Wikipedia: Διήγημα-ἀστραπή (Flash Fiction)

 

W­i­k­i­p­e­d­ia: Δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πή

(F­l­a­sh F­i­c­t­i­on)

 

Τὰ Δι­η­γή­μα­τα–ἀ­στρα­πὴ (F­l­a­sh F­i­c­t­i­on) εἶ­ναι ἐ­ξαι­ρε­τι­κὰ σύν­το­μα δι­η­γή­μα­τα. Δὲν ὑ­πάρ­χει εὐ­ρέ­ως ἀ­πο­δε­κτὸς ὁ­ρι­σμὸς τῆς ἔ­κτα­σης γιὰ αὐ­τὸ τὸ εἶ­δος. Με­ρι­κοὶ τό­ποι ποὺ αὐ­το­προσ­δι­ο­ρί­ζον­ται ὡς σχε­τι­κοὶ πρὸς τὸ δι­ή­γη­μα-ἀ­στραπὴ θέ­τουν ὅ­ρια λέ­ξε­ων πο­λὺ χα­μη­λά, ὅ­πως εἶ­ναι οἱ 300 λέ­ξεις, ἐ­νῶ ἄλ­λοι δέ­χον­ται ὅ­τι ἱστορίες 1.000 λέ­ξε­ων ἀ­πο­τε­λοῦν τέ­τοι­α δι­η­γή­μα­τα.(1)

 

      Ὁρολογία 

 

Ἀ­νά­με­σα στὶς ὀ­νο­μα­σί­ες γιὰ τὰ δι­η­γή­μα­τα-ἀ­στρα­πὴ εἶ­ναι οἱ ἀ­κό­λου­θες: ἀ­να­πάν­τε­χο δι­ή­γη­μα (sudden fiction), μι­κρο–δι­ή­γη­μα (microfiction), μι­κρο-ἱ­στο­ρί­α (micro–story), ἱ­στο­ρί­α κὰρτ πο­στάλ (postcard fiction), πεζοποίηση (prosetry* <pro­se+po­e­t­ry>), καὶ ὑ­περ­μι­κρὸ δι­ή­γη­μα (short short story), ἂν καὶ με­ρι­κὲς φο­ρὲς ὑ­πάρ­χουν δι­α­φο­ρὲς καὶ δι­α­κρί­σεις σὲ κά­ποι­ες ἀ­πὸ αὐ­τὲς τὶς ὀ­νο­μα­σί­ες.  Γιὰ πα­ρά­δειγ­μα, με­ρι­κὲς φο­ρὲς οἱ 1.000 λέ­ξεις θε­ω­ροῦν­ται τὸ ὅ­ριο ἀ­νά­με­σα στὰ δι­η­γή­μα­τα-ἀ­στρα­πὴ (flash fi­ction) καὶ στὰ ἐ­λα­φρῶς με­γα­λύ­τε­ρα ἀ­να­πάν­τε­χα δι­η­γή­μα­τα (sud­den fi­ction).

       Ὁ ὅ­ρος «δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πή» εἶ­ναι πι­θα­νὸν νὰ προ­έρ­χε­ται ἀ­πὸ μιὰ ὁ­μό­τιτ­λη ἀν­θο­λο­γί­α τοῦ 1992.(2) Ὅ­πως ἔ­γρα­φαν οἱ ἐ­πι­με­λη­τὲς τῆς ἔκ­δο­σης στὴν εἰ­σα­γω­γὴ τοῦ βι­βλί­ου, ὁ ὁ­ρι­σμὸς τοῦ «δι­η­γή­μα­τος-ἀ­στρα­πή» ἦ­ταν ὅ­τι πρό­κει­ται γιὰ μιὰ ἱ­στο­ρί­α ποὺ θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ χω­ρέ­σει στὶς δύο ἀντικριστὲς σε­λί­δες ἑ­νὸς με­σαίου με­γέ­θους λο­γο­τε­χνι­κοῦ πε­ρι­ο­δι­κοῦ (14 Χ 21 ἑκ.), δη­λα­δὴ ἔ­κτα­σης πε­ρί­που 750 λέ­ξε­ων.

 

      Ἱ­στο­ρί­α  

 

Τὸ δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πὴ ἔ­χει τὶς ρί­ζες του στοὺς Μύ­θους τοῦ Αἰ­σώ­που, ἐ­νῶ δι­η­γη­μα­το­γρά­φοι ποὺ ἔ­χει ἀ­πο­δει­χτεῖ πὼς ἔ­γρα­φαν τέ­τοι­ου εἴ­δους ὑ­περ­μι­κρὰ δι­η­γή­μα­τα εἶ­ναι οἱ ἀ­κό­λου­θοι: Μπό­λεσ­λαβ Προύς, Ἄν­τον Τσέ­χωφ, Ὀ. Χέν­ρι, Φρὰντς Κάφ­κα, Χ.Π. Λόβ­κρα­φτ, Ἔρ­νε­στ Χέ­μιν­γου­ε­ϊ, Ἄρ­θουρ Σ. Κλάρκ, Ρέ­ι Μπράντ­μπε­ρυ, Κοὺρτ Βό­νεγ­κατ ὁ νεώτερος, Φρέν­τρικ Μπρά­ουν καὶ Λύν­τια Ντέ­ι­βις. Τὸ δι­α­δί­κτυ­ο ἔ­δω­σε με­γά­λη πνο­ὴ σὲ αὐ­τὸ τὸ εἶ­δος, λό­γῳ τῆς ἀ­παί­τη­σης γιὰ σύν­το­μες καὶ πε­ρι­ε­κτι­κὲς ἱ­στο­ρί­ες. Τὰ ἠ­λε­κτρο­νι­κὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ οἱ λο­γο­τε­χνι­κοὶ ἱ­στό­το­ποι, ὅ­πως τὸ in a (paragraph)(3), προ­σφέ­ρουν στοὺς συγ­γρα­φεῖς μιὰ ἕ­τοι­μη ἀ­γο­ρὰ γιὰ δι­η­γή­μα­τα-ἀ­στρα­πή. Ὡ­στό­σο, τέ­τοι­α δι­η­γή­μα­τα δη­μο­σι­εύ­ον­ται καὶ ἀ­πὸ πολ­λὰ ἔν­τυ­πα πε­ρι­ο­δι­κά. Οἱ λο­γο­τε­χνι­κοὶ τό­ποι ποὺ εἰ­δι­κεύ­ον­ται στὸ δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πὴ πε­ρι­λαμ­βά­νουν τὰ S­m­o­k­e­L­o­ng Q­u­a­r­t­e­r­ly(4), F­l­a­sh F­i­c­t­i­on O­n­l­i­ne(5) καὶ τὸ V­e­s­t­al R­e­v­i­ew(6). Τὸ πρό­γραμ­μα 365 Αὔ­ριο δη­μο­σι­εύ­ει κα­θη­με­ρι­νὰ ἀ­πὸ τὸ 2005 ἕ­να νέ­ο εἶ­δος δι­η­γή­μα­τος-ἀ­στρα­πὴ ἐ­πι­στη­μο­νι­κῆς φαν­τα­σί­ας.

      Ἕ­νας τύ­πος δι­η­γή­μα­τος-ἀ­στρα­πὴ εἶ­ναι τὸ δι­ή­γη­μα μὲ ἀ­κρι­βὴ ἀ­ριθ­μὸ λέ­ξε­ων. Πα­ρα­δείγ­μα­τα εἶ­ναι τὰ 55 F­i­c­t­i­on, D­r­a­b­b­le καὶ τὸ 69er. Οἱ να­νο-ἱ­στο­ρί­ες ἀ­πο­τε­λοῦν ὁ­λο­κλη­ρω­μέ­νες ἱ­στο­ρί­ες μὲ του­λά­χι­στον ἕ­να χα­ρα­κτή­ρα καὶ μιὰ δι­α­κρι­τὴ πλο­κή, ἔ­κτα­σης ἀ­κρι­βῶς 55 λέ­ξε­ων. Τὸ D­r­a­b­b­le εἶ­ναι μιὰ ἱ­στο­ρί­α 100 λέ­ξε­ων, ἐ­κτὸς τῶν τίτ­λων, καὶ τὸ 69er εἶ­ναι ἕ­να δι­ή­γη­μα ἀ­κρι­βῶς 69 λέ­ξε­ων, ἐ­ξαι­ρου­μέ­νων καὶ πά­λι τῶν τίτ­λων. Τὸ τε­λευ­ταῖ­ο εἶ­δος φι­λο­ξε­νοῦν­ταν τα­κτι­κὰ στὶς σε­λί­δες τοῦ κα­να­δι­κοῦ λο­γο­τε­χνι­κοῦ πε­ρι­ο­δι­κοῦ N­FG, στὸ ὁ­ποῖ­ο ὑ­πῆρ­χε εἰ­δι­κὴ στή­λη γιὰ τέ­τοι­ες ἱ­στο­ρί­ες σὲ κά­θε τεῦ­χος. Ὁ δι­η­γη­μα­το­γρά­φος Μπροὺς Χό­λαντ Ρότ­ζερς ἔ­χει γρά­ψει τὰ δι­η­γή­μα­τα «369» τὰ ὁ­ποί­α ἔ­χουν ἕ­ναν γε­νι­κὸ τίτ­λο καὶ ἔ­πει­τα χω­ρί­ζον­ται σὲ τρί­α θε­μα­τι­κὰ συ­να­φῆ δι­η­γή­μα­τα 69er, ποὺ τὸ κα­θέ­να ἔ­χει τὸν δι­κό του τίτ­λο.(7) Ὁ συγ­γρα­φέ­ας Μὰρκ Μπάν­τμαν ἔ­χει γρά­ψει μί­α νου­βέ­λα-ἀ­στρα­πή.

 

      Στιγ­μι­ό­τυ­πα (Vignettes)

 

Τὸ δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πὴ δι­α­φέ­ρει ἀ­πὸ τὰ στιγ­μι­ό­τυ­πα (Vignettes) λό­γῳ τοῦ ὅ­τι τὸ δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πὴ πε­ρι­έ­χει τὰ στοι­χεῖ­α μιᾶς κλα­σι­κῆς ἱ­στο­ρί­ας: ἕ­ναν πρω­τα­γω­νι­στή, μιὰ σύγ­κρου­ση, ἐμ­πό­δια ἢ ἐ­πι­πλο­κὲς καὶ μιὰ κλι­μά­κω­ση ἢ κα­τά­λη­ξη τῆς ἱ­στο­ρί­ας. Ὡ­στό­σο, ἀν­τί­θε­τα ἀ­πὸ τὰ πα­ρα­δο­σια­κὰ δι­η­γή­μα­τα, ὁ πε­ρι­ο­ρι­σμέ­νος ἀ­ριθ­μὸς λέ­ξε­ων ἐ­πι­βάλ­λει συ­χνὰ κά­ποι­α ἀ­πὸ αὐ­τὰ τὰ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κὰ νὰ πα­ρα­μεί­νουν κρυ­φὰ ἢ νὰ ὑ­πο­νο­οῦν­ται μέ­σα ἀ­πὸ τὴν πλο­κή. Ἡ ἀρ­χὴ αὐ­τή, στὴν ἀ­κραί­α ἔκ­φρα­σή της, γί­νε­ται ἀν­τι­λη­πτὴ σὲ μιὰ πι­θα­νὸν ἀ­να­λη­θῆ ἱ­στο­ρί­α σχε­τι­κὰ μὲ ἕ­να δι­ή­γη­μα-ἀ­στρα­πὴ ἕ­ξι λέ­ξε­ων ποὺ φη­μο­λο­γεῖ­ται πὼς ἔ­γρα­ψε ὁ Ἔρ­νε­στ Χέ­μιν­γου­ε­ϊ: «Γιὰ πού­λη­μα: παι­δι­κὰ πα­πού­τσια, ἐν­τε­λῶς ἀ­φό­ρε­τα.»

 

* * *

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

* Ση­μεί­ω­ση τοῦ με­τα­φρα­στῆ: Σύμ­φω­να μὲ ὁ­ρι­σμέ­νους «Pro­setry [“πε­ζο­ποί­η­ση”] εἶ­ναι λο­γο­τε­χνί­α γραμ­μέ­νη σὲ πε­ζὴ φόρ­μα μὲ ποι­η­τι­κὴ γλώσ­σα. Ἡ πε­ρισ­σό­τε­ρη πε­ζο­ποί­η­ση ἔ­χει ποι­ό­τη­τα ἰ­δι­αι­τέ­ρως ὑ­περ­ρε­α­λι­στι­κή. Ἡ πε­ζο­ποί­η­ση δὲν γρά­φε­ται ἐν­τε­λῶς σὲ ποι­η­τι­κὴ φόρ­μα, ἂν καὶ σὲ κά­ποι­ες στιγ­μές της μπο­ρεῖ νὰ παίρ­νει μιὰ τέ­τοι­α μορ­φή.» (Βλ. http://news.deviantart.com/article/81652/). Σύμ­φω­να μὲ ἕ­ναν ἄλ­λο ὁ­ρι­σμὸ πρό­κει­ται γιά «Γρα­πτὸ ἔρ­γο ποὺ συν­τί­θε­ται ἀ­πὸ ποί­η­ση καὶ πε­ζὸ ταυ­τό­χρο­να· φέρ’ εἰπεῖν: μιὰ παράγραφος μὲ μέτρο. Βλ. φρά­ση: Ἐ­ὰν μπο­ρεῖς νὰ γρά­ψεις μιὰ πα­ρά­γρα­φο χρη­σι­μο­ποι­ών­τας μέ­τρο, κι ὡστόσο νὰ μὴν τὴν ἔ­χεις κά­νει ποι­η­τι­κή, τό­τε ἔ­χεις δη­μι­ουρ­γή­σει πε­ζο­ποί­η­ση [pro­serty]­». (Βλ. http://www.addictionary.com/words/11378/Prosetry).

 

(1) http://www.percontra.net/flashfiction.htm

(2) Flash Fiction: 72 Very Short Stories, edited by James Thomas, Denise Tho­mas and Tom Ha­zuka, 1992

(3) in a (paragraph)

(4) Duotrope’s Digest – Publication Details: SmokeLong Quarterly

(5) Duotrope’s Digest – Publication Details: Flash Fiction Online

(6) Duotrope’s Digest – Publication Details: Vestal Review

(7) Word Games, The Writer, January 2006

(8) My Life at First Try, 2008

(9) Very Short Stories, Wired Magazine, November 2006

(10) Mikkelson, Barbara; David P. Mikkelson (2008-10-29). “Baby Shoes”. Snopes.com. http://www.snopes.com/language/literary/babyshoes.asp. Retrieved 2009-09-22.

 

 

Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Flash_fiction

 

Μετάφραση ἀπὸ τὰ ἀγγλικά:

Βα­σί­λης Μα­νου­σά­κης (Ἀ­θή­να, 1972). Ποι­η­τής, δι­η­γη­μα­το­γρά­φος, με­τα­φρα­στής. Σπού­δα­σε Ἀγ­γλι­κὴ Φι­λο­λο­γί­α. Δι­δά­σκει στὸ Πα­νε­πι­στή­μιο Πε­λο­πον­νή­σου στὴν Κα­λα­μά­τα.

 

 Βλ. ἀκόμη ἐδῶ , Ἡμερολόγιο Καταστρώματος (ἐγγραφὴ 06-04-2010).