Martin Walser: Τὰ παράπονα γιὰ τὶς μεθόδους μου συσσωρεύονται

 

 

Μάρ­τιν Βάλ­ζερ (Martin Walser)

 

Τὰ πα­ρά­πο­να γιὰ τὶς με­θό­δους μου συσ­σω­ρεύ­ον­ται

(Die Klagen über meine Methoden häufen sich)

 

Ο ΘΑΡΡΟΣ ποὺ χρει­ά­ζε­ται κα­νείς. Γιὰ νὰ γί­νει κα­νεὶς λη­στὴς τρα­πε­ζῶν, νὰ εἰ­σβά­λει στὸ κα­θα­ρὸ πά­τω­μα τῆς ὁ­λό­φω­της αἴ­θου­σας τῶν τα­μεί­ων, τὸ θάρ­ρος αὐ­τὸ μοῦ ἔ­λει­πε, σὰν βάλ­θη­καν οἱ παι­δα­γω­γοί μου νὰ μὲ πι­έ­ζουν νὰ δι­α­λέ­ξω σώ­νει καὶ κα­λὰ κά­ποι­ο ἐ­πάγ­γελ­μα. Εὐ­χα­ρί­στως θὰ γι­νό­μουν δα­σο­φύ­λα­κας, ἀλ­λὰ ἀ­κό­μα καὶ γι’ αὐ­τὸ τὸ ἐ­πάγ­γελ­μα χρει­ά­ζε­ται κα­νεὶς –ἔ­τσι του­λά­χι­στόν μοῦ φαι­νό­ταν– τὸ θάρ­ρος ἑ­νὸς λη­στῆ τρα­πε­ζῶν. Ἂν τὸ ἐ­ξε­τά­σει κα­νεὶς προ­σε­κτι­κά, πα­ρα­τη­ρεῖ ὅ­τι γιὰ σχε­δὸν ὅ­λα τὰ ἐ­παγ­γέλ­μα­τα εἶ­ναι ἀ­πα­ραί­τη­το τὸ θάρ­ρος ἑνὸς ἀν­θρώ­που ποὺ εἰ­σβάλ­λει στὸ χῶ­ρο τῶν τα­μεί­ων, τρο­μά­ζει τοὺς πάν­τες ἀ­πει­λών­τας τους μὲ ἕ­να γε­μά­το ἢ πολ­λὲς φο­ρὲς ἀ­κό­μα κι ἄ­δει­ο πε­ρί­στρο­φο μέ­χρι ν’ ἀ­πο­κτή­σει αὐ­τὸ ποὺ ἐ­πι­θυ­μεῖ, γιὰ νὰ ἐ­ξα­φα­νι­στεῖ τέ­λος πι­σω­πα­τών­τας, μὲ ἕ­να εἰ­ρω­νι­κὸ γε­λά­κι στὸ πρό­σω­πο.

         Τε­λι­κά, ἀ­πο­φά­σι­σα νὰ γί­νω θυ­ρω­ρός. Καὶ μά­λι­στα θυ­ρω­ρὸς σὲ ἕ­να ἐρ­γο­στά­σιο κα­τα­σκευ­ῆς παι­χνι­δι­ῶν. Μπο­ρῶ νὰ φαν­τα­στῶ ὅ­τι πολ­λοὺς ἀπ’­ τοὺς συ­να­δέλ­φους μου ἡ δου­λειὰ αὐ­τὴ τοὺς κά­νει ὑ­πε­ρό­πτες, ὥ­στε φεύ­γον­τας τὸ βρά­δυ ἀ­π’ τὴ δου­λειὰ νὰ πε­ρι­φέ­ρον­ται μὲ τὸ ἀ­τσά­λι­νο ὕ­φος τους, σκορ­πών­τας τρι­γύ­ρω τὶς πε­ρι­φρο­νη­τι­κὲς χει­ρο­νο­μί­ες τους. Προ­σω­πι­κὰ δὲν ἔ­φτα­σα σ’ αὐ­τὸ τὸ ση­μεῖ­ο, ἂν καὶ κα­τα­βάλ­λω με­γά­λη προ­σπά­θεια νὰ ἐ­κτε­λῶ κα­θη­με­ρι­νὰ τὰ κα­θή­κον­τά μου κα­τὰ τρό­πο ἀ­νη­λε­ῆ. Στὸ γυ­ά­λι­νο θό­λο μου μέ­σα, αἰ­σθάν­θη­κα ἀ­π’ τὴν πρώ­τη στιγ­μὴ σὰν στὸ σπί­τι μου. Τὰ κουμ­πιά, μὲ τὰ ὁ­ποῖ­α μπο­ρῶ ν’ ἀ­νοί­γω τὶς πλέ­ον γνώ­ρι­μες πόρ­τες, χρει­ά­στη­κε νὰ μοῦ τὰ δεί­ξουν μί­α μό­νο φο­ρά. Τά ‘πια­σα ὅ­λα μὲ τὴν πρώ­τη. Τὴ δὲ λί­στα τῶν ἐ­σω­τε­ρι­κῶν τη­λε­φω­νι­κῶν γραμ­μῶν τὴν ἤ­ξε­ρα ἀπ’ ἔ­ξω ἤ­δη με­τὰ τὴν πρώ­τη φο­ρὰ ποὺ τὴ δι­ά­βα­σα. Μὲ τοὺς πρώ­τους ἐ­πι­σκέ­πτες ὑ­πῆρ­ξα –τὸ ὁ­μο­λο­γῶ– λι­γά­κι ντρο­πα­λός. Φο­βό­μουν τὶς ἐ­ρω­τή­σεις, στὶς ὁ­ποῖ­ες ἴ­σως δὲ θὰ εἶ­χα ἀ­πάν­τη­ση, καὶ δὲν ἤ­μουν σί­γου­ρος γιὰ τὴν ἐ­πι­τυ­χί­α τῶν ἐκ­φρά­σε­ων ποὺ χρη­σι­μο­ποι­οῦ­σα ἀ­νὰ πά­σα στιγ­μὴ προ­σφέ­ρον­τας πλη­ρο­φο­ρί­ες, ὅ­πως ὀρ­θῶς θ’ ἀ­νέ­με­νε ὁ ἐ­πι­σκέ­πτης ἀ­πέ­ναν­τί μου. Πό­σο εὔ­κο­λο εἶ­ναι ν’ ἀ­πο­τύ­χει ἕ­νας δύ­σμοι­ρος θυ­ρω­ρὸς στὰ κα­θή­κον­τά του! Νὰ ἔρ­χον­ται στὸ ἐρ­γο­στά­σιο ἄν­θρω­ποι τῆς κα­λύ­τε­ρης πά­στας, κι ὅ­μως ὁ κα­η­μέ­νος ὁ θυ­ρω­ρὸς ν’ ἀ­γνο­εῖ ἂν ὁ προ­ϊ­στά­με­νός του ἐ­πι­θυ­μεῖ νὰ δε­χτεῖ τὸ συγ­κε­κρι­μέ­νο πρό­σω­πο τὴ δε­δο­μέ­νη στιγ­μή. Ἄλ­λο πά­λι ποὺ κα­θέ­νας στὸ ἐρ­γο­στά­σιο θε­ω­ρεῖ τὸν ἑ­αυ­τὸ του προ­ϊ­στά­με­νο τοῦ θυ­ρω­ροῦ. Ὁ θυ­ρω­ρὸς στε­ρεῖ­ται συ­νερ­γα­τῶν, δι­α­θέ­τει ὅ­μως πλῆ­θος προ­ϊ­στα­μέ­νων. Κι ἐ­πι­πλέ­ον, πρέ­πει νὰ τοὺς εὐ­χα­ρι­στεῖ ὅ­λους. Τώ­ρα θὰ ἔ­λε­γε κα­νεὶς ὅ­τι δου­λειὰ τοῦ θυ­ρω­ροῦ εἶ­ναι ἁ­πλῶς νὰ πιά­νει τὸ ἀ­κου­στι­κό, νὰ κα­λεῖ τὸ ἀ­νά­λο­γο γρα­φεῖ­ο καὶ νὰ ρω­τᾶ ἂν τὸ συγ­κε­κρι­μέ­νο πρό­σω­πο ἐμ­πρὸς του εἶ­ναι εὐ­πρόσ­δε­κτο ἢ ὄ­χι. Ὡ­στό­σο, οἱ κύ­ριοι στὰ γρα­φεῖ­α εἶ­ναι τό­σο εὐ­αί­σθη­τοι, ὥ­στε νὰ μὴ χρει­ά­ζε­ται πο­λὺ γιὰ νὰ τοὺς ὁ­δη­γή­σει ἕ­να τέ­τοι­ο ἀ­θῶ­ο ἐ­ρώ­τη­μα σὲ μιὰ φο­βε­ρὴ ἔ­κρη­ξη θυ­μοῦ. Καὶ τό­τε κραυ­γά­ζουν στὸ ἀ­κου­στι­κὸ στ’ ἀ­φτὶ τοῦ θυ­ρω­ροῦ κι ἐ­κεῖ­νος με­τὰ κό­που κα­τα­φέρ­νει νὰ συγ­κρα­τη­θεῖ καὶ νὰ μὴν ξε­σπά­σει σὲ κλά­μα­τα. Κά­τι τέ­τοι­ο θὰ ἦ­ταν δὲ ἀ­πα­ρά­δε­κτο νὰ συμ­βεῖ μπρο­στὰ στὸν ἐ­πι­σκέ­πτη, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἔ­χει κολ­λη­μέ­νο τὸ κε­φά­λι πά­νω στὸ τζά­μι κι ὅ­λη τὴν προ­σο­χὴ του πά­νω στὸ θυ­ρω­ρό, πε­ρι­μέ­νον­τας μιὰν ἀ­πάν­τη­σή του. Ἡ ἀ­πάν­τη­ση μά­λι­στα τοῦ θυ­ρω­ροῦ δὲν πρέ­πει σὲ κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση νὰ μαρ­τυ­ρεῖ τὶς κραυ­γὲς ποὺ ὁ ἑ­κά­στο­τε εὐ­έ­ξα­πτος καὶ ὑ­ψη­λὰ ἀ­μοι­βό­με­νος ὑ­πάλ­λη­λος τοῦ γρα­φεί­ου κα­τευ­θύ­νει στὸ ἀ­φτὶ τοῦ θυ­ρω­ροῦ. Ὄ­χι. Δου­λειὰ τοῦ θυ­ρω­ροῦ εἶ­ναι ἀν­τι­θέ­τως νὰ με­τα­φρά­ζει αὐ­τὲς τὶς κραυ­γὲς σ’ ἕ­να πι­κρα­μέ­νο χα­μό­γε­λο καὶ μιὰ εὐ­γε­νι­κὴ χει­ρο­νο­μί­α ποὺ πα­ρη­γο­ροῦν τό­σο τὸν ἐ­πι­σκέ­πτη, ὥ­στε βγαί­νον­τας ἀ­π’ τὴν πόρ­τα τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου νὰ ξε­χνᾶ ὅ­τι στὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα τοῦ τὴν ἔ­κλει­σαν στὰ μοῦ­τρα. Καὶ τέ­τοι­ου εἴ­δους δι­ερ­μη­νεί­α πρέ­πει κα­νεὶς πρῶ­τα νὰ τὴ μά­θει, πι­στέψ­τε με. Καὶ σὰ νὰ μὴ φτά­νει αὐ­τό, πολ­λὲς φο­ρὲς χρει­ά­ζε­ται ν’ ἀ­πο­μα­κρυν­θῶ μὲ τ’ ἀ­κου­στι­κὸ καὶ ν’ ἀ­να­ζη­τή­σω κα­τα­φύ­γιο στὴν ἠ­χο­μο­νω­τι­κὴ φό­δρα τοῦ παλ­τό μου ποὺ κρέ­με­ται πί­σω μου, ὥ­στε νὰ κρύ­ψω ἀ­π’ τὰ ἀ­φτιὰ τοῦ ἐ­πι­σκέ­πτη τὴν ἔ­ξαλ­λη φω­νὴ τοῦ ὑ­παλ­λή­λου. Κι αὐ­τὸ για­τί ὑ­πάρ­χει μιὰ ὁ­δη­γί­α τῆς δι­εύ­θυν­σης, δη­λα­δὴ τοῦ ἰ­δι­ο­κτή­τη τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου, σύμ­φω­να μὲ τὴν ὁ­ποί­α δὲν ἐ­πι­τρέ­πε­ται νὰ με­τα­χει­ρί­ζε­ται κα­νεὶς κα­νέ­ναν ἐ­πι­σκέ­πτη –ὅ­ποι­ος καὶ νὰ ‘ναι αὐ­τός– κα­τὰ τρό­πο ἀ­νάρ­μο­στο. Πα­ρό­λο ποὺ ἡ ὁ­δη­γί­α αὐ­τὴ ἀ­φο­ρᾶ ὅ­λους ἀ­νε­ξαι­ρέ­τως τοὺς ὑ­παλ­λή­λους τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου, ὁ θυ­ρω­ρὸς εἶ­ναι αὐ­τὸς ποὺ στὴν πρά­ξη ἀ­να­λαμ­βά­νει νὰ τὴ φέ­ρει εἰς πέ­ρας. Κι ἐ­γὼ ἐκ­πλή­ρω­να πάν­τα μ’ εὐ­χα­ρί­στη­ση αὐ­τό μου τὸ κα­θῆ­κον, κα­θὼς σε­βό­μουν τὴ συγ­κε­κρι­μέ­νη ὁ­δη­γί­α πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πὸ ὁ­ποι­ον­δή­πο­τε ἄλ­λο κα­νο­νι­σμὸ τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου.

        Γι’ αὐ­τὸ κι ἐ­γὼ ἔ­μα­θα νὰ κα­τα­φεύ­γω στὸ τη­λέ­φω­νο ὅ­σο τὸ δυ­να­τὸν σπα­νι­ό­τε­ρα γί­νε­ται. Ἐ­γὼ ὁ ἴ­διος ἐ­ξε­τά­ζω τὸν ἐ­πι­σκέ­πτη κι ἀ­πο­φα­σί­ζω ἂν δι­καί­ως ἀ­παι­τεῖ νὰ μι­λή­σει μὲ τὸ δι­ευ­θυν­τὴ ἐ­φο­δια­σμοῦ, τὸ λο­γι­στή, τὸ δι­ευ­θυν­τὴ σχε­δια­σμοῦ, τὴ νοι­κά­ρισ­σα τοῦ κυ­λι­κεί­ου ἢ ἀ­κό­μα καὶ τὸ δι­οι­κη­τὴ ἢ τὸ δι­ευ­θυν­τὴ προ­σω­πι­κοῦ.

        Μπο­ρεῖ ν’ ἀ­λη­θεύ­ει ὅ­τι στὴν ἀρ­χὴ ἔ­δι­ω­χνα κά­ποι­ους πο­λὺ γρή­γο­ρα. Στα­δια­κὰ ὅ­μως ἀ­πέ­κτη­σα τὴ δε­ξι­ό­τη­τα ἐ­κεί­νη πού μοῦ ἐ­πέ­τρε­πε νὰ ρω­τά­ω κά­ποι­ον σχο­λα­στι­κὰ καὶ μὲ τὴν πλέ­ον με­γά­λη φυ­σι­κό­τη­τα, σὲ κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση σὰν ἀ­να­κρι­τὴς ἢ ἰ­δι­ω­τι­κὸς πρά­κτο­ρας, σχε­δὸν τυ­χαῖα θὰ ἔ­λε­γα, στὰ πλαί­σια μιᾶς καὶ γιὰ τὶς δυ­ὸ πλευ­ρὲς ἀ­πο­λαυ­στι­κῆς συ­ζή­τη­σης, ὡ­στό­σο μὲ τὴν κα­θ’ ὅ­λα χρή­σι­μη ἐμ­βρί­θεια. Ἔ­τσι, στὸ τέ­λος τῆς συ­ζή­τη­σης αὐ­τῆς εἶ­μαι πλή­ρως ἐ­νη­με­ρω­μέ­νος ὡς πρὸς τὸ βαθ­μὸ σπου­δαι­ό­τη­τας τῆς συγ­κε­κρι­μέ­νης ἐ­πί­σκε­ψης, ὥ­στε νὰ μπο­ρῶ ν’ ἀ­πο­φα­σί­σω ἐ­γώ, μὲ τὴ συ­νεί­δη­σή μου ἥ­συ­χη, ἂν πρέ­πει νὰ ἐ­πι­τρέ­ψω στὸν ἐ­πι­σκέ­πτη τὴν εἴ­σο­δο ἢ ὄ­χι. Ὅ­ταν δὲ ἀ­πο­πέμ­πω κά­ποι­ον, πράγ­μα ποὺ συμ­βαί­νει μὲ τοὺς πε­ρισ­σό­τε­ρους, ἔ­χω τὸν τρό­πο νὰ τὸν πεί­σω κα­τὰ τὴ διά­ρκεια τῆς συ­ζή­τη­σής μας, γιὰ ποι­ὸ λό­γο θὰ ἦ­ταν ἄ­σκο­πο νὰ μι­λή­σει προ­σω­πι­κὰ μὲ τὸν ὑ­πάλ­λη­λο τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου, τὸν ὁ­ποῖ­ο ἐ­κεῖ­νος ἐ­πι­θυ­μεῖ νὰ συ­ναν­τή­σει. Στὸ με­τα­ξὺ ἔ­χω ἀ­πο­κτή­σει τό­σες γνώ­σεις, σὲ ὅ­λες τὶς εἰ­δι­κό­τη­τες τὶς σχε­τι­κὲς μὲ τὸ ἐρ­γο­στά­σιο, ποὺ εἶ­μαι σὲ θέ­ση νὰ ἀ­παν­τή­σω σὲ ἕ­ναν ἀν­τι­πρό­σω­πο ποὺ ἔρ­χε­ται στὸ ἐρ­γο­στά­σιο γιὰ νὰ συ­ναν­τή­σει τὸ δι­ευ­θυν­τὴ ἐ­φο­δια­σμοῦ ἐν ὄ­ψει πα­ρά­δο­σης λευ­κο­σι­δή­ρου, ἂν οἱ προ­τά­σεις του ἔ­χουν προ­ο­πτι­κὴ ἐ­πι­τυ­χί­ας ἢ ὄ­χι. Ἐ­ξί­σου ἔ­χω μά­θει νὰ πα­ρη­γο­ρῶ ἐμ­πό­ρους λι­α­νι­κῆς ποὺ ἐ­πι­θυ­μοῦν νὰ συ­ναν­τή­σουν τὸ δι­ευ­θυν­τὴ πω­λή­σε­ων ἢ ἀ­γρό­τες ποὺ θέ­λουν νὰ ἐ­φο­διά­ζουν τὸ κυ­λι­κεῖ­ο μας ἢ ἀ­ναι­μι­κοὺς ἐ­φευ­ρέ­τες ποὺ κα­τα­φθά­νουν σὲ ἀ­γέ­λες τῶν τρι­ῶν ἢ τεσ­σά­ρων ἀ­τό­μων ἐ­πι­θυ­μών­τας νὰ μι­λή­σουν μὲ τὸ δι­ευ­θυν­τὴ σχε­δια­σμοῦ, προ­κει­μέ­νου νὰ τὸν πεί­σουν γιὰ τὴ μο­να­δι­κό­τη­τα τῶν ἀ­νε­κτί­μη­των ἐ­φευ­ρέ­σε­ών τους. Ἀ­κό­μα κι ἀ­πο­φα­σι­στι­κοὺς συγ­γρα­φεῖς μὲ πει­σμω­μέ­νο βλέμ­μα καὶ ζω­γρά­φους πρέ­πει ν’ ἀ­πο­θαρ­ρύ­νω ποὺ ἔρ­χον­ται γιὰ νὰ ἐκ­δι­κη­θοῦν τὸ δι­ευ­θυν­τὴ μάρ­κε­τιγκ ἐ­πει­δὴ ἀ­πέρ­ρι­ψε τὶς δου­λει­ές τους. Καὶ ἰ­δί­ως οἱ συγ­γρα­φεῖς καὶ οἱ ζω­γρά­φοι –καὶ τὸ λέ­ω αὐ­τὸ πρὸς τι­μὴν τῶν ἀ­γρο­τῶν καὶ τῶν ἀν­τι­προ­σώ­πων– εἶ­ναι ἐ­κεῖ­νοι τοὺς ὁ­ποί­ους πεί­θει κα­νεὶς δυ­σκο­λό­τε­ρα χρη­σι­μο­ποι­ών­τας τὸν ὀρ­θὸ λό­γο καὶ τὰ λό­για τὰ συ­νε­τά. Ἔ­τσι λοι­πὸν ἐκ­προ­σω­πῶ ἐ­γὼ ἀπ΄ τὸ θυ­ρω­ρεῖ­ο μου –για­τί αὐ­τὴ εἶ­ναι ἡ ἀ­λή­θεια– ὅ­λα τὰ δι­ευ­θυν­τι­κὰ στε­λέ­χη τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου. Κι ἂν τὰ κέρ­δη τῆς ἐ­πι­χεί­ρη­σης αὐ­ξά­νον­ται, αὐ­τὸ δὲν παύ­ει νὰ ὀ­φεί­λε­ται στὸ γε­γο­νὸς ὅ­τι προ­στα­τεύ­ω τοὺς δι­ευ­θυν­τὲς τῆς ἐ­πι­χεί­ρη­σης –για­τί πρό­κει­ται γιὰ εὔ­θραυ­στες προ­σω­πι­κό­τη­τες– ἀ­πὸ ἀ­νε­πι­θύ­μη­τες ἐ­πι­σκέ­ψεις. Δυ­στυ­χῶς, αὐ­τή μου ἡ προ­σφο­ρὰ περ­νᾶ ἀ­πα­ρα­τή­ρη­τη ἄπ΄τοὺς ἴ­διους αὐ­τοὺς τοὺς κυ­ρί­ους τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου. Πά­νω ἀ­π’ ὅ­λα, οἱ κύ­ριοι αὐ­τοὶ δὲν ἐν­νο­οῦν νὰ κα­τα­λά­βουν ὅ­τι χρει­ά­ζο­μαι χρό­νο προ­κει­μέ­νου νὰ πεί­σω κά­θε ἐ­πι­σκέ­πτη χω­ρι­στά, χω­ρὶς νὰ τὸν χει­ρι­στῶ ἀ­νάρ­μο­στα, γιὰ τὸ μά­ται­ον τῆς ἐ­πί­σκε­ψής του. Οἱ μα­κρό­πνο­ες συ­ζη­τή­σεις, τὶς ὁ­ποῖ­ες πρέ­πει νὰ πραγ­μα­το­ποι­ῶ στὸ θυ­ρω­ρεῖ­ο μου μ’ ἕ­να σω­ρὸ ἐ­πι­σκέ­πτες, ἔ­χουν ὡς ἀ­πο­τέ­λε­σμα νὰ σχη­μα­τί­ζε­ται κά­θε πρω­ί, μι­σὴ ὤ­ρα με­τὰ τὸ ἄ­νοιγ­μα τοῦ ἐρ­γο­στα­σί­ου, μιὰ ἀ­πὸ λε­πτὸ σὲ λε­πτὸ μα­κρύ­τε­ρη οὐ­ρὰ ἐμ­πρὸς στὸ γκι­σέ μου. Θέ­λεις, τώ­ρα, νὰ ὑ­πῆρ­ξε κά­ποι­ος ἀρ­κε­τὰ ἀ­νά­γω­γος ποὺ ἐ­κμε­ταλ­λεύ­τη­κε τὸ χά­ος τοῦ συγ­κεν­τρω­μέ­νου πλή­θους, ὥ­στε νὰ ξε­γλι­στρή­σει καὶ νὰ μπεῖ στὸ ἐρ­γο­στά­σιο χω­ρὶς ἀ­ναγ­γε­λί­α; Θέ­λεις νὰ βι­α­ζό­ταν κά­ποι­α φο­ρὰ κά­ποι­ο δι­ευ­θυν­τι­κὸ στέ­λε­χος νὰ φύ­γει ἀ­π’ τὸ ἐρ­γο­στά­σιο καὶ νὰ ‘χά­σε ἕ­να ὁ­λό­κλη­ρο λε­πτὸ περ­νών­τας ἀ­π’ τὴν οὐ­ρὰ τῶν συγ­κεν­τρω­μέ­νων; Πάν­τως, συσ­σω­ρεύ­ον­ται στὸ ἐρ­γο­στά­σιο τὰ πα­ρά­πο­να γιὰ τὶς με­θό­δους μου, ὡς πρὸς τὸν τρό­πο ποὺ με­τα­χει­ρί­ζο­μαι τοὺς ἐ­πι­σκέ­πτες. Δου­λεύ­ω, λέ­ει, ὑ­περ­βο­λι­κὰ ἀρ­γά, χω­ρὶς κα­μί­α ἀ­πο­λύ­τως δι­ά­θε­ση καὶ μὲ ἐ­λά­χι­στη πρα­κτι­κό­τη­τα… Αὐ­τὰ πρέ­πει ν’ ἀ­κού­ω κι ἀ­πὸ πά­νω! Τό­σο κον­τό­φθαλ­μες εἶ­ναι αὐ­τὲς οἱ κα­τη­γο­ρί­ες καὶ τὰ πα­ρά­πο­να, τό­σο λί­γη γνώ­ση ἐ­πι­δει­κνύ­ουν τῆς δου­λειᾶς μου, ποὺ στὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα οὔ­τε κὰν μπο­ρῶ νὰ ὑ­πε­ρα­σπι­στῶ τὸν ἑ­αυ­τό μου. Θά ‘θε­λα νὰ δῶ τί θὰ γι­νό­ταν, ἂν ξέ­κα­να τοὺς ἐ­πι­σκέ­πτες μιὰ κι ἔ­ξω! Τό­τε, θὰ ἦ­ταν μὲν ἡ εἴ­σο­δος πάν­τα ἄ­δεια, ἀλ­λὰ τὰ τη­λέ­φω­να μὲ τὰ πα­ρά­πο­να στὴ δι­εύ­θυν­ση δὲ θά ‘χαν στα­μα­τη­μό, ἡ φή­μη τῆς ἐ­πι­χεί­ρη­σης θὰ δε­χό­ταν με­γά­λο πλῆγ­μα καὶ ὁ τζί­ρος θὰ πή­γαι­νε πε­ρί­πα­το. Δὲν εἶ­ναι δὰ τυ­χαί­α ἡ ὁ­δη­γί­α ποὺ ἀ­πα­γο­ρεύ­ει στοὺς ὑ­παλ­λή­λους νὰ πιά­νουν τοὺς ἐ­πι­σκέ­πτες ἀ­π’ τὰ μοῦ­τρα. Καὶ φυ­σι­κά, δὲν μπο­ρῶ νὰ τρέ­ξω στὸ δι­οι­κη­τὴ καὶ νὰ τοῦ ζη­τή­σω νὰ κλεί­σει τὸ στό­μα ὅ­σων πα­ρα­πο­νι­οῦν­ται καὶ βάλ­λουν ἐ­ναν­τί­ον μου. Θὰ μοῦ ἔ­λε­γε τό­τε ἐ­κεῖ­νος καὶ τοῦ­το ποι­είν, κα­κεῖ­νο μὴ ἀ­φι­έ­ναι. Πῶς γί­νε­ται ὅ­μως νὰ πεί­σω εὐ­γε­νι­κὰ τοὺς ἐ­πι­σκέ­πτες ὅ­τι δὲν εἶ­ναι ἐ­πι­θυ­μη­τοὶ στὴν ἐ­πι­χει­ρή­ση, ὅ­ταν πρέ­πει νὰ τοὺς ξε­κά­νω στὰ γρή­γο­ρα ταυ­το­χρό­νως; Τὸ νὰ πεί­σεις κά­ποι­ον ὅ­τι κέρ­δι­σες τὸ λα­χεῖ­ο δὲν εἶ­ναι δύ­σκο­λο, δὲ χρει­ά­ζε­ται πα­ρὰ μί­α καὶ μό­νο πρό­τα­ση. Τὸ νὰ ἐ­ξη­γή­σεις ὅ­μως πραγ­μα­τι­κὰ σὲ κά­ποι­ον ὅ­τι ἡ ἐ­φεύ­ρε­σή του, τὸ δι­α­φη­μι­στι­κό του κεί­με­νο, ὁ λευ­κο­σί­δη­ρός του ἢ τὰ λα­χα­νι­κά του δὲν ἐν­δεί­κνυν­ται γιὰ τὴν ἐ­πι­χεί­ρη­ση, καὶ μά­λι­στα μὲ τρό­πο ποὺ ἀ­φή­νον­τας πί­σω του τὴν ἐ­πι­χεί­ρη­ση νὰ τὴν ἐ­ξυ­μνεῖ κι­ό­λας, ἔ, αὐ­τὸ πρέ­πει νὰ μοῦ τὸ δεί­ξει κά­ποι­ος νὰ γί­νε­ται μέ­σα σὲ δυ­ὸ λε­πτά! Τί νὰ κά­νω ὅ­μως; Ἡ οὐ­ρὰ μπρο­στὰ στὸ θυ­ρω­ρεῖ­ο μου γί­νε­ται κα­θη­με­ρι­νὰ ὅ­λο καὶ με­γα­λύ­τε­ρη. Κα­θὼς μά­λι­στα γνω­ρί­ζω πλέ­ον τοὺς κιν­δύ­νους ποὺ ἐλ­λο­χεύ­ουν, ἡ οὐ­ρὰ αὐ­τὴ μὲ φέρ­νει σὲ ἀ­μη­χα­νί­α, μὲ κά­νει ἀ­βέ­βαι­ο, τὰ λό­για μου δὲ ρέ­ουν πιὰ ὅ­πως πρῶ­τα, ἱ­δρώ­νω, τραυ­λί­ζω, κα­θυ­στε­ρῶ ἀ­κό­μα πε­ρισ­σό­τε­ρο καὶ δὲ φτά­νω πο­τὲ πιὰ τὸ βαθ­μὸ πα­ρη­γό­ρη­σης ποὺ ἔ­φτα­να πρω­τύ­τε­ρα. Ἤ­δη ὑ­πάρ­χουν φο­ρὲς ποὺ κά­ποι­οι μοῦ πε­τοῦν κα­τά­μου­τρα μιὰ βρι­σιά, μοῦ κλεί­νουν ὁ­μοί­ως τὴν πόρ­τα καὶ ξε­χύ­νον­ται στὸ δρό­μο ἔ­ξαλ­λοι. Τί νὰ κά­νω; Τί­πο­τα δὲν μπο­ρῶ πιὰ ν’ ἀλ­λά­ξω. Ἐ­πι­τέ­λους, πρέ­πει νὰ ὁ­μο­λο­γή­σω τὸ λό­γο ποὺ πε­ρι­γρά­φω μὲ τό­ση λε­πτο­μέ­ρεια τὴν πο­ρεί­α μου στὸ ἐ­πάγ­γελ­μα ποὺ δι­ά­λε­ξα. Ὁ λό­γος δὲν εἶ­ναι ἄλ­λος, ἀ­πὸ τὴν προ­σπά­θεια ὑ­πε­ρά­σπι­σής μου καὶ τὴν ἀ­να­ζή­τη­ση κα­τα­νό­η­σης κά­που ἐ­κεῖ ἔ­ξω για­τί αὔ­ριο μὲ πε­ρι­μέ­νει ὁ δι­ευ­θυν­τὴς προ­σω­πι­κοῦ στὸ γρα­φεῖ­ο του. Ἀρ­χι­κὰ σκέ­φτη­κα ὅ­τι ἴ­σως πρό­κει­ται γιὰ μί­α ἁ­πλὴ πα­ρα­τή­ρη­ση, μιὰ προ­ει­δο­ποί­η­ση. Δὲν τὸ πι­στεύ­ω πιά. Στὴ χθε­σι­νὴ οὐ­ρὰ μπρο­στὰ στὸ θυ­ρω­ρεῖ­ο μου πε­ρί­με­νε ἕ­νας, χον­τράν­θρω­πος, μ’ ἕ­να στό­μα δί­χως χεί­λη καὶ μοῦ ζή­τη­σε νὰ τὸν ἀ­ναγ­γεί­λω στὸ δι­ευ­θυν­τὴ προ­σω­πι­κοῦ ποὺ τὸν εἶ­χε, λέ­ει, ζη­τή­σει. Ἐ­πι­λέ­γον­τας ἤ­δη μὲ τὸ δά­χτυ­λο τὸν ἀ­ριθ­μὸ στὸ καν­τράν, τὸν ρώ­τη­σα πε­ρὶ τί­νος πρό­κει­ται. Εἶ­χε ἔρ­θει, λέ­ει, γιὰ συ­νέν­τευ­ξη γιὰ τὴν κε­νὴ θέ­ση θυ­ρω­ροῦ.

        Ἐ­πέ­λε­ξα σω­στὰ καὶ μὲ τὴν πρώ­τη τὸν ἀ­ριθ­μὸ τοῦ δι­ευ­θυν­τῆ προ­σω­πι­κοῦ κι ἀ­νήγ­γει­λα τὸν κύ­ριο, ὡ­στό­σο ὁ δεί­κτης μου, μὲ τὸν ὁ­ποῖ­ο εἶ­χα ἐ­πι­λέ­ξει τὸν ἀ­ριθ­μὸ στὸ καν­τράν, εἶ­χε κρυ­σταλ­λώ­σει. Ὁ ἄν­δρας εἰ­σῆλ­θε στὸ κτί­ριο καὶ μι­σὴ ὥ­ρα με­τὰ ἐ­ξῆλ­θε εὔ­θυ­μος. Μέ­χρι ποὺ σφύ­ρι­ζε κι­ό­λας. Ἔ­μει­να νὰ κοι­τά­ζω γε­μά­τος θαυ­μα­σμό. Αὐ­τὸ θὰ πεῖ θάρ­ρος, σκέ­φτη­κα. Ἀ­πὸ ἐ­κεί­νη τὴ στιγ­μὴ καὶ με­τὰ αἰ­σθα­νό­μουν κά­ποι­α ντρο­πὴ ποὺ εἶ­χα ἀ­φε­λῶς ἐ­πι­λέ­ξει νὰ γί­νω θυ­ρω­ρός. Μό­λις τώ­ρα δι­α­πί­στω­να ὅ­τι ἀ­κό­μα καὶ γι’ αὐ­τὸ χρει­ά­ζε­ται κα­νεὶς τὸ θάρ­ρος λη­στὴ τρα­πε­ζῶν. Ἐ­κεῖ­νο τὸ θάρ­ρος δη­λα­δὴ ποὺ μά­ται­α ἀ­κό­μα ψά­χνω μέ­σα μου νὰ βρῶ.

 

 

 

Πη­γή: Kurzgeschichten für den Deutsch-Unterricht.

 

Martin Walser (Βά­σερ­μπουρκ στὴ λί­μνη τῆς Κων­σταν­τί­ας, Γερ­μα­νί­α, 24 Μαρ­τί­ου 1927). Κα­τα­ξι­ω­μέ­νος Γερ­μα­νὸς συγ­γρα­φέ­ας. Δι­α­κρί­θη­κε γιὰ τὴν ἀ­πο­τύ­πω­ση τῶν ἐ­σω­τε­ρι­κῶν συγ­κρού­σε­ων τῶν «ἀν­τι­η­ρώ­ων» του.

 

Με­τά­φρα­ση ἀ­πὸ τὰ γερ­μα­νι­κά:

Ἕ­λε­να Σταγ­κου­ρά­κη (Χα­νιά, 1984): Σπού­δα­σε με­τά­φρα­ση στὸ Ἰ­ό­νιο Πα­νε­πι­στή­μιο καὶ ὁ­λο­κλή­ρω­σε με­τα­πτυ­χια­κὲς σπου­δὲς μὲ ὑ­πο­τρο­φί­α τοῦ γερ­μα­νι­κοῦ κρά­τους στὴ Χα­ϊλ­δελ­βέρ­γη τῆς Γερ­μα­νί­ας. Με­τα­φρά­ζει ἀ­πὸ τὰ ἀγ­γλι­κά, τὰ γερ­μα­νι­κὰ καὶ τὰ ἱ­σπα­νι­κά.