῖ­α χρό­νια, τὸ πε­ζο­γρα­φι­κὸ ἔρ­γο τοῦ Γκο­σπον­τί­νοφ ἔ­χει τρα­βή­ξει τὴν προ­σο­χὴ τῶν σκη­νο­θε­τῶν ποὺ μὲ ἐ­πι­τυ­χί­α τὸ ἀ­ξι­ο­ποί­η­σαν στὰ ἀ­κό­λου­θα κι­νη­μα­το­γρα­φι­κὰ ἔρ­γα: Αὐ­τὴ ποὺ γνέφει ἀπὸ τὸ τρέ­νο (2016), Ἡ τυ­φλὴ Βάισα (2016) 8 λε­πτὰ καὶ 19 δευτε­ρό­λεπτα (8΄19΄΄) (2018), Φυσι­κὴ τῆς Με­λαγ­χολίας (2019). (Πε­ρισ­σό­τε­ρα ἐ­δῶ, στὸ «Γκεόργκι Γκο­σπο­ντί­νοφ (Ге­о­рги Го­спо­ди­нов)», εἰ­σα­γω­γὴ στὸ ἔρ­γο τοῦ Βούλγαρου λο­γο­τέ­χνη ἀ­πὸ τὸν με­τα­φρα­στή του Σπῦρο Ν. Παππᾶ. Βλ. ἐ­δῶ καὶ τὴν εἰ­σα­γω­γὴ τοῦ με­τα­φρα­στῆ στὸ πα­ρὸν ἀ­φι­έ­ρω­μα)

Μετάφραση ἀπὸ τὰ βουλγαρικά:

Σπῦ­ρος Ν. Παπ­πᾶς (Ἀ­θή­να, 1975). Ἐ­ρευ­νη­τής, συγ­γρα­φέ­ας καὶ με­τα­φρα­στής. Κεί­με­να καὶ με­λέ­τες του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ ἔγ­κρι­τα πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ σὲ ἐ­φη­με­ρί­δες. Δι­η­γή­μα­τα καὶ με­τα­φρά­σεις του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ σὲ συλ­λο­γι­κοὺς τό­μους.

(Ἐ­πι­μέ­λεια ἀ­φι­ε­ρώ­μα­τος – ἐ­πι­λο­γὴ δι­η­γη­μά­των: Σπῦ­ρος Ν. Παπ­πᾶς – Γιά­ννης  Πατίλης.)

Μα­ριά­ννα Μπολ­τσῆ: Ἡ ἀπογραφέας

Μα­ριά­ννα Μπολ­τσῆ

Ἡ ἀ­πο­γρα­φέ­ας

ΑΠΟΓΡΑΦΕΑΣ περ­νᾶ ἀ­πὸ σπί­τι σὲ σπί­τι καὶ κα­τα­γρά­φει κε­φά­λια, ἀν­θρώ­πους, ζω­ές, ψυ­χές. Χτυ­πά­ει πόρ­τες καὶ τὶς ἀ­νοί­γουν φο­βι­σμέ­νες γρι­οῦ­λες, θυ­μω­μέ­νοι πε­νην­τά­ρη­δες, κα­κο­ποι­η­μέ­νες σύ­ζυ­γοι, χω­ρι­σμέ­νοι πα­τε­ρά­δες, ἐρ­γέ­νη­δες γυ­ναι­κο­λό­γοι, πι­στοὶ ποὺ θε­ω­ροῦν χρέ­ος τους νὰ τῆς χα­ρί­σουν τὴν Και­νὴ Δι­α­θή­κη.

       Πλη­ρώ­νε­ται μὲ τὸ κε­φά­λι. Ὅ­σες πε­ρισ­σό­τε­ρες ψυ­χὲς κα­τα­γρα­φοῦν στὸ ἔν­τυ­πο, τό­σα πε­ρισ­σό­τε­ρα χρή­μα­τα θὰ κερ­δί­σει. Ὁ­δὸς Τα­λι­α­δού­ρου. Τῆς ἀ­νοί­γει μιὰ ἡ­λι­κι­ω­μέ­νη κυ­ρί­α. Πάν­τα ἔ­χει λί­γη ἀ­μη­χα­νί­α μὲ τοὺς ἡ­λι­κι­ω­μέ­νους, τοὺς προ­τι­μᾶ ὅ­μως ἀ­πὸ τοὺς ἐ­κνευ­ρι­σμέ­νους πε­νην­τά­ρη­δες. Λὲς καὶ στὰ γε­ρά­μα­τα νὰ στα­μα­τά­ει ὁ θυ­μὸς καὶ ἐ­πέρ­χε­ται ἡ κού­ρα­ση ἀ­π’ ὅ­σα ἔ­χεις ζή­σει, σὰν νὰ ἔ­χεις πα­ρα­δο­θεῖ στὸ τέ­λος μιᾶς μοί­ρας ποὺ δὲν μπό­ρε­σες νὰ ἀλ­λά­ξεις. Ἡ ἡ­λι­κι­ω­μέ­νη τῆς χα­μο­γε­λά­ει καὶ τὴν βά­ζει στὸ σπι­τι­κό της: ἕ­να χα­μό­σπι­το μὲ 2 δω­μά­τια, μιὰ κου­ζι­νού­λα, ἕ­να μπά­νιο καὶ ἕ­να χώλ. Κά­θον­ται στὰ πα­λιὰ ἔ­πι­πλα. Τῆς βά­ζει νὰ πι­εῖ νε­ρὸ καὶ τὴν κερ­νᾶ γλυ­κὸ βύσ­σι­νο. Ἡ ἀ­πο­γρα­φέ­ας δὲν εἶ­ναι ἄ­νε­τη μὲ κά­τι τέ­τοι­α. Θέ­λει ἁ­πλῶς νὰ κά­νει τὴ δου­λειά της καὶ νὰ φύ­γει. Ἡ ἡ­λι­κι­ω­μέ­νη ὅ­μως θέ­λει ἐ­πι­τέ­λους νὰ μι­λή­σει. Δὲν μπαί­νει καὶ κα­νεὶς στὸ σπί­τι της πέ­ρα —ἴ­σως— ἀ­πὸ τὴ γει­τό­νισ­σα.

       — Ὄ­νο­μα;

       — Ὄλ­γα Π.

       — Πό­σο χρο­νῶν εἶ­στε, κα Ὄλ­γα;

       — 72

       — Ὄ­νο­μα πα­τρός:

       — Δη­μή­τριος

        — Ὄ­νο­μα μη­τρός: Ἀ­γο­ρί­τσα

        — Ἀ­δέρ­φια ἔ­χε­τε;

       — Πρώ­τη ἦ­ταν ἡ Σο­φί­α, με­τὰ οἱ γο­νεῖς μου ἔ­κα­ναν τὴν Ἑ­λέ­νη. Ὕ­στε­ρα τὸν Παῦ­λο μας, τὸν χά­σα­με στὸ ἀν­τάρ­τι­κο, με­τὰ ἐ­γώ.

       — Λυ­πᾶ­μαι γιὰ τὸν ἀ­δερ­φό σας… Οἰ­κο­γε­νεια­κὴ κα­τά­στα­ση; Τὰ δι­κά σας παι­διά;

       — Ἔ­μει­να ἀ­νύ­παν­τρη. Στὸ ρά­φι ὅ­πως ἔ­λε­γαν τό­τε. Γε­ρον­το­κό­ρη. Τώ­ρα εὐ­τυ­χῶς ἐ­σεῖς οἱ νέ­οι δὲν τὸ λέ­τε. Ἔ­πρε­πε βλέ­πεις, κο­ρί­τσι μου, νὰ φρον­τί­σω τοὺς γο­νεῖς μου. Παν­τρεύ­τη­καν τὰ ἀ­δέρ­φια μου. Ὁ πα­τέ­ρας μας δὲν εἶ­χε ἄλ­λη προί­κα νὰ μοῦ δώ­σει καὶ ἔ­τσι ἔ­μει­να ἀ­νύ­παν­τρη. Με­τὰ πέ­ρα­σαν τὰ χρό­νια, ἔ­πρε­πε νὰ φρον­τί­ζω τοὺς γο­νεῖς μου ποὺ με­γά­λω­ναν, τὰ ἀ­δέρ­φια μου ποὺ ἀρ­ρώ­σται­ναν. Δὲν ἔ­κα­ναν παι­διά. Ὁ ἀ­δερ­φός μου, ὅ­πως σου εἶ­πα, σκο­τώ­θη­κε. Τοὺς φρόν­τι­σα ὅ­λους. Πάν­τα τοὺς φρόν­τι­ζα ὅ­λους. Δὲν παν­τρεύ­τη­κα γιὰ νὰ τοὺς φρον­τί­ζω ὅ­λους. Πέ­θα­ναν ὅ­λοι. Δὲν ἔ­χω κα­νέ­ναν. Εἶ­μαι μό­νη μου. Ἔ­μει­να μό­νη μου. Πε­ρι­μέ­νω νὰ φύ­γω μὲ τὴ σει­ρά μου.

Ἡ ἀ­πο­γρα­φέ­ας δὲν ξέ­ρει τί νὰ πεῖ, πῶς νὰ τὴν πα­ρη­γο­ρή­σει. Μὰ θέ­λει τὴν πα­ρη­γο­ριά της; Ὄ­χι. Φεύ­γον­τας, συ­νει­δη­το­ποι­εῖ πὼς αὐ­τὸ ποὺ ἔ­νι­ω­σε ἦ­ταν φό­βος καὶ λύ­πη.

Εἴ­κο­σι χρό­νια με­τά, ἡ ἀ­πο­γρα­φέ­ας ποῦ καὶ ποῦ θυ­μᾶ­ται ἐ­κεῖ­νο τὸν φό­βο ποὺ σω­μα­το­ποί­η­σε χω­ρὶς νὰ τὸ κα­τα­λά­βει, ἐ­κεῖ­νο τὸ αἴ­σθη­μα ποὺ τὴν ἀ­κο­λου­θεῖ ἕ­ως σή­με­ρα. Ἡ ἀ­πο­γρα­φέ­ας τώ­ρα κοι­μᾶ­ται καὶ ξυ­πνᾶ μό­νη. Παίρ­νει τὸ πρω­ι­νό της σὲ ἕ­να τρα­πέ­ζι ποὺ δὲν μοι­ρά­ζε­ται μὲ κα­νέ­να. Ἀλ­λά­ζει σπί­τια καὶ δὲν ἔ­χει μιὰ μό­νι­μη κα­τοι­κί­α. Ἀ­πο­γρά­φε­ται πάν­τα ὡς φι­λο­ξε­νού­με­νη στὸ σπί­τι τῶν γο­νι­ῶν της. Οἱ γο­νεῖς της ζοῦν, εὐ­τυ­χῶς. Εὐ­τυ­χῶς δὲν ἔ­χει κά­ποι­ον νὰ φρον­τί­σει γιὰ τὴν ὥ­ρα. Δὲν ἔ­χει παι­διὰ καὶ ἀ­νί­ψια νὰ φρον­τί­σει. Βι­ώ­νει ἕ­να εἶ­δος ἐ­λευ­θε­ρί­ας ποὺ ὅ­μως τὴν κα­τα­τρώ­ει. Ἀ­πὸ πό­τε ἡ ἐ­λευ­θε­ρί­α σὲ τυ­ραν­νά­ει; Κι ἔ­τσι ἡ ἀ­πο­γρα­φέ­ας, θὰ συ­νε­χί­σει μὲ μα­ται­ώ­σεις, φό­βους καὶ ἀρ­νή­σεις νὰ σκέ­φτε­ται αὐ­τὸ ποὺ ἦ­ταν κά­πο­τε καὶ νὰ τὸ συγ­κρί­νει μὲ αὐ­τὸ ποὺ μοι­ραῖ­α ἄ­φη­σε νὰ γί­νει: Μί­α ἐν δυ­νά­μει κυ­ρί­α Ὄλ­γα, ποὺ θὰ πε­ρι­μέ­νει τὴν ἀ­πο­γρα­φέ­α γιὰ νὰ δη­λώ­σει τὴν οἰ­κο­γε­νεια­κή της κα­τά­στα­ση. Εὐ­τυ­χῶς, δὲν θὰ εἶ­ναι μιὰ «γε­ρον­το­κό­ρη», ἀλ­λὰ μιὰ θλιμ­μέ­νη γυ­ναί­κα ποὺ ἀ­φι­ε­ρώ­θη­κε στὴ δου­λειὰ καὶ ὄ­χι στὴ ζωή.

Μα­ριά­να Μπολ­τσῆ. (Καρ­δί­τσα, 1986). Σπού­δα­σε Φι­λο­λο­γί­α στὸ Ἀ­ρι­στο­τέ­λει­ο Πα­νε­πι­στή­μιο Θεσ­σα­λο­νί­κης καὶ ἔ­κα­νε με­τα­πτυ­χια­κὲς σπου­δὲς στὴ Σχο­λι­κὴ Ψυ­χο­λο­γί­α στὸ Πα­νε­πι­στή­μιο τῆς Φλω­ρεν­τί­ας. Ἐρ­γά­ζε­ται ὡς ἀ­να­πλη­ρώ­τρια φι­λό­λο­γος ΕΑΕ. Ἔ­χει πά­ρει μέ­ρος σὲ δι­ά­φο­ρα ἐ­πι­μορ­φω­τι­κὰ προ­γράμ­μα­τα. Εἶ­ναι κά­το­χος πι­στο­ποί­η­σης Braille. Ἔ­χει συμ­με­τά­σχει στὸ εὐ­ρω­πα­ϊ­κὸ πρό­γραμ­μα διὰ βί­ου ἐκ­παί­δευ­σης Grundtvig μὲ τί­τλο «Developing Educational Processes using Art». Γνω­ρί­ζει Ἀγ­γλι­κὰ καὶ Ἰ­τα­λι­κά. Ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴ φω­το­γρα­φία ἀ­πὸ τὸ 2009.

Πηγὴ Κούτση: Perfect day

Πη­γὴ Κού­τση

Perfect day*

ΙΜΑΙ ΠΕΝΗΝΤΑ ΕΝΝΙΑ ἐ­τῶν. Μὲ βε­βα­ρη­μέ­νο ἱ­στο­ρι­κὸ ὑ­γεί­ας ἀ­πὸ τὸ πο­λὺ ἀλ­κο­ὸλ καὶ τὸ πο­λὺ τσι­γά­ρο. Πέ­ρα­σα ὡ­ραῖ­α τὴ ζω­ή μου πα­ρέ­α καὶ μὲ τὰ δύ­ο. Πνευ­μό­νια μαῦ­ρα καὶ συ­κώ­τι κα­τε­στραμ­μέ­νο. Μὲ δῶ­ρο ἕ­ναν καρ­κί­νο ποὺ κά­νει πάρ­τι σι­γὰ-σι­γὰ πά­νω στὰ τα­λαι­πω­ρη­μέ­να μου κύτ­τα­ρα.

        Δὲν τὸν πε­ρί­με­να τό­σο σύν­το­μα, ἀλ­λὰ μᾶλ­λον εἶ­δε αὐ­τὴν τὴν τέ­λεια μέ­ρα καὶ ἦρ­θε. Ὁ Ἄγ­γε­λος μὲ ἐ­πι­σκέ­φτη­κε.  Κα­θό­ταν στὴν ἄ­κρη τοῦ κρε­βα­τιοῦ μου, ἀ­μί­λη­τος, μὲ μιὰ ζε­στα­σιὰ ὅ­μως στὸ βλέμ­μα, γιὰ νὰ μὴν τρο­μά­ξω. Τί νὰ τρο­μά­ξω; Ἔ­χω βρε­θεῖ πολ­λὲς φο­ρὲς ἀ­πέ­ναν­τί του στὴν κα­θι­κί­σια ζω­ή μου. Τὸν κοί­τα­ξα καὶ ἐ­γὼ μὲ τεμ­πέ­λι­κη δι­ά­θε­ση καὶ με­τὰ γύ­ρι­σα λί­γο στὸ πα­ρά­θυ­ρο καὶ εἶ­πα μέ­σα μου, τί ὡ­ραί­α μέ­ρα γιὰ νὰ ζή­σει κα­νείς.

        Τοῦ ζή­τη­σα λοι­πὸν μιὰ χά­ρη. Νὰ βγοῦ­με ἔ­ξω μιὰ βόλ­τα. Μιὰ τε­λευ­ταί­α βόλ­τα. Νὰ ἀ­να­πνεύ­σω τὰ μό­ρια ἀ­έ­ρα ποὺ θὰ ἀ­φή­σουν τὸ τε­λευ­ταῖ­ο ἀ­πο­τύ­πω­μα ζω­ῆς.

        Φό­ρε­σα τὸ ἀ­γα­πη­μέ­νο μου ξε­βαμ­μέ­νο μπλου­ζά­κι, τὸ  σκι­σμέ­νο μου τζὶν ποὺ φο­ροῦ­σα πα­λιὰ ὅ­ταν γυρ­νοῦ­σα σὲ δι­ά­φο­ρα μέ­ρη, κα­κό­φη­μα θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ τὰ πεῖ κα­νείς. Ἀ­κό­μα μοῦ κά­νει, εἰ­δι­κὰ τώ­ρα ποὺ ἔ­χα­σα με­ρι­κὰ κι­λὰ ἀ­πὸ τὴν ἀρ­ρώ­στια. Πῆ­ρα μα­ζί μου καὶ ἕ­να μπου­κά­λι οὐ­ί­σκι γιὰ νὰ τὸ πι­οῦ­με μὲ τὸν φί­λο μου στὸ πάρ­κο.

        Βγή­κα­με ἔ­ξω στὸν δρό­μο καὶ πῆ­ρα μιὰ βα­θιὰ ἀ­να­πνο­ή. Ὁ Ἄγ­γε­λος μὲ ἀ­κο­λού­θη­σε δι­στα­κτι­κὰ ἀλ­λὰ μὲ μιὰ μι­κρή, κρυ­φὴ χα­ρὰ καὶ ἐ­κεῖ­νος γιὰ αὐ­τὴν τὴ βόλ­τα.

        Τί ὡ­ραί­α ποὺ μύ­ρι­ζε ὁ ἀ­έ­ρας. Ἡ μυ­ρω­διὰ τῶν λου­λου­δι­ῶν ἀ­να­κα­τευ­ό­ταν μὲ τὶς μυ­ρω­δι­ὲς ἀ­πὸ τὶς ἀ­νά­σες τῶν κο­ρι­τσι­ῶν ποὺ περ­πα­τοῦ­σαν λα­χα­νι­α­σμέ­να γιὰ νὰ προ­λά­βουν τὰ ραν­τε­βού τους.

        Ἡ αἴ­σθη­ση τοῦ θα­νά­του δί­πλα μου ὄ­ξυ­νε τὶς αἰ­σθή­σεις μου καὶ τὰ μά­τια μου ἔ­βλε­παν πιὸ ἔν­το­νά τα χρώ­μα­τα, τὶς ἐκ­φρά­σεις τῶν προ­σώ­πων τῶν πε­ρα­στι­κῶν. Βο­ή­θη­σα μιὰ για­γιὰ νὰ πε­ρά­σει τὸν δρό­μο καὶ ἔ­κλει­σα τὸ μά­τι σὲ ἐ­κεί­νη τὴν πι­τσι­ρί­κα ποὺ ξε­ρο­στά­λια­ζε κά­τω ἀ­πὸ τὸν ἥ­λιο πε­ρι­μέ­νον­τας κά­ποι­ον ἡ κά­ποι­α.

        Χά­νω σι­γὰ-σι­γὰ τὶς δυ­νά­μεις μου. Εὐ­τυ­χῶς φτά­σα­με στὸ πάρ­κο. Ἔ­κα­τσα κά­τω καὶ μὲ μι­μή­θη­κε καὶ ὁ Ἄγ­γε­λός μου ἣ ὁ μο­να­δι­κὸς καὶ πι­στὸς φί­λος ποὺ εἶ­χα πο­τὲ μὲ τὴ ζω­ὴ ποὺ ἔ­κα­να. Εἶ­ναι θαῦ­μα ποὺ ἔ­φτα­σα μέ­χρι ἐ­δῶ. Κά­να δυ­ὸ φο­ρὲς εἶ­χα πι­εῖ τό­σο πο­λὺ ποὺ εἶ­χα πολ­λὲς πι­θα­νό­τη­τες νὰ τὴν εἶ­χα κά­νει νω­ρί­τε­ρα ἀ­πὸ αὐ­τὸν ἐ­δῶ τὸν κό­σμο. Ἡ πρώ­ην μου μὲ ἔ­σω­σε τε­λευ­ταί­α στιγ­μή. Φο­βε­ρὸ κο­ρί­τσι. Δυ­να­τὸ πο­τή­ρι.

        Ἄ­νοι­ξα τὸ μπου­κά­λι, ἔ­βγα­λα καὶ ἀ­κούμ­πη­σα τὰ δυ­ὸ πο­τή­ρια στὸ γρα­σί­δι. Μύ­ρι­σα τὸ οἰ­νό­πνευ­μα τὴν ὥ­ρα ποὺ ἀ­να­δυ­ό­ταν ἀ­πὸ τὸ στό­μιο.  Γα­μῶ­το, εἶ­ναι κά­τι ποὺ πραγ­μα­τι­κὰ θὰ μοῦ λεί­ψει. Ἤ­πια μιὰ δυ­να­τὴ γου­λιά, τὸ ἴ­διο ἔ­κα­νε καὶ ὁ φί­λος μου. Σὲ αὐ­τὴν τὴ γου­λιὰ ἀ­γά­πη­σα ὅ­λες μου τὶς ἁ­μαρ­τί­ες καὶ ἔ­δω­σα τὴν εὐ­χή μου στὸ πρώ­ην κο­ρί­τσι μου νὰ προ­σέ­χει τὴν ὑ­γεί­α της μὲ τὶς μπόμ­πες ποὺ πί­νει.

        Ὁ ἥ­λιος ἔ­και­γε εὐ­χά­ρι­στά το μέ­τω­πό μου. Τὸ τρα­γού­δι μιᾶς ρὸκ πα­ρέ­ας πιὸ πέ­ρα μοῦ θύ­μι­σε τὰ ξύ­δια στὶς συ­ναυ­λί­ες ποὺ πη­γαί­να­με καὶ εἴ­χα­με τὰ μπου­κά­λια κρυμ­μέ­να κά­τω ἀ­πὸ τὶς μπλοῦ­ζες μας. Μὲ τὴν ἄ­κρη τοῦ μα­τιοῦ μου ἔπι­α­σα τὸν μπα­γά­σα τὸν φί­λο μου νὰ σι­γο­τρα­γου­δά­ει. Θὰ τοῦ ἔ­λε­γα στὴν ὑ­γειά σου, ἀλ­λὰ ἔ­τσι ὅ­πως εἶ­ναι τὰ πράγ­μα­τά μοῦ φά­νη­κε ἀ­στεῖ­ο σὰν ἰ­δέ­α. Ἄς μὴν τὸν ἀ­φή­σω νὰ πε­ρι­μέ­νει.

        Ξά­πλω­σα στὸ γκα­ζόν. Ἡ ζω­ὴ ξε­κι­νᾶ μὲ κλει­στὰ τὰ μά­τια καὶ τε­λει­ώ­νει μὲ κλει­στά. Στὸ ἐν­δι­ά­με­σο τὰ ἀ­νοί­γεις γιὰ νὰ ζή­σεις πί­νον­τας μιὰ γου­λιὰ ἀ­πὸ τὸ ἀ­γα­πη­μέ­νο σου οὐ­ί­σκι. Ἦ­ταν μιὰ τέ­λεια μέ­ρα…

* Τίτλος ἐμ­πνευ­σμέ­νος ἀ­πὸ τὸ ὁ­μό­τι­τλο τρα­γού­δι τοῦ Lou Reed.

Πη­γή: Πρώ­τη δη­μο­σί­ευ­ση.

Πη­γὴ Κού­τση (Ζά­κυν­θος, 1972). Ζεῖ στὴν Ἀ­θή­να καὶ ἐρ­γά­ζε­ται στὸ Μη­τρο­πο­λι­τι­κὸ Κο­λέ­γιο. Ἔ­χει σπου­δά­σει Κοι­νω­νι­κὴ Ἀν­θρω­πο­λο­γί­α στὸ Πάν­τειο Πα­νε­πι­στή­μιο Ἀ­θη­νῶν καὶ ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴν ψυ­χο­λο­γί­α.

Μάγδα Κόσσυβα:

Μά­γδα Κόσ­συ­βα

愛

Ι. Ἔν­τγκαρ

ΑΠΟΤΕ ΗΞΕΡΕ ἀ­μέ­τρη­τα ὀ­νό­μα­τα, σοῦ ἀ­ρά­δια­ζε σὰν κα­τα­πέλ­της πα­ρα­πομ­πὲς ἐμ­φυ­σών­τας σου ἔμ­πνευ­ση, καὶ ὅ­ταν ὁ ἴ­διος ἔ­φτα­νε σὲ φρε­νί­τι­δα, ἔ­φτα­νες καὶ ἐ­σύ.

        Κά­πο­τε εἶ­χε καὶ ἄ­πει­ρα αὐ­τιὰ κρε­μα­σμέ­να πά­νω του.

             Κά­πο­τε τὸ μυα­λό του ἦ­ταν μιὰ κι­νη­τὴ βι­βλι­ο­θή­κη, ὄ­χι ἀ­πὸ αὐ­τὲς ποὺ ἔ­χουν οἱ ἐ­πι­δει­ξί­ες γνώ­σε­ων καὶ οἱ ἀ­δι­ά­βα­στοι.

          Ἡ βι­βλι­ο­θή­κη του ἔ­μοια­ζε μὲ τσίρ­κο, ὅ­λοι ἦ­ταν εὐ­πρόσ­δε­κτοι, ἀρ­κεῖ νὰ ἦ­ταν φρι­κιά.

        Αὐ­τὲς τὶς μέ­ρες, εἶ­ναι 25 χρο­νῶν. Τοῦ ἀ­ρέ­σει μιὰ Μι­σέλ, δὲν ξέ­ρει τί­πο­τα γιὰ αὐ­τὴν ἐ­κτός τοῦ ὅ­τι δι­α­βά­ζει γρή­γο­ρα καὶ τρώ­ει τὰ νύ­χια της, σπου­δά­ζει στὸ ἐ­ξω­τε­ρι­κὸ καὶ εἶ­ναι πάν­τα ἄ­φραγ­κη.

        Κι ὅ­μως ἔ­χει ἤ­δη ὑ­πάρ­ξει σύ­ζυ­γος, πα­τέ­ρας, ἐ­ρα­στής, καλ­λι­τέ­χνης, τρε­λός, ση­μαν­τι­κός· τώ­ρα βέ­βαι­α ἁ­πλὰ ἔ­χει σύγ­χυ­ση.

        Τὶς πε­ρισ­σό­τε­ρες ὧ­ρες τῆς ἡ­μέ­ρας κά­ποι­ες ἄ­γνω­στες γυ­ναῖ­κες τοῦ σκου­πί­ζουν τὰ σά­λια καὶ ἄλ­λες ἐ­πί­σης ἄ­γνω­στες τὸν μπου­κώ­νουν μὲ χά­πια. Ὅ­ταν βι­ώ­νει τὸν ἑ­αυ­τὸ του 25 χρο­νῶν ἀν­τι­στέ­κε­ται, στὰ 40 εἶ­ναι πιὸ πει­θή­νιος, στὰ 50 δέ, τὸν κά­νεις ὅ­τι θές, δὲν κά­νει βῆ­μα.

ΙΙ. Δὲν ἔ­χω ἰ­δέ­α ποι­ά στὸ δι­ά­ο­λο εἶ­σαι

        Ἦρ­θε μιὰ ἀ­κό­μα ἄ­γνω­στη γυ­ναί­κα ἀλ­λὰ αὐ­τὴ εἶ­ναι δι­α­φο­ρε­τι­κή, ἔ­χει χρῶ­μα.

        Τὰ μαλ­λιά της εἶ­ναι μαῦ­ρα, τὸ δέρ­μα της ἀ­νοι­χτό, τὰ μά­τια της σκου­ραί­νουν κά­ποι­ες φο­ρὲς καὶ δὲν μπο­ρῶ νὰ ἀ­πο­φα­σί­σω τί χρῶ­μα εἶ­ναι.

        Ὅ­ταν ἔρ­χε­ται ἐ­δῶ, βγά­ζει στὸν κῆ­πο τὸ κα­ρό­τσι μου καὶ μὲ πά­ει βόλ­τα.

        Μοῦ χα­ρί­ζει χαρ­τιὰ καὶ μὲ πεί­θει ὅ­τι μοῦ ἀ­ρέ­σει νὰ ζω­γρα­φί­ζω.

        Φαί­νε­ται εὐ­τυ­χι­σμέ­νη. Μοῦ ἀ­ρέ­σει νὰ ἔρ­χε­ται. Προ­σπα­θῶ νὰ τὴν ἐν­τυ­πω­σιά­ζω, γιὰ αὐ­τὸ ὅ­ταν τὴν πε­ρι­μέ­νω, πεί­θω τὶς μό­νι­μες ἄ­γνω­στες γυ­ναῖ­κες νὰ μὲ γυα­λί­σουν του­λά­χι­στον ἀ­πέ­ξω. Τὸ μέ­σα εἶ­ναι κου­βά­ρι.

ΙΙΙ. Πῶς ἀλ­λι­ῶς νὰ δεί­ξουν τὰ τέ­ρα­τα τὴν ἀ­γά­πη τους…

        Τὸν πῆ­γε στὸν κῆ­πο ὅ­πως κά­θε φο­ρά, τοῦ χά­ι­δε­ψε τὰ μαλ­λιά, τὸν φί­λη­σε, τοῦ ἔ­δω­σε ἕ­να μπλὸκ ὅ­πως πάν­τα, ὅ­μως αὐ­τὴ τὴν φο­ρὰ τοῦ ἔ­δω­σε κά­τι ἀ­κό­μα.

        Πι­ές τα ὅ­λα μα­ζί, ὅ­ταν σβή­σουν τὰ φῶ­τα.

        Κρύ­ψε τὰ κα­λά.

Πη­γή: Πρώ­τη δη­μο­σί­ευ­ση.

Μά­γδα Κόσ­συ­βα (Ἀ­θή­να, 1985). Κοι­νω­νι­ο­λό­γος, κα­θη­γή­τρια ἱ­σπα­νι­κῆς γλώσ­σας, συγ­γρα­φέ­ας μι­κρῶν δι­η­γη­μά­των. Δι­δά­σκει ἱ­σπα­νι­κὰ καὶ ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴν με­τά­φρα­ση ἱ­σπα­νό­φω­νης λο­γο­τε­χνί­ας.

Σπῦρος Ν. Παππᾶς: Ὁ Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ στὸν κῆ­πο τῶν «μπον­ζά­ι»

Σπῦρος Ν. Παππᾶς

Ὁ Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ στὸν κῆ­πο τῶν «μπον­ζά­ι»

Ε ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ, εἴ­χα­με τὴ δυ­να­τό­τη­τα νὰ ἀ­πο­κτή­σου­με μιὰ πρώ­τη ἐ­πα­φὴ μὲ τὸ πε­ζο­γρα­φι­κὸ ἔρ­γο τοῦ πο­λυ­βρα­βευ­μέ­νου, σύγ­χρο­νου Βούλ­γα­ρου συγ­γρα­φέ­α Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ (Γιά­μπολ, 1968) μέ­σα ἀ­πὸ τὸ ἀ­φι­έ­ρω­μα τοῦ πα­ρόν­τος ἱ­στο­λο­γί­ου, ὅ­που γιὰ ἕ­ξι συ­νε­χό­με­νες Κυ­ρια­κές, με­τα­ξὺ 5 Ἀ­πρι­λί­ου – 10 Μα­ΐ­ου 2015, πα­ρου­σι­ά­στη­καν πέν­τε με­τα­φρα­σμέ­να δι­η­γή­μα­τα προ­ερ­χό­με­να ἀ­πὸ τὶς δύ­ο συλ­λο­γές του: Καὶ ἄλ­λες ἱ­στο­ρί­ες (И други истории, 2000), Καὶ ὅ­λα ἔ­γι­ναν φεγ­γά­ρι (И всичко стана луна, 2013), συ­νο­δευ­ό­με­να ἀ­πὸ ἕ­να ἐ­κτε­νὲς ἐρ­γο­βι­ο­γρα­φι­κὸ κεί­με­νο.

       Τὸ ἐν λό­γῳ ἀ­φι­έ­ρω­μα, ὑ­πῆρ­ξε κα­θο­ρι­στι­κὸ γιὰ μιὰ οὐ­σι­α­στι­κὴ γνω­ρι­μί­α μὲ τὴν ξε­χω­ρι­στὴ πε­ρί­πτω­ση τοῦ Γκο­σπον­τί­νοφ, ὁ ὁ­ποῖ­ος, πα­ρό­τι πο­λυ­με­τα­φρα­σμέ­νος καὶ ἀ­να­γνω­ρι­σμέ­νος στὸν ὑ­πό­λοι­πο κό­σμο, ἤ­δη μὲ τὴν ἐμ­φά­νι­ση τοῦ πρώ­του μυ­θι­στο­ρή­μα­τός του μὲ τὸν τί­τλο Φυ­σι­κὸ Μυ­θι­στό­ρη­μα (Естествен роман, 1999), ἐν­τού­τοις, σὲ μιὰ γει­το­νι­κὴ χώ­ρα ὅ­πως ἡ Ἑλ­λά­δα, τὸ πε­ζο­γρα­φι­κό του ἔρ­γο πα­ρέ­με­νε ἀ­με­τά­φρα­στο καὶ ἄ­γνω­στο.

       Τρί­α χρό­νια με­τὰ τὴν ἐ­πι­σή­μαν­ση αὐ­τῆς τῆς ἰ­δι­αί­τε­ρης λο­γο­τε­χνι­κῆς πε­ρί­πτω­σης ἀ­πὸ τὸ πα­ρὸν ἱ­στο­λό­γιο —μὲ τὴν προ­σθή­κη καὶ ἑ­νὸς ἀ­κό­μα με­τα­φρα­σμέ­νου δι­η­γή­μα­τος («Do not disturb») ἀ­πὸ τὸν ὑ­πο­γρά­φον­τα στὴν ἀν­θο­λο­γί­α: 83 ἱ­στο­ρί­ες μπον­ζά­ι γιὰ τὸ ση­μεῖ­ο μη­δέν (ἔκδ. Μ. Σι­δέ­ρη, 2017)— εὐ­τυ­χή­σα­με, ἐ­πι­τέ­λους, νὰ δοῦ­με με­τα­φρα­σμέ­νο καὶ στὰ ἑλ­λη­νι­κά, ἀρ­χι­κῶς τὸ δεύ­τε­ρο μυ­θι­στό­ρη­μα τοῦ Γκο­σπον­τί­νοφ, Φυ­σι­κὴ τῆς Με­λαγ­χο­λί­ας (Физика на тъгата, 2011) τὸ ὁ­ποῖ­ο κυ­κλο­φό­ρη­σε τὸν Ἰ­ού­λιο τοῦ 2018 ἀ­πὸ τὶς ἐκ­δό­σεις «Ἵ­κα­ρος» ὑ­πὸ τὸν τί­τλο Πε­ρὶ Φυ­σι­κῆς τῆς Με­λαγ­χο­λί­ας καὶ ἀ­κο­λού­θως, τὸν Ἰ­α­νουά­ριο τοῦ 2020, ἀ­πὸ τὸν ἴ­διο ἐκ­δο­τι­κὸ οἶ­κο, τὸ προ­α­να­φερ­θὲν Φυ­σι­κὸ Μυ­θι­στό­ρη­μα (ἀμ­φό­τε­ρα σὲ με­τά­φρα­ση Ἀ­λε­ξάν­δρας Δ. Ἰ­ω­αν­νί­δου).

       Tὸ ἔ­τος 2018 ὁ Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ κυ­κλο­φό­ρη­σε καὶ μιὰ τρί­τη συλ­λο­γὴ δι­η­γη­μά­των μὲ τί­τλο Ὅ­λα τα κορ­μιά μας (Всичките наши тела) πε­ρι­λαμ­βά­νον­τας ἀ­πο­κλει­στι­κῶς δι­η­γή­μα­τα «μπον­ζά­ι» —ἢ «ὑ­περ­σύν­το­μες ἱ­στο­ρί­ες» σύμ­φω­να μὲ τὸν προσ­δι­ο­ρι­σμὸ τοῦ συγ­γρα­φέ­α στὸν ὑ­πό­τι­τλο: (свръхкратки истории)— ἀ­πο­τε­λού­με­νη συ­νο­λι­κὰ ἀ­πὸ 103 μι­κρῆς ἐ­κτά­σε­ως δι­η­γή­μα­τα καὶ ἕ­να ἐ­πι­λο­γι­κὸ κεί­με­νο. Στὰ σύν­το­μα καὶ εὑ­ρη­μα­τι­κὰ αὐ­τὰ δι­η­γή­μα­τα, συμ­πυ­κνώ­νον­ται ὅ­λα τὰ γνώ­ρι­μα στοι­χεῖ­α τῆς προ­σω­πι­κῆς μυ­θο­λο­γί­ας καὶ λο­γο­τε­χνι­κῆς ἔκ­φρα­σης τοῦ Γκο­σπον­τί­νοφ, ὅ­πως ἀ­νι­χνεύ­ον­ται ἄλ­λω­στε καὶ στὸ ὑ­πό­λοι­πο ἔρ­γο του, ἐ­νῶ δὲν ἀ­που­σιά­ζει καὶ ἀ­πὸ ἐ­δῶ ὁ πει­ρα­μα­τι­σμός, ὁ ὁ­ποῖ­ος σὲ ὁ­ρι­σμέ­νες πε­ρι­πτώ­σεις φτά­νει ἕ­ως ἕ­ναν ἀ­κραῖ­ο καὶ τολ­μη­ρὸ μι­νι­μα­λι­σμὸ —λ.χ. πα­ρα­τη­ροῦ­με ὅ­τι τὸ μι­κρό­τε­ρο δι­ή­γη­μα τῆς συλ­λο­γῆς ἐ­κτεί­νε­ται σὲ μό­λις τρεῖς λέ­ξεις, ἐ­νῶ τέσ­σε­ρα ἀ­πὸ τὰ ὑ­πό­λοι­πα δι­η­γή­μα­τα πε­ρι­ο­ρί­ζον­ται σὲ μιὰ καὶ μό­νον πρό­τα­ση— πού, ὡ­στό­σο, φα­νε­ρώ­νει τὴν ἐκ­φρα­στι­κὴ ὡ­ρι­μό­τη­τα τοῦ συγ­γρα­φέ­α, ὁ ὁ­ποῖ­ος, ἀ­κό­μα καὶ μὲ τὰ ἐ­λά­χι­στα μέ­σα κα­τορ­θώ­νει πάν­τα νὰ προ­βλη­μα­τί­ζει καὶ νὰ συγ­κι­νεῖ.

       Τὸ κα­λο­καί­ρι τοῦ 2018 σὲ συ­νάν­τη­σή μου μὲ τὸν Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ, γεν­νή­θη­κε ἡ ἰ­δέ­α νὰ πα­ρου­σια­στοῦν γιὰ πρώ­τη φο­ρὰ στὰ ἑλ­λη­νι­κά, ὁ­ρι­σμέ­να ἐ­πι­λεγ­μέ­να καὶ ἀν­τι­προ­σω­πευ­τι­κὰ δι­η­γή­μα­τα τῆς συγ­κε­κρι­μέ­νης συλ­λο­γῆς, μέ­σα ἀ­πὸ τὸν φι­λό­ξε­νο καὶ ται­ρια­στὸ χῶ­ρο τοῦ πα­ρόν­τος ἱ­στο­λο­γί­ου, ὡς «φυ­σι­κὸ συμ­πλή­ρω­μα» στὸ πα­λαι­ό­τε­ρο ἐ­κεῖ­νο ἀ­φι­έ­ρω­μα τοῦ 2015. Ἡ ἰ­δέ­α ἔ­γι­νε ἀ­μέ­σως ἀ­πο­δε­κτὴ καὶ εἶ­χε ὑ­πάρ­ξει ἡ σκέ­ψη νὰ πε­ρι­λη­φθεῖ στὸ και­νούρ­γιο ἀ­φι­έ­ρω­μα καὶ μιὰ ἐ­κτε­νὴς συ­νο­δευ­τι­κὴ συ­νέν­τευ­ξη τοῦ συγ­γρα­φέ­α, πε­ρι­στρε­φό­με­νη κυ­ρί­ως γύ­ρω ἀ­πὸ τὴ σχέ­ση τοῦ ἰ­δί­ου ἀλ­λὰ καὶ τῆς βουλ­γα­ρι­κῆς λο­γο­τε­χνί­ας μὲ τὴ μι­κρὴ φόρ­μα. Δυ­στυ­χῶς, πα­ρὰ τὴν κοι­νή μας πρό­θε­ση, τὸ ἐγ­χεί­ρη­μα αὐ­τὸ δὲν εὐο­δώ­θη­κε λό­γῳ τῶν ἀλ­λε­πάλ­λη­λων τα­ξι­δι­ῶν τοῦ συγ­γρα­φέ­α στὸ ἐ­ξω­τε­ρι­κὸ καὶ τῶν λοι­πῶν ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κῶν του ὑ­πο­χρε­ώ­σε­ων ποὺ συ­νέ­πε­σαν μὲ τὴ συγ­γρα­φὴ ἑ­νὸς και­νούρ­γιου μυ­θι­στο­ρή­μα­τος —τὸ ἔρ­γο αὐ­τό, ὑ­πὸ τὸν τί­τλο Χρο­νο­κα­τα­φύ­γιο (Времеубежище), ὁ­λο­κλη­ρώ­θη­κε προ­σφά­τως καὶ βρί­σκε­ται ἀ­πὸ τὰ τέ­λη Ἀ­πρι­λί­ου 2020 σὲ κυ­κλο­φο­ρί­α στὴ Βουλ­γα­ρί­α, στα­θε­ρὰ ἀ­πὸ τὸν οἶ­κο «Жанет 45».

       Ἐλ­πί­ζο­με, ὅ­τι ἡ ἔλ­λει­ψη αὐ­τῆς τῆς ὁ­πωσ­δή­πο­τε χρή­σι­μης συ­νο­δευ­τι­κῆς συ­νέν­τευ­ξης, ἀ­να­πλη­ρώ­νε­ται ἐ­δῶ ὡς ἕ­ναν ἱ­κα­νο­ποι­η­τι­κὸ βαθ­μὸ ἀ­πὸ τὸ δι­α­φω­τι­στι­κὸ ἐ­πι­λο­γι­κὸ ση­μεί­ω­μα τοῦ συγ­γρα­φέ­α («Γιὰ τὴ συν­το­μί­α καὶ τὸ πα­ρὸν βι­βλίο – κον­το­λο­γίς») ποὺ δη­μο­σι­εύ­ε­ται με­τα­φρα­σμέ­νο ἀ­κο­λού­θως, ἐγ­και­νι­ά­ζον­τας ἔ­τσι τὸ και­νούρ­γιο αὐ­τὸ ἀ­φι­έ­ρω­μα.

       Στὴ συ­νέ­χεια, κά­θε Κυ­ρια­κὴ καὶ γιὰ τὶς ἑ­πό­με­νες ὀ­κτὼ ἑ­βδο­μά­δες, πρό­κει­ται νὰ πα­ρου­σια­στοῦν οἱ πα­ρα­κά­τω ἐ­πι­λεγ­μέ­νες «ὑ­περ­σύν­το­μες ἱ­στο­ρί­ες» ἀ­πὸ τὴν ἐν λό­γῳ τρί­τη συλ­λο­γὴ τοῦ Γκε­όρ­γκι Γκο­σπον­τί­νοφ, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἀ­να­δει­κνύ­ε­ται ἐ­δῶ (καὶ) ὡς ἕ­νας ἐ­πι­δέ­ξιος «μι­κρο­καλ­λι­ερ­γη­τὴς» τῆς πρό­ζας, εἰ­σά­γον­τας μὲ εὐ­χά­ρι­στα ἀ­να­πάν­τε­χο τρό­πο τὸν ἀ­να­γνώ­στη στὸν προ­σω­πι­κό του κῆ­πο τῶν «μπον­ζάι»:

1. «Spam» («Спам»),
2. «Lapsus» («Лапсус»),
3. «Ἡ ἱ­στο­ρί­α μιᾶς χει­ρο­νο­μί­ας» («Историята на един жест»),
4. «Τὸ φι­νά­λε τοῦ Ἀ­σχη­μό­πα­που (ἀ­κα­τάλ­λη­λο γιὰ παι­διά)» («Краят на Грозното пате (не е за деца)»),
5. «Μέ­χρι τὴν πόρ­τα» («До вратата»),
6. «Ὁ γέ­ρος καὶ τὸ μῆ­λο (χρο­νι­κό, σω­τή­ριον ἔ­τος 1996)» («Старецът и ябълката (хро­­ни­ка анно домини 1996)»),
7. «Ρωγ­μὴ στὸ σύ­στη­μα ἀ­σφα­λεί­ας» («Пробив в систе­мата за сугу­рност»),
8. «Και­νούρ­γι­ες ἀ­νη­συ­χί­ες» («Нови безспокойства»).

Σπῦ­ρος Ν. Παπ­πᾶς (Ἀ­θή­να, 1975). Ἐ­ρευ­νη­τής, συγ­γρα­φέ­ας καὶ με­τα­φρα­στής. Κεί­με­να καὶ με­λέ­τες του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ ἔγ­κρι­τα πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ σὲ ἐ­φη­με­ρί­δες. Δι­η­γή­μα­τα καὶ με­τα­φρά­σεις του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ σὲ συλ­λο­γι­κοὺς τό­μους.

(Ἐ­πι­μέ­λεια ἀ­φι­ε­ρώ­μα­τος – ἐ­πι­λο­γὴ δι­η­γη­μά­των: Σπῦ­ρος Ν. Παπ­πᾶς – Γιά­ννης  Πα­τίλης.)

Εἰκόνα: Σπῦρος Ν. Παππᾶς καὶ Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ (φω­το­γρα­φί­α: Γκερ­γκά­να Γκε­οργκί­ε­βα / Ге­р­га­­на Ге­о­рги­е­ва, 27 Ἰουλίου 2018 ).

Φανή Χούρσογλου: Οἰκόσιτα

Φα­νὴ Χούρ­σο­γλου

Οἰ­κό­σι­τα

Ι ΜΕΓΑΛΕΣ, ΟΙ ΦΤΕΡΩΤΕΣ, δὲν θά ‘πρε­πε ὑ­πο­τί­θε­ται νὰ μᾶς ἀ­νη­συ­χοῦν – εἶ­ναι ἁ­πλοὶ ἐ­πι­σκέ­πτες, κα­θὼς λέ­νε οἱ εἰ­δι­κοί. Οἱ τσοῦ­λες οἱ μι­κρὲς εἶ­ναι ποὺ κά­νου­νε φω­λι­ὲς καὶ θέ­λουν ἐ­πει­γόν­τως ἐ­ξο­λό­θρευ­ση.

        Δὲν ξέ­ρω βέ­βαι­α ἂν θὰ συμ­φω­νοῦ­σε σὲ αὐ­τὸ ὁ Ἀν­τω­νά­κης, ἀ­φοῦ —Βου­δι­στὴς γὰρ— πί­στευ­ε πὼς ἀ­νε­ξαρ­τή­τως τοῦ με­γέ­θους πρό­κει­ται γιὰ ἀ­τυ­χεῖς με­τεν­σαρ­κώ­σεις ἀ­κό­μα καὶ οἰ­κεί­ων —ἀ­γα­πη­μέ­νων, ἐν­δε­χομέ­νως— προ­σώ­πων, βά­ναυ­σα χτυ­πη­μέ­νων ἀ­π’ τὸ κάρ­μα.

        Ὅ­πως καὶ νά ‘χει, ὁ Μῆ­τσος —ὡς συ­νή­θως κυ­νι­κός— τό­νι­ζε πὼς τὸ ἐ­νε­νῆν­τα ἐν­νέ­α τοῖς ἑ­κα­τὸ ἀπ’ τὶς ρη­μά­δες δὲν τὶς βλέ­που­με.

        Βλέ­που­με —ἐ­νί­ο­τε— ἀ­ρα­χνοῦ­λες, ἀλ­λὰ συ­χνό­τε­ρα μο­νά­χα τοὺς ἱ­στούς τους στὶς γω­νι­ές. Δὲν βλέ­που­με ὅ­μως —εὐ­τυ­χῶς— οὐ­δέ­πο­τε τὰ ἀ­κά­ρε­α, πα­ρό­λο ποὺ ἰ­σο­βί­ως συμ­βι­ώ­νου­με πα­ρέ­α.

        Ἴ­σως αὐ­τὰ σκε­φτό­ταν καὶ ἡ Μα­ρι­λοῦ σὰν τῆς καρ­φώ­θη­κε ἡ ἰ­δέ­α ὅ­τι μοι­ρα­ζό­ταν τὴ γκαρ­σο­νι­ε­ρού­λα μὲ φαν­τά­σμα­τα. Ἦ­ταν ὡ­ραῖ­ο κο­ρί­τσι ἡ Μα­ρι­λοῦ, μὰ ξε­ρο­κέ­φα­λο. Χρυ­σὴ τὴν κά­να­με πὼς δὲν ὑ­πάρ­χει με­τα­φυ­σι­κὸ οὐ­δὲν ποὺ νὰ τὴν ἀ­πει­λεῖ, αὐ­τὴ ἐ­κεῖ, νὰ σκι­ά­ζε­ται καὶ νὰ σκη­νο­θε­τεῖ τὸ θρί­λερ τῆς ζω­ῆς της.

        Μᾶς πα­ρου­σί­α­ζε μιὰ σει­ρὰ ἀ­πὸ ὕ­πο­πτα συμ­βάν­τα ὡς πα­σι­δή­λως ἐν­δει­κτι­κά τῆς ὕ­παρ­ξης μί­ας ἤ πε­ρισ­σό­τε­ρων ὀν­το­τή­των ἀ­πὸ τὸ ὑ­περ­πέ­ραν στὴν οἰ­κί­α της.

        Κατ’ ἀρ­χὴν —λέ­ει— ἄ­κου­γε βή­μα­τα, συρ­σί­μα­τα, ψι­θύ­ρους καὶ φω­νές. Τὸ γε­γο­νὸς πὼς οἱ τοῖ­χοι τῶν δι­α­με­ρι­σμά­των οὐ­δε­μί­αν ἠ­χο­μό­νω­ση πα­ρέ­χουν δι­ό­λου δὲν τὴν πτο­οῦ­σε.

        Βέ­βαι­α εἶ­χε κά­ποι­α βά­ση αὐ­τή της ἡ ἀ­γω­νί­α, ἀ­φοῦ —ἀ­πὸ τὴν τρέ­λα της— εἶ­χε ἀ­πο­συν­δέ­σει ρα­δι­ό­φω­να, τη­λε­ο­ρά­σεις καὶ λοι­πὰ (γιὰ τὸ φό­βο τῶν δαι­μό­νων), ὁ­πό­τε ζών­τας στὴ σι­ω­πὴ πῶς νὰ μὴν με­γα­λο­ποι­εῖ καὶ τὸ ἀ­πει­ρο­ε­λά­χι­στο ἠ­χά­κι;

        Τὸ σπί­τι —ἀ­πὸ τὴν ἄλ­λη— εἶ­ναι ἀ­λή­θεια τὴν ἀ­να­και­νι­σού­λα του τὴν ἤ­θε­λε καὶ βέ­βαι­α οὔ­τε λό­γος γιὰ πι­στο­ποι­η­τι­κὸ ἐ­νερ­γεια­κῆς ἀ­πό­δο­σης σὲ ἕ­να κτί­σμα συ­νο­μή­λι­κο μέ μᾶς – καὶ κά­τι πα­ρα­πά­νω. Πῶς νὰ μὴν τρί­ζουν πιὰ τὰ ἕρ­μα πορ­το­πα­ρά­θυ­ρα;

        Ἔ­πει­τα ἡ κα­η­μέ­νη ἡ Μα­ρι­λοῦ ἔ­χα­νε δια­ρκῶς πράγ­μα­τα. Πα­σμί­νες, κάλ­τσες κι ἀ­να­πτῆ­ρες δη­λώ­νον­ταν συ­χνὰ πυ­κνὰ στὴ λί­στα ἀ­πω­λε­σθέν­των. Ἐ­γὼ ὡς ἄ­πι­στος Θω­μᾶς τὴ θε­ω­ροῦ­σα φυ­σι­κὰ ἁ­πλῶς ἀλ­λο­παρ­μέ­νη.

        Ὅ­μως —σὰν βρώ­μι­κο μυα­λό— προ­σπά­θη­σα σκλη­ρὰ νὰ τῆς βά­λω ψύλ­λους στ’ αὐ­τιὰ μή­πως ἡ κολ­λη­τή της, αὐ­τὴ ἡ Μίρ­κα ἡ παρ­δα­λή, τῆς βού­τα­γε τὰ δι­ά­φο­ρα – ἔ­τσι γιὰ χά­ρη γού­στου.

        Κι ἴ­σως ἦ­ταν οἰ­κό­σι­τα τὰ πνεύ­μα­τα στὸ σπί­τι, ὅ­μως τὸ σύν­δρο­μο τῆς Μα­ρι­λοῦ εἶ­χε ἐ­πε­κτα­θεῖ καὶ σὲ ἐ­ξω­τε­ρι­κοὺς χώ­ρους, ὥ­στε παν­τοῦ πλέ­ον ἔ­νι­ω­θε πὼς πα­ρα­κο­λου­θεῖ­ται.

        Ὅ­σο καὶ ἂν προ­σπά­θη­σα νὰ ὀρ­θώ­σω τεῖ­χος λο­γι­κῆς γιὰ νὰ τὴν χα­λα­ρώ­σω, ἐ­κεί­νη δὲν ξε­χνι­ό­τα­νε λε­πτό. Κι ἐ­νῶ ἐ­γὼ πα­ρα­μυ­θι­α­ζό­μουν δι­α­κα­ῶς μή­πως κά­τι παι­ζό­ταν με­τα­ξύ μας, τὸ ἀ­γύ­ρι­στο μυα­λό της σκά­λω­νε στὰ ἀ­ό­ρα­τα κα­τοι­κί­δια. Ἔ­ψα­χνε καὶ με­τροῦ­σε τὶς σκι­ές, δι­α­βλέ­πον­τας παν­τοῦ ἄλ­λες δι­α­στά­σεις.

        Ἀ­φοῦ εἶ­χε σπου­δά­σει ἐν­δε­λε­χῶς τὰ ἅ­παν­τα τῆς ἀ­ξι­ό­τι­μης Μαν­τὰμ μὲ τ’ ὄ­νο­μα Μπλα­βά­τσκυ ἡ Μα­ρι­λοῦ δὲ σή­κω­νε οὔ­τε μύ­γα στὸ σπα­θί της. Ἦ­ταν κα­θό­λα ἕ­τοι­μη νὰ συ­στη­θοῦν ἐ­νώ­πιος ἐ­νω­πί­ῳ μὲ τὸ στοι­χει­ό. Ἐ­πί­μο­να προ­σέγ­γι­ζε τοὺς φί­λους της —κι ἐ­μέ­να— νὰ κά­νου­με ἐ­πι­τέ­λους μιὰ σε­άνς.

        Ὁ­μο­λο­γῶ πο­θοῦ­σα σὰν τρε­λός τὰ τρυ­φε­ρὰ χε­ρά­κια της νὰ ἄγ­γι­ξω – ἀλ­λὰ γιὰ ἐ­πι­κλή­σεις καὶ τοι­οῦτα ἐ­ξω­τι­κὰ δὲν ἤ­μουν ὁ κα­τάλ­λη­λος κα­θό­λου. Πα­ρό­λα αὐ­τὰ κά­ποι­α στιγ­μὴ τὴν πά­τη­σα ὁ βλά­κας κι ἀ­φοῦ τὸ ὑ­πο­σχέ­θη­κα ὄ­φει­λα νὰ τὸ κά­νω.

        Στὴν ὥ­ρα ποὺ ὑ­πέ­δει­ξε ἤ­μα­σταν ὅ­λοι ἐ­κεῖ. Στὸ χῶ­ρο μό­νο δυ­ὸ κε­ριά. Εἶ­χε ἑ­τοι­μά­σει τὸ τρα­πέ­ζι, τὸ πο­τή­ρι, τὸ χαρ­τί. Πι­α­νό­μα­στε κι ἀρ­χί­ζου­με τὴν ὅ­λη τε­λε­τή. Κρύ­ω­σα ἀ­πό­το­μα ἀλ­λὰ ἤ­τα­νε καὶ ἄ­γρια χα­ρά­μα­τα.

        Τὸ πο­τή­ρι κου­νή­θη­κε κι ἡ Μα­ρι­λοῦ ἄρ­χι­σε νὰ ρω­τᾶ γιὰ τὴν ταυ­τό­τη­τα τοῦ ἄ­γνω­στού της φί­λου. Ἐ­γὼ τὰ εἶ­χα ἤ­δη χρεια­στεῖ μὰ τὰ χει­ρό­τε­ρα δὲν εἶ­χαν φτά­σει ἀ­κό­μα. Ἦρ­θαν ὅ­ταν τὰ γράμ­μα­τα ποὺ ἑ­νώ­νον­ταν γορ­γὰ σχη­μά­τι­σαν στὰ μά­τια μου μπρο­στὰ τὸ ὄ­νο­μά μου.

Πη­γή: Πρώ­τη δη­μο­σί­ευ­ση.

Φα­νή Χούρ­σο­γλου (Ἀ­θή­να). Ὁ­λο­κλή­ρω­σε τὶς σπου­δές της στὴν Κοι­νω­νι­ο­λο­γί­α στὸ ἀν­τί­στοι­χο τμῆ­μα τοῦ Παν­τεί­ου Πα­νε­πι­στη­μί­ου καὶ στὴ συ­νέ­χεια στὸ Graphic Design (Bachelor καὶ Master of Arts in Design ἀ­π’ τὸ Πα­νε­πι­στή­μιο τοῦ Derby) στὴ σχο­λὴ Βα­κα­λό. Ἀ­πα­σχο­λεῖ­ται κυ­ρί­ως σὰν graphic designer. Δι­η­γή­μα­τα καὶ πε­ζο­ποι­ή­μα­τά της δη­μο­σι­εύ­ον­ται σὲ λο­γο­τε­χνι­κὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ ἱ­στο­σε­λί­δες. Πρῶ­το βι­βλί­ο της ἡ συλ­λο­γὴ μι­κρῶν ἱ­στο­ρι­ῶν Κα­τό­πιν ἑ­ορ­τῆς (Ἀ­πό­πει­ρα, 2018).