Χρῆστος Βακαλόπουλος: Ψιλὴ ἄμμος

Χρῆ­στος Βα­κα­λό­που­λος

Ψι­λὴ ἄμ­μος

Ο ΞΗΜΕΡΩΜΑ φτά­νουν στὸν πα­ρά­δει­σο, στὸ προ­στα­τευ­μέ­νο βα­σί­λει­ο τῆς ἄμ­μου. Ἔ­χουν ἀρ­κε­τὲς ὧ­ρες μέ­χρι νὰ κα­τα­φθά­σουν οἱ κυ­νη­γοὶ τῆς ψυ­χα­γω­γί­ας, οἱ πο­λύ­χρω­μες ρα­κέ­τες, τὰ δι­α­στη­μι­κὰ φου­σκω­τά, τὰ ἀ­στρα­φτε­ρὰ ἀν­τί­σκη­να. Με­λα­χρι­νή, πο­λι­τι­κὲς ἐ­πι­στῆ­μες, ἔ­χει με­ρι­κὲς ὧ­ρες πα­ρέ­α μὲ τὰ κο­πά­δια ποὺ βολ­τά­ρουν ἀ­μέ­ρι­μνα. Σὲ λί­γο θὰ σφα­για­σθοῦν καὶ θὰ σερ­βι­ρι­σθο­ῦν μὲ ὡρα­ῖ­α μα­κα­ρό­νια.

       Ἔ­χει λί­γη ὥ­ρα. Πρὶν εἰ­σβά­λει μα­ζι­κὰ ὁ ξαν­θὸς κό­σμος ὑ­πῆρ­χε πολ­λὴ ὥ­ρα, ἀ­πί­στευ­τα πολ­λὴ ὥ­ρα. Ἡ μέ­ρα ἔ­μοια­ζε ἀ­τε­λεί­ω­τη για­τί βά­ραι­ναν πά­νω της οἱ αἰ­ῶ­νες, αὐτοὶ οἱ μυ­στή­ριοι αἰ­ῶ­νες ποὺ ἐ­πι­μέ­νουν νὰ κά­νουν αἰ­σθη­τὴ τὴν πα­ρου­σί­α τους ἀ­κό­μα καὶ τώ­ρα ποὺ πλημ­μύ­ρι­σαν τὰ πάν­τα ἀ­πὸ τὸ πα­ρόν, αὐ­τὸ τὸ πα­ρά­ξε­νο πράγ­μα ποὺ ἔ­φε­ρε σὲ τοῦ­τα ἐ­δῶ τὰ μέ­ρη ὁ ξαν­θὸς κό­σμος. Κά­πο­τε ὑ­πῆρ­χε ἐ­λά­χι­στο πα­ρόν, ὅ­σο ἀ­κρι­βῶς χρει­α­ζό­ταν ὥ­στε νὰ μὴν ξε­χνι­έ­ται ἡ μέ­ρα, νὰ μὴ λυ­γί­ζει κά­τω ἀ­πὸ τὸ βά­ρος τῶν αἰ­ώ­νων. Τό­τε ἦ­ταν συμ­πα­θη­τι­κό τὸ πα­ρόν, ἦ­ταν ντρο­πα­λό, ἄ­κου­γε τοὺς με­γα­λυ­τέ­ρους του, πε­ρί­με­νε τὴ σει­ρά του, δὲν ἔ­βγα­ζε γλώσ­σα, δὲν κρα­τοῦ­σε κα­κί­α, ἔ­λε­γε τὸν πό­νο του. Τό­τε ἦ­ταν τρυ­φε­ρὸ τὸ πα­ρὸν για­τί εἶ­χε κα­εῖ ἡ γού­να του ἀπὸ τὸν ἔ­ρω­τα. Εἶ­χε ἀ­πο­φα­σί­σει νὰ εἶ­ναι εὐγε­νι­κό, νὰ στέ­κε­ται στὴν ἄ­κρη καὶ νὰ πα­ρα­τη­ρεῖ, νὰ μὴν προ­δί­δει ἔ­τσι εὔ­κο­λα τὰ βά­σα­νά του, νὰ μὴ δι­εκ­δι­κεῖ ἔ­τσι εὔ­κο­λα τὰ δι­και­ώ­μα­τά του, νὰ μὴν χτυ­πά­ει τὸ πο­δα­ρά­κι του στὸ πά­τω­μα, νὰ μὴ μου­τρώ­νει, νὰ μὴν κα­κο­λο­γεῖ, νὰ μὴν γκρι­νιά­ζει. Ἦ­ταν συμ­πα­θη­τι­κό τὸ πα­ρὸν ἔ­τσι ὅ­πως ἔ­στε­κε ἀ­μή­χα­νο, ἔ­τσι ὅ­πως περ­νοῦ­σε ἀ­πα­ρα­τή­ρη­το, ἔ­τσι ὅ­πως προ­σευ­χό­ταν κά­θε τό­σο στὸν ἄ­γνω­στο Θε­ό του. Τὸ με­γά­λω­ναν ὅ­πως μπο­ροῦ­σαν οἱ αἰ­ῶ­νες, κα­μιὰ φο­ρὰ τοῦ ἔ­δι­ναν ἀ­πὸ τὸ ὑ­στέ­ρη­μά τους, τοὺς ἔ­λε­γε κα­νέ­να εὐ­χα­ρι­στῶ, αἰ­σθα­νό­ταν πραγ­μα­τι­κὴ εὐ­γνω­μο­σύ­νη, δὲν τοὺς γύ­ρι­ζε ἔ­τσι εὔ­κο­λα τὴν πλά­τη. Ζοῦ­σε μα­ζί τους στὴν ἴ­δια γει­το­νιά, πή­γαι­νε στὸ ἴ­διο σχο­λεῖ­ο, ψώ­νι­ζε ἀ­πό τὰ ἴ­δια μα­γα­ζιά, σύ­χνα­ζε στὰ ἴ­δια στέ­κια, ἐ­ρω­τευ­ό­ταν τὶς ἴ­δι­ες γυ­ναῖ­κες, εἶ­χε κα­εῖ μά­λι­στα ἡ γού­να του ἀ­πὸ ἔ­ρω­τα. Τὸν Ἰ­ού­λιο τοῦ 1965 ἡ γού­να τοῦ πα­ρόν­τος κά­η­κε γιὰ τε­λευ­ταί­α φο­ρὰ ἀ­πὸ ἔ­ρω­τα καὶ οἱ αἰ­ῶ­νες ἀνη­σύ­χη­σαν σο­βα­ρά, μέ­χρι τὸν Ἰ­ού­λιο τοῦ 1965 ἦ­ταν ἐ­ρω­τευ­μέ­νο τὸ πα­ρὸν κι αὐτὸ τὸ ἤ­ξε­ραν ὅ­λοι στὴ γει­το­νιά, τὸ ἔ­λε­γαν στὰ μα­γα­ζιά, τὸ ψι­θύ­ρι­ζαν στὰ σχο­λεῖ­α.

        Τρι­αν­τα­δύ­ο χρό­νων, πο­λι­τι­κὲς ἔ­πι­στη­μες, ἔ­χει λί­γη ὥ­ρα μέ­χρι νὰ κα­τα­λη­φθεῖ ἀ­πὸ τὰ ἀ­σκέ­ρια τῶν δι­α­κο­πῶν ἡ πα­ρα­λί­α, κά­τι θυ­μᾶ­ται ἀ­πὸ τὴν ἐπο­χὴ ποὺ τὸ πα­ρὸν με­γά­λω­νε ὅ­πως-ὅ­πως μὲ τὴ βο­ή­θεια τῶν τα­πει­νῶν αἰ­ώ­νων. Ὕ­στε­ρα ἦρ­θε ὁ ξαν­θὸς κό­σμος καὶ τὸ ξε­σή­κω­σε, τοῦ σφύ­ρι­ξε στὸ αὐτί, τὸ χτύ­πη­σε στὴν πλά­τη, τὸ ἔ­πει­σε ὅ­τι ὑ­πάρ­χει μό­νο αὐ­τό, ὅ­λοι οἱ ἄλ­λοι τὸ προ­ε­τοί­μα­ζαν, τὸ ἐμ­πό­δι­ζαν, δὲν τὸ ἄ­φη­ναν νὰ τρα­βή­ξει τὸ δρό­μο του, τὸ στε­νο­χω­ροῦ­σαν, τοῦ ἔ­στη­ναν πα­γί­δες, τὸ εἶ­χαν φυ­λα­κί­σει σ’ αὐ­τὴ τὴν ἄ­θλια γει­το­νιά, τὸ κρα­τοῦ­σαν αἰχ­μά­λω­το, τοῦ πέ­τα­γαν ψί­χου­λα ἐ­νῶ ἦ­ταν ὅ­λα δι­κά του, ἔ­πρε­πε νὰ τὰ δι­εκ­δι­κή­σει, νὰ ση­κω­θεῖ νὰ τὰ πά­ρει. Ἔ­πρε­πε νὰ σπά­σει τὰ δε­σμά, ν’ ἀ­γο­ρά­σει μη­χα­νή­μα­τα, νὰ μα­σου­λά­ει κά­τι ὅ­λη μέ­ρα, νὰ ντύ­νε­ται στὰ κα­λύ­τε­ρα μα­γα­ζιά, νὰ δι­εκ­δι­κεῖ τὰ δι­και­ώ­μα­τά του, νὰ φω­νά­ζει παν­τοῦ τὸ δί­κιο του, νὰ συν­δι­κα­λί­ζε­ται, νὰ κα­τα­στρέ­φει ὅ,τι ἔ­βρι­σκε μπρο­στά του, νὰ χαί­ρε­ται, ν’ ἀ­πο­λαμ­βά­νει, νὰ ἔ­χει ἄγ­χος, νὰ μὴν ἔ­χει κα­θό­λου χρό­νο, οὔ­τε γιὰ δεῖγ­μα. Τὸν Αὔ­γου­στο τοῦ 1965 τὸ πα­ρὸν στά­θη­κε στὰ πό­δια του κι ἀ­πο­φά­σι­σε νὰ κα­τα­πι­εῖ τὰ πάν­τα, σι­γὰ σι­γὰ τὰ κα­τά­φε­ρε κι ἔ­τσι ἔ­χα­σε τε­λεί­ως τὸ χρό­νο του, ἀ­γό­ρα­σε μη­χα­νή­μα­τα, ἤ­πι­ε τὰ πιὸ ἀκρι­βὰ πο­τά, γκρί­νια­ξε, γά­μη­σε, ἔ­δει­ρε, τὰ ἔ­κα­νε ὅ­λα μὲ τὴν εὐ­λο­γί­α τοῦ ξαν­θοῦ κό­σμου. Ἀπὸ τὸν Αὔγου­στο τοῦ 1965 καὶ με­τὰ τὸ πα­ρὸν προ­ό­δευ­σε ση­μαν­τι­κά, κά­λυ­ψε τὰ πάν­τα καὶ δὲν ἄ­φη­σε τί­πο­τα ὄρ­θιο, ἀνέ­τρε­ψε τὰ πάν­τα, ἄλ­λα­ξε γνώ­μη τρι­αν­τα­o­χτὼ χι­λιά­δες φο­ρές, ἔ­κα­νε τὴν Ἐ­πα­νά­στα­σή του γιὰ νὰ ἔ­χει ἀ­να­μνή­σεις στὴ συν­τή­ρη­σή του, ἐγ­κα­θίδρυ­σε παν­τοῦ τὴν κα­χυ­πο­ψί­α, ἔ­φα­γε χι­λιά­δες μπρι­ζό­λες, σπού­δα­σε πο­λι­τι­κὲς ἐ­πι­στῆ­μες, κα­τέ­λα­βε τὰ μέ­σα μα­ζι­κῆς ἐ­νη­μέ­ρω­σης καὶ δὲν τὰ ἄ­φη­σε νὰ πά­ρουν ἀνά­σα, τὰ ὑ­πο­χρέ­ω­σε νὰ λει­τουρ­γοῦν ἀ­στα­μά­τη­τα καὶ νὰ πλη­ρο­φο­ροῦν τὴν ἀν­θρω­πό­τη­τα ὅ­τι οἱ αἰ­ῶ­νες ὑ­πῆρ­ξαν πλά­σμα­τα τῆς φαν­τα­σί­ας της. Ἔτσι συ­νέ­βαι­νε πάν­τα, ὑ­πῆρ­χε μό­νο πα­ρὸν καὶ μᾶς τὸ ἔ­κρυ­βαν, ὁ ξαν­θὸς κό­σμος μᾶς ἀ­πε­λευ­θέ­ρω­σε, οἱ ρα­κέ­τες μᾶς ἀ­πε­λευ­θέ­ρω­σαν, τὰ δι­α­στη­μι­κὰ φου­σκω­τὰ μᾶς ἀ­πε­λευ­θε­ρώ­νουν συ­νε­χῶς, οἱ αἰ­ῶ­νες βά­ραι­ναν ἐ­πι­κίν­δυ­να πά­νω μας καὶ δὲν μᾶς ἄ­φη­ναν ν’ ἀ­πο­λαύσου­με, ὅ­λα ἦ­ταν βα­ρε­τὰ καὶ ὑ­πῆρ­χε ἀ­πίστευ­τα πολ­λὴ ὥ­ρα. Ὑ­πῆρ­χε μό­νο πα­ρὸν καὶ δὲν μᾶς τὸ ἔ­λε­γαν, θυ­μόν­του­σαν πα­λι­ὲς ἀ­νύ­παρ­κτες ἱ­στο­ρί­ες, πλά­σμα­τα τῆς φαν­τα­σί­ας τους. Μᾶς εἶ­χαν φυ­λα­κί­σει στὴ φαν­τα­σί­α μας, νο­μί­ζα­με ὅ­τι οἱ γει­το­νι­ές μας εἶ­χαν τὸ ἀ­να­φαί­ρε­το δι­καί­ω­μα νὰ δι­αρ­κέ­σουν χί­λια χρό­νια. Οἱ πο­λύ­χρω­μες ρα­κέ­τες μᾶς ἀ­πε­λευ­θέ­ρω­σαν, τὰ μπα­λά­κια ποὺ ἔρ­χον­ται μὲ φου­σκω­τὰ σὲ λί­γη ὥ­ρα τὰ ξαν­θὰ μαυ­ρισμέ­να κορ­μιά, ὁ στρα­τὸς τοῦ πα­ρόν­τος, ὁ ἐ­ξο­λο­θρευ­τὴς τῶν τα­πει­νῶν αἰ­ώ­νων ποὺ νο­μί­σα­με ὅ­τι μᾶς με­γά­λω­σαν ὅ­πως-ὅ­πως. Κά­πο­τε τὸ πα­ρὸν ἦ­ταν συμ­πα­θη­τι­κὸ κι ἀρ­γό­τε­ρα κα­τά­λα­βε τὸ λά­θος του, στά­θη­κε στὸ ὕ­ψος του καὶ κυ­ρί­ευ­σε τὴν οἰκου­μέ­νη.

        Τρι­αν­τα­δύ­ο χρό­νων, συ­νο­μή­λι­κη τοῦ πα­ρόν­τος. Σπού­δα­σε πο­λι­τι­κὲς ἐ­πι­στῆ­μες, γνώ­ρι­σε τὸν Γιά­ννη στὴ Βε­νε­τί­α, ἀ­πο­φά­σι­σαν νὰ ζή­σουν ὅ­σο μπο­ροῦ­σαν κα­λύ­τε­ρα στὸ πα­ρόν, μὲ λί­γα λο­γι­κὰ σχέ­δια γιὰ τὸ μέλ­λον. Ἡ Ἔρση ἀ­πο­φά­σι­σε νὰ ζή­σει στὸ πα­ρόν, παν­τρεύ­τη­κε ἕ­ναν δη­μο­σι­ο­γρά­φο. Ἡ Βά­να ἀ­πο­φά­σι­σε νὰ ζή­σει στὸ πα­ρόν, ἡ Μί­να ἀ­πο­φά­σι­σε νὰ ζή­σει στὸ πα­ρόν, δη­μι­ουρ­γοῦν τὸ πα­ρόν τους καὶ δὲν ἔ­χουν κα­θό­λου χρό­νο, κυ­νη­γᾶ­νε τὸ πα­ρὸν καὶ σκέ­φτον­ται τί θὰ γί­νει με­τά, ἕ­να τε­ρά­στιο με­τὰ τοὺς ἐμ­πο­δί­ζει νὰ ζή­σουν στὸ πα­ρὸν ὅ­πως ἔ­χουν ἀ­πο­φα­σί­σει μὲ τὶς εὐ­λο­γί­ες, μὲ τὶς ρα­κέ­τες τοῦ ξαν­θοῦ κό­σμου. Ὑ­πάρ­χει συ­νε­χῶς ἕ­να με­τὰ ἀπὸ τό­τε ποὺ ἀ­πο­σύρ­θη­καν οἱ τα­πει­νοὶ αἰ­ῶ­νες, προ­βάλ­λει ἀόρι­στο καὶ ἀ­πει­λη­τι­κό, δὲν ὑ­πάρ­χει χρό­νος γιὰ τί­πο­τα, ὑ­πάρ­χει ἕ­να ἀ­δη­φά­γο με­τά, στέ­κε­ται ἀ­δυ­σώ­πη­το, ἀ­γέ­ρω­χο, ἀ­πει­λη­τι­κό. Δὲν πρό­κει­ται γιὰ τὸ μέλ­λον, ἐ­κεῖ­νο ἀ­πο­τε­λοῦ­σε προ­ϊ­ὸν τῆς φαν­τα­σί­ας τῆς ἀν­θρω­πό­τη­τας ἐ­ξί­σου μὲ τοὺς αἰ­ῶ­νες, βά­ραι­νε μὲ τὴν ἴ­δια τα­πει­νό­τη­τα στὸν αἰώ­να τὸν ἅ­παν­τα, συγ­χω­νευ­ό­ταν κά­θε τό­σο μὲ τὸ πα­ρελ­θόν, ἦ­ταν ἐ­πι­κίν­δυ­νο κι ἔ­πρε­πε νὰ φύ­γει ἀ­πὸ τὴ μέ­ση. Πρό­κει­ται γιὰ τὸ με­τά, αὐτὸ τὸ με­τὰ ποὺ ἀ­πο­τε­λεῖ καὶ τὸ μο­να­δι­κὸ ὑ­παρ­κτὸ πα­ρόν, τὸ εἰ­ρω­νι­κὸ με­τὰ ποὺ κά­νει τὸν Γιά­ννη ἀ­νύ­παρ­κτο, τὴν Ἔρση ἀ­νύ­παρκτη, τὴ Βά­να ἀ­νύ­παρ­κτη, τὴ Μί­να ἀνύ­παρ­κτη, τὶς πο­λι­τι­κὲς ἐ­πι­στῆ­μες ἐν­τε­λῶς ἀνυ­πόλη­πτες, τὸν ξαν­θὸ κό­σμο νευ­ρι­κό, μὲ ἄγ­χος, χω­ρὶς κα­θό­λου χρό­νο. Τὸ πα­ρὸν ἦ­ταν τρυ­φε­ρό, εὐ­αί­σθη­το, ἀπρο­στάτευ­το, μπο­ροῦ­σες νὰ τοῦ δώ­σεις μιὰ καὶ νὰ τὸ λι­ώ­σεις σὰν ζω­ΰ­φιο καὶ τώ­ρα στέ­κει πά­νο­πλο, θω­ρα­κι­σμέ­νο, ἐ­ξο­πλι­σμέ­νο, μπου­κω­μέ­νο ἀπὸ πο­λι­τι­κὲς ἐ­πι­στῆ­μες, σι­δη­ρο­δέ­σμιο στὸ ὑ­πό­γει­ο ἑ­νὸς με­τὰ ἀ­πὸ τὸ ὁ­ποῖ­ο τοῦ εἶ­ναι ἀ­δύ­να­τον ν’ ἁ­παλ­λα­γεῖ ἀπὸ τό­τε ποὺ ἔ­κα­νε πέ­ρα τοὺς τα­πει­νοὺς αἰ­ῶ­νες. Ἔ­χει λί­γη ὥ­ρα, μπο­ρεῖ νὰ ξα­πλώ­σει στὴν ἄμ­μο, σὲ λί­γο θὰ κα­τα­φθά­σουν τὰ φου­σκω­τά, θὰ κα­τέ­βουν σὲ πλή­ρη ἐ­ξάρ­τυ­ση καὶ θὰ ἐ­φαρμό­σουν τὸ πρό­γραμ­μα, θὰ προ­σπα­θή­σουν νὰ δι­α­σκε­δά­σουν σω­στά, νὰ μὴν χά­σουν πο­λύ­τι­μο χρό­νο. Θὰ τοὺς δεῖ νὰ ἔρ­χον­ται θρι­αμ­βευ­τὲς ἀπὸ τὴ θά­λασ­σα, θὰ πλη­σιά­σουν σχη­μα­τί­ζον­τας ἕ­να τε­ρά­στιο με­τά, τί θὰ φᾶ­νε με­τά, θὰ σφά­ξου­νε κα­νέ­να ζῶ­ο. Τὸ πα­ρὸν ἦ­ταν ἄ­μη­χα­νο, ἀ­προ­στά­τευ­το, τρυ­φε­ρὸ καὶ τώ­ρα ἀ­να­ρω­τι­έ­ται τί πρό­κει­ται νὰ τοῦ συμ­βεῖ, τώ­ρα ποὺ ἔ­στει­λε στὸν ἀγύ­ρι­στο τοὺς αἰ­ῶ­νες.

Πη­γή: Ἡ γραμ­μὴ τοῦ ὁ­ρί­ζον­τα (Βι­βλι­ο­πω­λεῖ­ον τῆς Ἑ­στί­ας, 1991, 3η ἀ­να­τύ­πω­ση, 2004)

Χρῆ­στος Βα­κα­λό­που­λος (Ἀθήνα, 1956-1993). Συγγραφέας, σκηνοθέτης καὶ ρα­διο­φω­νικὸς παραγωγὸς. Σπούδασε οικονομικὰ στὴν ΑΣΟΕ καὶ κινη­μα­το­γράφο στὸ Παρίσι μὲ δάσκαλό του τὸν Ἐρὶκ Ρομέρ. Πρῶτο του βιβλίο Ὑ­πό­θεση Μπεστ-σέλερ (1980). Συνεργάστηκε μὲ τὸ περιοδικὸ Ἀντὶ καὶ τὸν ρα­διοφωνικὸ σταθμὸ τοῦ Δεύτερου Προγράμματος τῆς ΕΡΤ. Τὸ 1992 ἔγρα­ψε καὶ σκηνοθέτησε, μαζὶ μὲ τὸν Σταῦρο Τσιώλη, τὴν ται­νία Παρακαλῶ, γυ­ναῖ­κες, μὴν κλαῖτε, ποὺ πῆρε τὸ Βραβεῖο Σεναρίου καὶ Σκηνοθεσίας στὸ Φεστιβὰλ Κινηματογράφου Θεσ­σα­λονίκης ὅπως καὶ τὸ Βραβείο Καλύ­τε­ρης Ταινίας τῆς Ἔνωνης Κριτικῶν Κινηματογράφου. Πέθανε ἀπὸ καρκί­νο τοῦ πνεύμονα σὲ ἡλικία 37 ἐτῶν.

Χρῆστος Βακαλόπουλος: Παραμύθι

Χρῆ­στος Βα­κα­λό­που­λος

Πα­ρα­μύ­θι

ΑΛΙΑ ΥΠΗΡΧΑΝ τρί­α μέ­ρη στὸν κό­σμο· ἡ Κυ­ψέ­λη, ἡ Ἑλ­λά­δα καὶ ὁ πλα­νή­της Γῆ. Τώ­ρα βγαί­νουν καὶ λέ­νε ὅ­τι ὁ κό­σμος εἶ­ναι ἕ­νας, ὅ­μως λέ­νε ψέ­μα­τα κι αὐ­τὸ φαί­νε­ται στὰ μά­τια τους. Αὐ­τοὶ τὰ ἔ­χουν μπερ­δέ­ψει ἐ­νῶ ὑ­πῆρ­χαν τρί­α μέ­ρη καὶ τὸ σπου­δαι­ό­τε­ρο πράγ­μα στὸν κό­σμο ἦ­ταν νὰ εἶ­σαι ἡ ὡραι­ό­τε­ρη στὴν Κυ­ψέ­λη ὅ­πως συ­νέ­βαι­νε μὲ τὴν Ἔρση. Ἂν ἤ­σου­να ἡ ὡ­ραι­ό­τε­ρη στὴν Ἑλ­λά­δα, κιν­δύ­νευ­ες νὰ σὲ κά­νουν μὶς Ὑ­φή­λιο καὶ νὰ σὲ παν­τρέ­ψουν μ’ ἕ­να χον­τρὸ μὲ πολ­λὰ λε­φτὰ ἀ­πὸ τὸν πλα­νή­τη Γῆ. Ἦ­ταν πιὸ δύ­σκο­λο νὰ εἶ­σαι ἡ ὡ­ραι­ό­τε­ρη στὴν Κυ­ψέ­λη, για­τὶ ἐ­κεῖ σὲ ἔ­βλε­παν κά­θε μέ­ρα στὸ δρό­μο, δὲν σὲ ψή­φι­ζαν βαμ­μέ­νη, μὲ μου­σι­κὴ ἀ­πὸ πί­σω, οὔ­τε σὲ γνώ­ρι­ζαν ἀ­πὸ τὰ πε­ρι­ο­δι­κά, σὲ εἶ­χαν ἀ­γα­πή­σει χω­ρὶς φω­το­γέ­νεια. Σὲ ἔ­βλε­παν γε­λα­στή, βι­α­στι­κή, τσα­κω­μέ­νη μὲ τὴ μά­να σου, ἱδρω­μέ­νη, σκο­νι­σμέ­νη. Ἦ­ταν πο­λὺ πιὸ δύ­σκο­λο νὰ εἶ­σαι ἡ ὡραι­ότε­ρη στὴν Κυ­ψέ­λη, για­τὶ ὑ­πῆρ­χε μιὰ μό­νι­μη ἐ­πι­τρο­πὴ ποὺ ψή­φι­ζε ὅ­λο τὸ χρό­νο ἐ­κτὸς ἀ­πὸ τὸ βρά­δυ τῆς Ἀ­νά­στα­σης ποὺ κά­τι τοὺς ἔ­πι­α­νε καὶ τὶς ἔ­βγα­ζαν ὅ­λες πρῶ­τες, κά­τι πά­θαι­νε ἡ ἐ­πι­τρο­πὴ καὶ ἐν­θου­σι­α­ζό­ταν μὲ ἀ­πο­τέ­λε­σμα νὰ νο­μί­ζουν ὅ­λοι ὅ­τι ἔ­χουν φω­το­γέ­νεια καὶ μά­λι­στα νὰ αἰ­σθά­νον­ται ὅ­τι ἐκ­πέμ­πουν λάμ­ψεις. Ἔ­τσι, τὸ βρά­δυ τῆς Ἀ­νά­στα­σης ἡ Ἔρση ἦ­ταν λί­γο στε­νο­χω­ρη­μέ­νη, ἀλ­λὰ με­τὰ τῆς περ­νοῦ­σε για­τί εἶ­χε μα­γει­ρί­τσα καὶ δὲν σκε­φτό­ταν πιὰ τὴν ἐ­πι­τρο­πὴ ποὺ ξε­χνοῦ­σε νὰ κά­νει τὴ δου­λειά της κα­θὼς τὶς φί­λα­γε ὅ­λες σταυ­ρω­τὰ μέ­σα στὰ πυ­ρο­τε­χνή­μα­τα.

        Ἦ­ταν πά­ρα πο­λὺ δύ­σκο­λο νὰ εἶ­σαι κά­τι στὴν Κυ­ψέ­λη κι ἔ­τσι πολ­λοὶ ἤ­θε­λαν νὰ γί­νουν κά­τι στὴν Ἑλ­λά­δα ποὺ φαί­νε­ται ὅ­τι ἦ­ταν πιὸ εὔ­κο­λο ἐ­νῶ με­ρι­κοὶ κα­τά­λα­βαν τὸ κόλ­πο κι ἄρ­χι­σαν νὰ λέ­νε ὅ­τι αὐ­τοὶ δὲν ἀ­ξί­ζουν γιὰ τὴν Ἑλ­λά­δα, ἀ­ξί­ζουν μό­νο γιὰ τὸν πλα­νή­τη Γῆ. Ὁ πλα­νή­της Γῆ ἔ­κα­νε προ­πα­γάν­δα στὴν Ἑλ­λά­δα, τῆς ἔ­βα­ζε συ­νε­χῶς τὴν ἰ­δέ­α ὅτι αὐ­τὸς εἶ­ναι τὸ κα­λύ­τε­ρο μέ­ρος στὸν κό­σμο καὶ μὲ τὴ σει­ρά της ἡ Ἑλ­λά­δα πί­ε­ζε τὴν Κυ­ψέ­λη νὰ τῆς ἀ­να­γνω­ρί­σει τὰ πρω­τεῖ­α. Ὅ­μως ἡ Κυ­ψέ­λη δὲν εἶ­χε κα­νὲναν νὰ πι­έ­σει κι ἔ­τσι, μιὰ φο­ρὰ κι ἕ­ναν και­ρό, ἡ Κυ­ψέ­λη ὑπο­χρέ­ω­νε τὸν ἑ­αυ­τό της νὰ εἶ­ναι τὸ κα­λύ­τε­ρο μέ­ρος στὸν κό­σμο καὶ ἡ Ἔρση ἦ­ταν ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νη νὰ εἶ­ναι ἡ ὡραι­ότερη χω­ρὶς νὰ χρη­σι­μο­ποι­εῖ τὴ φω­το­γέ­νεια. Ἀρ­γό­τε­ρα ὅμως ποὺ ὅλοι οἱ ἄν­θρω­ποι ἔ­γι­ναν φω­το­γρα­φί­ες καὶ ὁ πλα­νή­της Γῆ πῆ­ρε τὴν ὀ­νο­μα­σί­α τη­λε­ό­ρα­ση ἡ Κυ­ψέ­λη ἐ­ξα­φα­νί­σθη­κε ἀ­πὸ προ­σώ­που γῆς καὶ ἡ Ἔρση πῆ­γε νὰ μεί­νει στὰ βό­ρεια προ­ά­στια καὶ τὸ κα­λο­καί­ρι ἀ­γό­ρα­σαν σπί­τι μὲ τὸν ἄν­τρα της τὸν δη­μο­σι­ο­γρά­φο στὴ Σαν­το­ρί­νη καὶ μαύ­ρι­ζαν.

        Ὑ­πῆρ­χε μί­α ἀ­ό­ρα­τη ἐ­πι­τρο­πὴ κι ἀρ­γό­τε­ρα δι­α­λύ­θη­κε ἐ­πει­δὴ ὁ πλα­νή­της Γῆ ἀ­πέ­δει­ξε στὴν Ἑλ­λά­δα μὲ ἀ­τράν­τα­χτα ἐ­πι­χει­ρή­μα­τα καὶ ἄ­φθο­νο φω­το­γρα­φι­κὸ ὑλι­κὸ ὅ­τι ὁ κό­σμος εἶ­ναι ἕ­νας, κα­τὰ βά­θος στρογ­γυ­λός. Ἦρ­θαν πολ­λοὶ ἄν­θρω­ποι ἀ­πὸ τὴν Ἑλ­λά­δα στὴν Κυ­ψέ­λη κι ἔ­λε­γαν στὴν ἀό­ρα­τη ἐ­πι­τρο­πὴ ὅ­τι ἀπο­κα­λύ­φθη­κε ἐ­πι­τέ­λους ἡ ἀ­λή­θεια, ζοῦ­με ὅ­λοι σ’ ἕ­να παγ­κό­σμιο χω­ριό. Τί νὰ κά­νει ἡ ἐ­πι­τρο­πή; Κα­θὼς δὲν συ­νε­δρί­α­ζε πο­τὲ ἐ­πει­δὴ τὰ μέ­λη της ἦ­ταν ἀ­πα­σχο­λη­μέ­να νὰ ζοῦν ἄλ­λος ἐ­δῶ κι ἄλ­λος ἐ­κεῖ καὶ νὰ συ­ναν­τι­οῦν­ται μό­νο στὴν Ἀ­νά­στα­ση ὅ­που ἔ­χα­ναν τ’ αὐ­γὰ καὶ τὰ πα­σχά­λια, στὸ τέ­λος, μὲ τὸ πὲς πὲς πές, ἀ­να­γνώ­ρι­σε τὸ λά­θος της ἡ ἐ­πι­τρο­πὴ καὶ δι­α­λύ­θη­κε. Σι­γὰ-σι­γὰ ἔ­γι­ναν ὅ­λοι παγ­κό­σμιοι χω­ριά­τες. Τοὺς εἶ­χε ἀ­πο­κα­λυ­φθεῖ βέ­βαι­α ἡ ἀ­λή­θεια, ἀλ­λὰ τὸ πρό­βλη­μα δη­μι­ουρ­γή­θη­κε ἀ­μέ­σως με­τὰ για­τί ἄρ­χι­σαν νὰ γυρ­νᾶ­νε σὰν τὶς ἄ­δι­κες κα­τά­ρες κι ἐ­νῶ ἡ ἀ­λή­θεια εἶ­χε γί­νει γνω­στὴ ὅ­λοι νό­μι­ζαν ὅ­τι ἄ­κου­γαν μό­νο ψέ­μα­τα. Πα­λιὰ ὑ­πῆρ­χαν μό­νο τρί­α μέ­ρη στὸν κό­σμο καὶ κα­μιὰ φο­ρὰ ἔ­λε­γαν ψέ­μα­τα τὸ ἕ­να στὸ ἄλ­λο, ὅ­μως τώ­ρα ὑ­πῆρ­χε μό­νο τὸ παγ­κό­σμιο χω­ριὸ ποὺ ἔ­λε­γε συ­νε­χῶς ψέ­μα­τα στὸν ἑ­αυ­τό του, φαι­νό­ταν στὰ μά­τια του ὅ­τι ἔ­λε­γε ψέ­μα­τα. Ἦ­ταν υπο­χρε­ω­μέ­νο νὰ λέ­ει συ­νε­χῶς ψέ­μα­τα για­τὶ ἂν ἔ­λε­γε τὴν ἀ­λή­θεια ἔ­στω καὶ μί­α στιγ­μή, ἂν λύ­γι­ζε καὶ πα­ρα­δε­χό­ταν τὴν ἀ­λή­θεια, τό­τε ἡ ὡ­ραι­ό­τε­ρη τοῦ παγ­κό­σμιου χω­ριοῦ δὲν θὰ ἦ­ταν μιὰ φω­το­γρα­φί­α, θὰ ἦ­ταν μί­α γυ­ναί­κα κι ἄν­τε βρὲς τὴν ὡ­ραι­ό­τε­ρη γυ­ναί­κα μέ­σα στὸ παγ­κό­σμιο χω­ριό, τώ­ρα μά­λι­στα ποὺ δι­α­λύ­θη­κε ἡ ἀ­ό­ρα­τη ἐ­πι­τρο­πὴ καὶ δὲν μα­ζευ­ό­ταν πιὰ οὔ­τε στὴν Ἀ­νά­στα­ση. Ἔ­βα­λαν νε­ρὸ στὸ κρα­σί τους κι ἔ­λε­γαν ψέ­μα­τα συ­νε­χῶς στὸν ἑ­αυ­τό τους ὅ­τι ἡ ὡραι­ότε­ρη γυ­ναί­κα τοῦ παγ­κό­σμιου χω­ριοῦ δὲν ἦ­ταν γυ­ναί­κα, ἀλ­λὰ φω­το­γραφί­α. Ἔ­τσι ἡ ἀ­λή­θεια ὁ­δή­γη­σε στὸ ψέ­μα καὶ δὲν μπο­ροῦ­σαν νὰ χα­ροῦν στὴν Ἀ­νά­στα­ση καὶ τα­ξί­δευ­αν ὅ­λοι μα­κριὰ ὥ­στε νὰ κά­νουν μό­νοι τους Πά­σχα, νὰ μὴν τοὺς πά­ρει κα­νέ­να μά­τι καὶ κα­τα­λά­βει ὅ­τι εἶ­χαν με­γά­λο ἄγ­χος στὸ παγ­κό­σμιο χω­ριὸ τώ­ρα ποὺ ἡ ἀ­λή­θεια τοὺς εἶ­χε ὁ­δη­γή­σει μὲ ἀ­τράν­τα­χτα ἐ­πι­χει­ρή­μα­τα καὶ ἄ­φθο­νο φω­το­γρα­φι­κὸ ὑ­λι­κὸ στὴ λα­τρεί­α τοῦ ψέ­μα­τος.

        Ὑ­πῆρ­χε μί­α ἀό­ρα­τη ἐ­πι­τρο­πὴ καὶ κά­πο­τε τὰ μά­ζε­ψε. Γυ­ρί­ζουν σὰν τὶς ἄ­δι­κες κα­τά­ρες, ψά­χνουν τὴν Ἀ­νά­στα­ση σὲ δι­ά­φο­ρα θέ­ρε­τρα. Λέ­νε πολ­λὰ ψέ­μα­τα, φαί­νε­ται στὰ μά­τια τους. Ὅ­σοι δὲν τὰ κα­τά­φε­ραν νὰ γί­νουν φω­το­γρα­φί­ες με­τα­τρέ­πον­ται σὲ ἄν­θρω­πους ἄλ­λων ἐ­πο­χῶν, πε­ρα­σμέ­νων καὶ μελ­λον­τι­κῶν. Ὑ­πάρ­χουν ἀ­κό­μα ἀό­ρα­τα ἑλ­λη­νι­κὰ νη­σιὰ ποὺ τοὺς ὑ­πο­δέ­χον­ται ἀ­να­κα­τε­μέ­νους μὲ τοὺς παγ­κό­σμιους χω­ριά­τες, προ­σπα­θοῦν νὰ τοὺς πα­ρη­γο­ρή­σουν. Ὑ­πῆρ­χε ἡ ὡ­ραι­ότε­ρη γυ­ναί­κα καὶ τώ­ρα προ­σπα­θεῖ νὰ γί­νει φω­το­γρα­φί­α στὴ Σαν­το­ρί­νη, εἶ­ναι κα­τά­μαυ­ρη. Θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ εἶ­ναι ἕ­νας ἄν­θρω­πος μιᾶς ἄλ­λης ἐ­πο­χῆς, ἀλ­λὰ αὐ­τὸ εἶ­ναι ἀ­κό­μα πιὸ δύ­σκο­λο καὶ ἀ­πὸ τὸ νὰ γυρ­νᾶς σὰν τὴν ἄ­δι­κη κα­τά­ρα, ἀπὸ τὸ νὰ ἔ­χεις ἄγ­χος. Ἦ­ταν πο­λὺ δύ­σκο­λο νὰ εἶ­σαι κά­τι στὴν Κυ­ψέ­λη, σὲ ἤ­ξε­ραν ἀ­π’ ἔ­ξω καὶ ἀ­να­κα­τω­τά, σὲ ἀ­γα­ποῦ­σαν ἐπει­δὴ ἤ­σου­να ἀ­δύ­να­μη, σὲ γού­στα­ραν χω­ρὶς φω­το­γέ­νεια. Τώ­ρα αὐτὸ εἶ­ναι ἀ­δύ­να­τον για­τί ὁ κό­σμος εἶ­ναι ἕ­νας, κα­τά­φε­ρε νὰ γί­νει ἕ­νας χά­ρη στὴ φω­το­γέ­νεια. Πα­λιὰ ὑ­πῆρ­χαν τρί­α μέ­ρη στὸν κό­σμο, μί­α συ­νοι­κί­α, μί­α χώ­ρα κι ἕ­νας πλα­νή­της. Πή­γαι­ναν στὴν Ἀ­νά­στα­ση, εἶ­χαν ὅ­λοι φω­το­γέ­νεια, ἔ­βγα­ζαν κά­τι λάμ­ψεις, φί­λα­γαν σταυ­ρω­τὰ ὁ ἕ­νας τὸν ἄλ­λον μέ­σα στὰ πυ­ρο­τε­χνή­μα­τα. Με­τὰ ἀ­πο­κα­λύ­φθη­κε ἡ ἄ­λη­θεια καὶ τὰ ψέ­μα­τα ἀ­πέ­κτη­σαν φω­το­γέ­νεια σὲ δι­ά­φο­ρα θέ­ρε­τρα.

Πη­γή: Ἡ γραμ­μὴ τοῦ ὁ­ρί­ζον­τα (Βι­βλι­ο­πω­λεῖ­ον τῆς Ἑ­στί­ας, 1991, 3η ἀ­να­τύ­πω­ση, 2004).

Χρῆ­στος Βα­κα­λό­που­λος (Ἀθήνα, 1956-1993). Συγγραφέας, σκηνοθέτης καὶ ρα­διο­φω­νικὸς παραγωγὸς. Σπούδασε οικονομικὰ στὴν ΑΣΟΕ καὶ κινη­μα­το­γράφο στὸ Παρίσι μὲ δάσκαλό του τὸν Ἐρὶκ Ρομέρ. Πρῶτο του βιβλίο Ὑ­πό­θεση Μπεστ-σέλερ (1980). Συνεργάστηκε μὲ τὸ περιοδικὸ Ἀντὶ καὶ τὸν ρα­διοφωνικὸ σταθμὸ τοῦ Δεύτερου Προγράμματος τῆς ΕΡΤ. Τὸ 1992 ἔγρα­ψε καὶ σκηνοθέτησε, μαζὶ μὲ τὸν Σταῦρο Τσιώλη, τὴν ται­νία Παρακαλῶ, γυ­ναῖ­κες, μὴν κλαῖτε, ποὺ πῆρε τὸ Βραβεῖο Σεναρίου καὶ Σκηνοθεσίας στὸ Φεστιβὰλ Κινηματογράφου Θεσ­σα­λονίκης ὅπως καὶ τὸ Βραβείο Καλύ­τε­ρης Ταινίας τῆς Ἔνωνης Κριτικῶν Κινηματογράφου. Πέθανε ἀπὸ καρκί­νο τοῦ πνεύμονα σὲ ἡλικία 37 ἐτῶν.

Χρῆστος Βακαλόπουλος: Πάγκος

Χρῆ­στος Βα­κα­λό­που­λος

Πάγ­κος

ΑΘΕΤΑΙ ΣΕ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ἀ­να­πνο­ῆς ἀ­πὸ ἕ­ναν σχε­δὸν κου­φὸ συ­νο­μή­λι­κό της ποὺ ἐ­πι­μέ­νει νὰ βά­ζει μου­σι­κή, ὅ­ση πε­ρισ­σό­τε­ρη μου­σι­κὴ μπο­ρεῖ πρὶν ἀ­πὸ τὶς δώ­δε­κα. Τώ­ρα ἔ­βα­λε τὸ τε­λευ­ταῖ­ο κομ­μά­τι, βγά­ζει τὰ ἀ­κου­στι­κὰ καὶ τῆς χα­μο­γε­λά­ει ἀ­μή­χα­να, τὴν κερ­νά­ει ἕ­να πο­τό, πῶς τῆς φά­νη­κε τὸ τε­λευ­ταῖ­ο κομ­μά­τι, δὲν ἦ­ταν κα­λό; Ἂν ἦ­ταν 1977, θὰ ἔ­λε­γε ὅτι ἦ­ταν φαν­τα­στι­κό, ἀλ­λὰ τώ­ρα ση­κώ­νει τοὺς ὤ­μους, τὸ ἔ­χει ξε­χά­σει ἤ­δη, ἔ­χει κου­ρα­στεῖ ν’ ἀ­κού­ει κομ­μά­τια ποὺ τρι­γυρ­νᾶ­νε γύ­ρω ἀπὸ τὸ πτῶ­μα τῆς μου­σι­κῆς. Ἂν ἦ­ταν 1977, καὶ οἱ δύ­ο θὰ ἤ­ξε­ραν ὅ­τι στὸ τέ­λος τῆς βρα­διᾶς ἔ­πρε­πε ὑ­πο­χρε­ω­τι­κὰ νὰ πᾶ­νε σπί­τι του ἢ σπί­τι της, νὰ πι­οῦ­νε κά­τι, νὰ συ­ζη­τή­σουν ἀπὸ πέν­τε μέ­χρι εἴ­κο­σι λε­πτά, νὰ πά­ει στὸ μπά­νιο γιὰ νὰ ἄλ­λα­ξει τὸ ρυθ­μό, αὐ­τὸς νὰ κα­πνί­ζει, νὰ γυ­ρί­σει καὶ νὰ κα­θί­σει κά­πως πιὸ κον­τά του, ν’ ἀρ­χί­σει νὰ τοῦ λέ­ει μιὰ ἱ­στο­ρί­α μὲ κά­ποι­ον πα­λιό, νὰ τῆς χα­ϊ­δέ­ψει τὰ μαλ­λιά, νὰ γυ­ρί­σει πρὸς τὸ μέ­ρος του, νὰ τὸν κοι­τά­ξει στὰ μά­τια, νὰ σκύ­ψει καὶ νὰ τὴν φι­λή­σει. Ἂν ἦ­ταν 1969, ὅλα αὐτὰ θὰ γι­νόν­του­σαν μέ­σα σὲ δε­κα­πέν­τε μέ­ρες. Ἂν ἦ­ταν 1979, λί­γο πιὸ σύν­το­μα, ἂν ἦ­ταν 1983, θὰ πή­γαι­ναν κα­τευ­θεῖ­αν στὸ κρε­βά­τι χω­ρὶς πο­τό, συ­ζή­τη­ση, τσι­γά­ρο, ἐ­πί­σκε­ψη στὸ μπά­νιο, ἐ­πι­στρο­φὴ δί­πλα του στὸν κα­να­πέ, μι­κρὴ συ­ζή­τη­ση, χά­ϊ­δε­μα μαλ­λι­ῶν, στρο­φὴ πρὸς τὸ μέ­ρος του, βύ­θι­σμα στὰ μά­τια του, φι­λί. Θὰ πή­γαι­ναν κα­τευ­θεῖ­αν στὸ κρε­βά­τι, θὰ φι­λι­όν­του­σαν λί­γο, θὰ γδύ­νον­ταν ξε­χω­ρι­στὰ κι ὑ­στέ­ρα θὰ προ­σπα­θοῦ­σαν νὰ συν­το­νισθοῦν, θὰ δο­κί­μα­ζαν δύο ἢ τρεῖς στά­σεις, τὸ πο­λὺ τέσ­σε­ρις. Θὰ τε­λεί­ω­ναν μα­ζὶ ἢ χω­ρι­στά, θὰ ἔ­με­ναν τρί­α λε­πτὰ ἀγ­κα­λι­α­σμένοι, ἀ­μί­λη­τοι. Θὰ τὴν ρώ­τα­γε ἂν θέ­λει νε­ρό, θὰ ἔ­λε­γε ναί, θὰ πή­γαι­νε νὰ τῆς φέ­ρει, θὰ ἄ­να­βε τσι­γά­ρο πε­ρι­μέ­νον­τάς τον, θὰ ἐ­πέ­στρε­φε, θὰ ἔ­πι­ναν ὁ κα­θέ­νας τρεῖς, τὸ πο­λὺ τέσ­σε­ρις γου­λι­ὲς νε­ρό, θὰ τὴν χά­ι­δευ­ε λί­γο, λι­γό­τε­ρο ἀ­π’ ὅ­σο θὰ ἤ­θε­λε, θὰ τὸ ἔ­κα­ναν δεύ­τε­ρη φο­ρά, θὰ ἄ­να­βαν τσι­γά­ρο, θὰ ἔ­πι­ναν τὸ ὑ­πό­λοι­πο νε­ρό, αὐ­τὸς θὰ ἔ­σβη­νε κά­ποι­α στιγ­μὴ τὸ φῶς. Θὰ κοι­μόν­του­σαν λί­γο ἄ­βο­λα πα­ρα­κο­λου­θών­τας ὁ ἕ­νας τὸν ὕ­πνο τοῦ ἄλ­λου, θὰ ξύ­πνα­γαν κι ἐ­κεῖ­νος θὰ ἔ­λε­γε ὅ­τι δὲν προ­λα­βαί­νει νὰ πι­εῖ κα­φὲ για­τὶ ἔ­χει μιὰ δου­λειὰ στὶς δέ­κα καὶ μι­σή. Κι ἐ­κεί­νη θὰ ἔ­λε­γε ὅ­τι ἔ­χει μιὰ δου­λειά, θὰ ντύ­νον­ταν βι­α­στι­κά, θὰ κα­τέ­βαι­ναν στὸ δρό­μο, θὰ περ­πα­τοῦ­σαν λί­γο μα­ζὶ κι ὕ­στε­ρα θὰ χώ­ρι­ζαν.

        Ἂν ἦ­ταν 1965, δὲν θὰ εἶ­χαν κά­νει τί­πο­τα καὶ θὰ ἐ­πι­θυ­μοῦ­σαν ἀ­κό­μα ὁ ἕ­νας τὸν ἄλ­λο, ἂν ἦ­ταν 1985, δὲν θὰ εἶ­χαν κά­νει τί­πο­τα γιὰ νὰ μὴν ἄ­ναγ­κα­σθοῦν νὰ ποῦν τὸ πρω­ὶ ὅ­τι ἔ­χουν μιὰ δου­λειά, θὰ εἶ­χαν χω­ρί­σει μὲ τὴν πρώ­τη μα­τιὰ ἢ θὰ εἶ­χαν πέ­σει ἀ­ναί­σθη­τοι ἀ­πὸ τὸ πο­τὸ ὥ­στε νὰ μπο­ρέ­σουν νὰ κοι­μη­θοῦν μα­ζί, θὰ εἶ­χαν βα­ρε­θεῖ ὁ ἕ­νας τὸν ἄλ­λο ἀ­πὸ τὸ πρῶ­το ἄγ­γιγ­μα. Ἂν ἦ­ταν 1956, θὰ εἶ­χαν παν­τρευ­τεῖ, ἂν ἦ­ταν 1965, θὰ εἶ­χαν πά­ει σι­νε­μά, θὰ πέρ­να­γε τὸ χέ­ρι του στὸν ὦ­μο της, θὰ τὴν ἔ­σφιγ­γε λί­γο, θὰ τῆς χά­ϊ­δευ­ε τὸ λαι­μό, θὰ τῆς ἔ­δι­νε ἕ­να φι­λί, θὰ τὸν ἀ­πω­θοῦ­σε χω­ρὶς νὰ τὸν ἀ­πω­θεῖ στ’ ἀ­λή­θεια, θὰ δε­χό­ταν νὰ τὴν φι­λή­σει πρὸς τὸ τέ­λος τῆς ται­νί­ας, τὸ 1969 θὰ τὸν φί­λα­γε κι αὐ­τή, μέ­χρι τὸ 1973 θὰ τὸν φί­λα­γε κι αὐ­τὴ κι ἀ­πὸ τ­ὸ 1975 καὶ με­τὰ δὲν θὰ πή­γαι­ναν κα­θό­λου σι­νε­μά, θὰ ἔ­κα­ναν μιὰ σο­βα­ρὴ συ­ζή­τη­ση. Θὰ συ­ζη­τοῦ­σαν πο­λὺ σο­βα­ρὰ γιὰ τὸ μέλ­λον τοῦ κό­σμου, γιὰ τὸ πα­ρελ­θὸν ποὺ ἦ­ταν ἔ­τσι ὅ­πως σοῦ λέ­ω, τὸ δι­ά­βα­σα. Μέ­χρι τὸ 1979 θὰ συ­ζη­τοῦ­σαν πο­λὺ σο­βα­ρὰ γιὰ τὴν πο­ρεί­α τῆς ἀν­θρω­πό­τη­τας, στὸ βαθ­μὸ πού, στὸ μέ­τρο πού, σὲ τε­λευ­ταί­α ἀ­νά­λυ­ση, ποι­ὰ εἶ­ναι ἡ βα­σι­κὴ ἀν­τί­θε­ση, τί πρέ­πει νὰ κά­νου­με. Τὸ πρω­ὶ θὰ εἶ­χαν μιὰ δου­λειά.

        Ἂν ἦ­ταν 1965, κά­ποι­α στιγ­μὴ θὰ τοῦ ἔ­λε­γε ὅ­τι πρέ­πει νὰ πά­ει σπί­τι της, θὰ τὸν ἔ­βλε­πε αὔ­ριο, μή­πως εἶ­χε δου­λειά; Τί δου­λειὰ νὰ ἔ­χει, τρε­λά­θη­κες ποὺ ἔ­χω δου­λειά, θὰ τὴν συ­νό­δευ­ε μέ­χρι τὴν εἴ­σο­δο τῆς πο­λυ­κα­τοι­κί­ας, θὰ τῆς ἔ­δι­νε ἕ­να τε­λευ­ταῖ­ο φι­λί, θὰ τὴν ἔ­βλε­πε αὔ­ριο στὸ ἴ­διο μέ­ρος. Θὰ ἔμ­παι­νε στὸ δι­α­μέ­ρι­σμα βγά­ζον­τας τὰ πα­πού­τσια της, θὰ ξά­πλω­νε μὲ τὸ τραν­ζι­στο­ρά­κι κά­τω ἀ­πὸ τὸ μα­ξι­λά­ρι, θὰ κά­πνι­ζε μέ­σα στὸ σκο­τά­δι ἀ­κούγον­τας τὴ φω­νὴ ἑ­νὸς ἠ­θο­ποι­ού τοῦ Ἐ­θνι­κοῦ Θε­ά­τρου νὰ δι­α­βά­ζει κά­τω ἀπὸ τὸ μα­ξι­λά­ρι τὴν Πριγ­κη­πέσ­σα Ἰ­ζαμ­πώ, θὰ ἔ­ψα­χνε στὴ φω­νὴ κά­τι ποὺ ν’ ἀ­πευ­θύ­νε­ται εἰ­δι­κὰ σ’ αὐτὴν καὶ θὰ τὸ ἔ­βρι­σκε, θὰ κοι­μό­ταν μὲ τὴν πε­ποί­θη­ση ὅ­τι ἡ Πριγ­κη­πέσ­σα Ἰζαμ­πώ γρά­φτη­κε ἐ­πει­δὴ κά­ποι­α στιγ­μὴ βγῆ­κε μὲ ἕ­ναν ἄν­τρα ποὺ θὰ τὸν ἔ­βλε­πε πά­λι αὔ­ριο. Στὴ μέ­ση τῆς νύ­χτας θὰ ξύ­πνα­γε ἀπὸ κά­ποι­ο κορ­νά­ρι­σμα, θὰ ἄ­νοι­γε τὰ μά­τια κι ἔ­κει­νη ἀ­κρι­βῶς τὴ στιγ­μὴ τὰ φῶ­τα τοῦ αὐ­το­κι­νή­του ἀ­πὸ τὸ δρό­μο θὰ τα­ξί­δευ­αν φευ­γα­λέ­α στὸ τα­βά­νι. Θὰ εἶ­χε ξε­χά­σει ἀ­νοι­χτὸ τὸ τραν­ζι­στο­ρά­κι καὶ κά­τω ἀ­πὸ τὸ μα­ξι­λά­ρι μιὰ φω­νὴ θὰ πα­ρου­σί­α­ζε ἀρ­χαῖ­ες μου­σι­κές, φυ­λαγ­μέ­νες στὶς κα­τα­κόμ­βες τῆς κρα­τι­κῆς ρα­δι­ο­φω­νί­ας. Θὰ ση­κω­νό­ταν χω­ρὶς νὰ κά­νει θό­ρυ­βο καὶ θὰ ἔ­βγαι­νε στὸ μπαλ­κό­νι, θὰ ἔ­παιρ­νε βα­θιὰ ἄ­να­σα, θὰ μύ­ρι­ζε τὴν Ἀ­θή­να, θὰ σκε­φτό­ταν δι­ά­φο­ρα σα­χλὰ πράγ­μα­τα, θὰ ἔ­λε­γε μέ­σα της ἕ­ναν ἀ­νό­η­το μο­νό­λο­γο, θὰ γύ­ρι­ζε νὰ κοι­μη­θεῖ χω­ρὶς νὰ δι­α­κό­ψει τὴν ἐλα­φρὰ ξε­λι­γω­μέ­νη φω­νὴ κά­τω ἀ­πὸ τὸ μα­ξι­λά­ρι. Ἂν ἦ­ταν 1983, θὰ εἶ­χε ἀ­νέ­βει μα­ζί της χω­ρὶς νὰ τὴν ρω­τή­σει κι ὅ­ταν τε­λεί­ω­ναν ὅ­πως-ὅ­πως θὰ γύ­ρι­ζε ἀ­πὸ τὴν ἄλ­λη με­ριά, θὰ προ­λά­βαι­νε καὶ θὰ γύ­ρι­ζε πρώ­τη ἀπὸ τὴν ἄλ­λη με­ριά. Ὅ­λη τὴ νύ­χτα θὰ εἶ­χαν γυ­ρι­σμέ­νες τὶς πλά­τες καὶ μό­νο τὸ πρω­ὶ θὰ γύ­ρι­ζαν πέν­τε λε­πτὰ πρὶν ση­κω­θοῦν, θὰ τὴν ἀγ­κά­λια­ζε καὶ με­τὰ θὰ τῆς ἔ­λε­γε ὅ­τι ἔ­χει μιὰ δου­λειά. Μέ­σα σὲ εἴ­κο­σι χρό­νια κα­τά­φε­ραν νὰ γυ­ρί­ζουν πο­λὺ ἄ­νε­τα ἀ­πὸ τὴν ἄλ­λη με­ριά, αὐ­τὸ ἦ­ταν τὸ πιὸ με­γά­λο κα­τόρ­θω­μα στὴν ἱ­στο­ρί­α τῆς ἄν­θρω­πο­τη­τας, οἱ ἐ­λεύ­θε­ρες σχέ­σεις, ὁ σε­βα­σμὸς τῆς προ­σω­πι­κό­τη­τας, ἢ ἰ­σό­τη­τας τῶν δύ­ο φύ­λων, τὸ ἔ­λε­γαν ὅ­λα τὰ πε­ρι­ο­δι­κά, τὸ βρον­το­φώ­να­ζαν οἱ πα­νε­πι­στη­μια­κὲς ἀ­να­λύ­σεις, τὸ ὑ­πο­στή­ρι­ζαν οἱ δι­α­δη­λω­τὲς στοὺς δρό­μους, τὸ πρό­τει­ναν τὰ τρα­γού­δια, τὸ ἔ­βλε­παν στὶς ται­νί­ες, τὸ ἔ­γρα­φαν στὰ βι­βλί­α, νὰ τοῦ γυ­ρί­ζεις τὴν πλά­τη, νὰ τῆς γυ­ρί­ζεις τὴν πλά­τη, τὸ πρωῒ νὰ ἔ­χε­τε μιὰ δου­λειά.

        Μέ­σα σὲ εἴ­κο­σι χρό­νια ὅ­λοι βρέ­θη­καν ξαφ­νι­κὰ νὰ ἔ­χουν μιὰ δου­λειά, στὶς δέ­κα καὶ μι­σή ἔ­πρε­πε νὰ βρί­σκον­ται κά­που. Μέ­σα σὲ εἴ­κο­σι χρό­νια εἶ­σαι ἐ­λεύ­θε­ρος νὰ δο­κι­μά­σεις ὅ,τι βρεῖς μπρο­στά σου, εἶ­σαι ἔ­λευ­θε­ρη νὰ δε­χτεῖς ὅ­λες τὶς δο­κι­μα­σί­ες νο­μί­ζον­τας ὅ­τι εἶ­ναι ξαφ­νι­κὲς εὐ­λο­γί­ες πού ἔρ­χον­ται ἀ­πὸ τὸ που­θε­νά, σταλ­μέ­νες ἀπὸ τὴν τυ­χαί­α πλο­κή, κλη­ρο­δο­τη­μέ­νες ἀπὸ τὸ τί­πο­τα. Με­λα­χρι­νή, συμ­πα­θη­τι­κή, ξέ­ρει νὰ κοι­μᾶ­ται μὲ κά­ποι­ον χω­ρὶς νὰ τὸν γου­στά­ρει, τὸ ἔ­χει μά­θει πο­λὺ κα­λὰ καὶ τὸ ἔ­χει βα­ρε­θεῖ, ἂς ἐ­πι­μέ­νουν τὰ δι­α­φη­μι­στι­κά. Ση­κώ­νει τοὺς ὤ­μους, πί­νει μιὰ γου­λιά, ἂν ἦ­ταν 1977, θὰ ἔ­λε­γε ὅ­τι εἶ­ναι φαν­τα­στι­κὸ αὐ­τὸ τὸ κομ­μά­τι καὶ τώ­ρα μέ­νει στὴ σι­ω­πή, πί­νει μιὰ γου­λιά, αἰ­σθά­νε­ται μιὰ κά­ποι­α συμ­πά­θεια γι’ αὐ­τὸν τὸν σχε­δὸν κου­φὸ ἄν­θρω­πο ποὺ πα­λεύ­ει ν’ ἀ­να­κα­λύ­ψει λί­γη μου­σι­κὴ μέ­σα στὸ χά­ος, εἴ­κο­σι χρό­νια, με­τά. Δὲν θὰ τοῦ γυ­ρί­σει τὴν πλά­τη, δὲν θὰ κοι­μη­θεῖ μα­ζί του, θὰ τοῦ χα­μο­γε­λά­ει ἀπὸ μα­κριά.

Πη­γή: Ἡ γραμ­μὴ τοῦ ὁ­ρί­ζον­τα (Βι­βλι­ο­πω­λεῖ­ον τῆς Ἑ­στί­ας, 1991, 3η ἀ­να­τύ­πω­ση, 2004)

Χρῆ­στος Βα­κα­λό­που­λος (Ἀθήνα, 1956-1993). Συγγραφέας, σκηνοθέτης καὶ ρα­διο­φω­νικὸς παραγωγὸς. Σπούδασε οικονομικὰ στὴν ΑΣΟΕ καὶ κινη­μα­το­γράφο στὸ Παρίσι μὲ δάσκαλό του τὸν Ἐρὶκ Ρομέρ. Πρῶτο του βιβλίο Ὑ­πό­θεση Μπὲστ-σέλερ (1980). Συνεργάστηκε μὲ τὸ περιοδικὸ Ἀντί καὶ τὸν ρα­διοφωνικὸ σταθμὸ τοῦ Δεύτερου Προγράμματος τῆς ΕΡΤ. Τὸ 1992 ἔγρα­ψε καὶ σκηνοθέτησε, μαζὶ μὲ τὸν Σταῦρο Τσιώλη, τὴν ται­νία Παρακαλῶ, γυ­ναῖ­κες, μὴν κλαῖτε, ποὺ πῆρε τὸ Βραβεῖο Σεναρίου καὶ Σκηνοθεσίας στὸ Φεστιβὰλ Κινηματογράφου Θεσ­σα­λονίκης ὅπως καὶ τὸ Βραβείο Καλύ­τε­ρης Ταινίας τῆς Ἔνωσης Κριτικῶν Κινηματογράφου. Πέθανε ἀπὸ καρκί­νο τοῦ πνεύμονα σὲ ἡλικία 37 ἐτῶν.

Εἰκόνα: Ἀφίσα τοῦ Θεμιστοκλῆ Οὐρανοπολίτη.