Βάνα Σύρμου: Ζεϊμπέκικο

Βά­νια Σύρ­μου

Ζεϊμπέκικο

 ΛΙΤΣΑ! Ἡ Λί­τσα νὰ τὸ χο­ρέ­ψει!». Ἡ πα­ρέ­α τῶν νέ­ων στὸ πλά­ι τῆς πί­στας, φω­νά­ζει ρυθ­μι­κά, ἀ­παι­τών­τας τὸ χο­ρὸ τῆς Λί­τσας, μό­λις ἀ­κού­γον­ται οἱ πρῶ­τες νό­τες ἀ­πὸ τὸ «Ζε­ϊμ­πέ­κι­κό τῆς Εὐ­δο­κί­ας». Ἀ­π’ τὸ μι­κρό­φω­νο ἀ­κού­γε­ται ἡ φω­νὴ τῆς τρα­γου­δί­στριας: «Γιὰ τὴν Λί­τσα!».

Ἡ πί­στα ἀ­δειά­ζει. Ἡ Λί­τσα «κα­τ’ ἀ­παί­τη­ση τοῦ κοι­νοῦ» στέ­κε­ται στὸ κέν­τρο τῆς πί­στας μὲ τὸν συ­νο­δό της. «Μό­νη μου θέ­λω» τοῦ λέ­ει. Σκύ­βει τὸ κε­φά­λι καὶ κλεί­νει τὰ μά­τια. Τὰ τέ­λια τοῦ μπου­ζου­κιοῦ τῆς δί­νουν τὸ ρυθ­μό. Ἀρ­χί­ζει νὰ χο­ρεύ­ει. Ἡ πα­ρέ­α τὴν συ­νο­δεύ­ει χτυ­πών­τας πα­λα­μά­κια. Τὰ λαμ­πι­ό­νια πά­νω ἀ­πὸ τὴν αὐ­το­σχέ­δια πί­στα στὴν ἄ­κρη τοῦ κή­που, συμ­πλη­ρώ­νουν τὸ λα­ϊ­κὸ σκη­νι­κό. Μὲ κι­νή­σεις κο­φτές, ἀ­παν­τᾶ στὶς πε­νι­ὲς τοῦ μπου­ζου­κιοῦ. Ἡ ἄ­πνοι­α τῆς κα­λο­και­ρι­νῆς βρα­διᾶς βα­ραί­νει τὴν ἀ­νά­σα. Ἀ­νοί­γει τὰ μά­τια μὲ βλέμ­μα ποὺ κοι­τά­ζει πρὸς τὰ μέ­σα. Τώ­ρα λι­κνί­ζε­ται ἀρ­γά, βα­ριά, ὅ­πως ται­ριά­ζει τοῦ ζε­ϊμ­πέ­κι­κου. Τὰ χέ­ρια σπρώ­χνουν μὲ δύ­να­μη δί­νον­τας φό­ρα σὲ κά­θε στρο­φή. Ξε­δι­πλώ­νον­τάς τα νι­ώ­θει νὰ με­τε­ω­ρί­ζε­ται στὸ κέν­τρο τῆς πί­στας. Ἡ μί­α στρο­φὴ με­τὰ τὴν ἄλ­λη. Πα­ρα­δο­μέ­νη στὸν κα­η­μὸ τῆς με­λω­δί­ας στρο­βι­λί­ζε­ται στὰ πλα­κά­κια τῆς ὑ­παί­θριας πί­στας, ὅ­λο καὶ πιὸ γρή­γο­ρα. «Μπρά­βο Λί­τσα!», ἡ πα­ρέ­α χει­ρο­κρο­τεῖ. Δα­νεί­ζε­ται τὴ σι­γου­ριὰ τῆς μου­σι­κῆς καὶ γέρ­νει ἀ­πό­το­μα τὸ κορ­μί της πρὸς τὰ πί­σω ἀ­νοί­γον­τας δι­ά­πλα­τα τὰ χέ­ρια. Ἀ­να­με­τρι­έ­ται μὲ τὸ ζε­ϊμ­πέ­κι­κο.

        Στὴ θέ­α τῆς πε­ρι­στρε­φό­με­νης στὸν ἀ­έ­ρα ρό­δας τοῦ ἁ­μα­ξι­δί­ου της, ἡ ἀ­νά­σα τῆς κα­λο­και­ρι­νῆς βρα­διᾶς σκα­λώ­νει σ’ ἓ­ν’ ἄ­ξαφ­νο «Ἄχ!», ποὺ πνί­γει τὸν ἦ­χο τοῦ μπου­ζου­κιοῦ. Ἡ Λί­τσα ἀ­να­πο­δο­γυ­ρι­σμέ­νη στὴν πί­στα. Προ­στα­τευ­μέ­νη ἀ­πὸ τοὺς ἱ­μάν­τες ποὺ κρα­τοῦν γε­ρὰ δε­μέ­να τὰ πό­δια της στὴ βά­ση τοῦ ἁ­μα­ξι­δί­ου, ἀ­να­ση­κώ­νει μό­νο τὸ κε­φά­λι, με­τα­τρέ­πον­τας μιὰ ἐ­λα­φριὰ σύ­σπα­ση πό­νου σὲ χα­μό­γε­λο. «Δὲν εἶ­ναι τί­πο­τα. Μιὰ δύ­σκο­λη φι­γού­ρα!» λέ­ει στὸν συ­νο­δό της ποὺ τρέ­χει νὰ τὴ ση­κώ­σει. Στὴν ἀ­μή­χα­να πυ­κνὴ σι­ω­πὴ ποὺ ἀ­κο­λου­θεῖ, ἀ­παν­τᾶ στα­θε­ρὴ ἡ φω­νὴ τῆς Λί­τσας: «Εἶ­μαι κα­λά. Θὰ συ­νε­χί­σω.» Κά­νει νό­η­μα στὴν ὀρ­χή­στρα.

        Τὸ ζε­ϊμ­πέ­κι­κο τὴ σι­γον­τά­ρει ὑ­πά­κου­α. Ἕ­νας-ἕ­νας οἱ φί­λοι της μπαί­νουν στὴν πί­στα μα­ζί της. Χο­ρεύ­ουν μὲ κι­νή­σεις κο­φτὲς τὶς ρό­δες τους, μέ­χρι τὸ τέ­λος τῆς «πα­ραγ­γε­λιᾶς». Τὰ μά­τια της χα­μο­γε­λα­στὰ ἀ­πο­κρί­νον­ται στὸ χει­ρο­κρό­τη­μα. Ἀ­πο­μα­κρύ­νε­ται ἀ­πὸ τὴν πί­στα μὲ τὴ λε­βεν­τιὰ τοῦ ζε­ϊμ­πέ­κι­κου στὰ ἀ­νοι­χτά της χέ­ρια.

        Δὲν ἐ­πι­στρέ­φει στὸ τρα­πέ­ζι της. Τὴ βλέ­πω νὰ ἀ­πο­μα­κρύ­νε­ται σ’ ἕ­να ἀ­φώ­τι­στο ση­μεῖ­ο, στὸ πί­σω μέ­ρος τῆς αὐ­λῆς. Ἀ­πὸ κεῖ μπο­ρεῖ νὰ πά­ρει ἀ­πό­στα­ση ἀ­πὸ «τὰ δρώ­με­να τῆς σκη­νῆς». Εἶ­ναι ἐ­κεί­νη ὁ θε­α­τὴς στὸ ἐ­τή­σιο γλέν­τι τοῦ φι­λαν­θρω­πι­κοῦ σω­μα­τεί­ου. Ὁ ἦ­χος τῆς μου­σι­κῆς, οἱ εὐ­χὲς στὰ μι­κρό­φω­να γιὰ ὑ­γεί­α καὶ μα­κρο­η­μέ­ρευ­ση, τὰ συγ­κρα­τη­μέ­να χα­μό­γε­λα, τὸ κέ­φι τῶν συ­νο­δῶν, ἦ­ταν ὅ­λα ἀ­να­κου­φι­στι­κὰ μα­κριά της. Γέρ­νει τὸ κε­φά­λι μπρο­στὰ καὶ ἀ­φή­νει τὰ χέ­ρια της νὰ πέ­σουν ἄ­νευ­ρα ἀ­πὸ τὰ μπρά­τσα τοῦ ἁ­μα­ξι­δί­ου. Ξέ­ρει πὼς ἴ­σως εἶ­ναι ἡ τε­λευ­ταί­α φο­ρὰ ποὺ κα­τά­φε­ρε νὰ τὰ χο­ρέ­ψει. Πα­ρα­δί­νε­ται στὴν προ­στα­σί­α τοῦ σκο­τα­διοῦ.

        Σὰν ἀ­πρό­σκλη­τος ἐ­πι­σκέ­πτης στέ­κο­μαι δί­πλα της ἐ­ξα­σφα­λί­ζον­τας καὶ γιὰ μέ­να μιὰ θέ­ση στὸ θέ­α­μα. Δὲν ἀρ­γεῖ νὰ μὲ κα­τα­λά­βει στρέ­φον­τας τὸ κε­φά­λι της πρὸς τὸ μέ­ρος μου. Μὲ κοι­τά­ζει κα­τά­μα­τα γιὰ μιὰ στιγ­μὴ χω­ρὶς νὰ μοῦ μι­λή­σει κι ὕ­στε­ρα πά­λι ἀ­φή­νε­ται. Ἡ πα­ρου­σί­α μου δὲ φαί­νε­ται νὰ τὴν ἐ­νο­χλεῖ. «Ὑ­πέ­ρο­χο τὸ ζε­ϊμ­πέ­κι­κο στὴν πί­στα!» τολ­μῶ νὰ σπά­σω τὴ σι­ω­πή. «Τοῦ χρό­νου μπο­ρεῖ νὰ μὴν μπο­ρῶ νὰ τὸ χο­ρέ­ψω» μοῦ ἀ­παν­τᾶ χω­ρὶς νὰ μὲ κοι­τά­ζει.

      «Τὰ χέ­ρια σου ξύ­πνη­σαν θύ­μη­σες καὶ στὰ δι­κά μου. Χό­ρε­ψες γιὰ ὅ­λους μας ἀ­πό­ψε Λί­τσα καὶ ἡ μνή­μη ξέ­ρει νὰ κρα­τᾶ ὅ­σα τὸ σῶ­μα ξε­χνᾶ.» «Μπά! Μοῦ ‘γι­νες καὶ ποι­η­τὴς τώ­ρα;» λέ­ει κρυ­φο­γε­λών­τας.

        Μὲ τὸ κε­φά­λι ἀ­κό­μα σκυ­φτό, ση­κώ­νει ἀρ­γὰ τὸ δε­ξί της χέ­ρι καὶ τὸ ἀ­κουμ­πᾶ πά­νω στὸ δι­κό μου, ποὺ ἀ­να­παύ­ε­ται χρό­νια τώ­ρα βου­βὸ πά­νω στὸ μπρά­τσο τοῦ ἁ­μα­ξι­δί­ου μου. Τὴν ἀγ­γί­ζω κι ἐ­γὼ μὲ τὸ βλέμ­μα. Ἡ μνή­μη σκιρ­τᾶ ψι­θυ­ρί­ζον­τας τὰ λό­για τῆς ἁ­φῆς. Ἡ καρ­διά μου χτυ­πᾶ ξα­νὰ δυ­να­τά.

Πηγή: Πρώτη δημοσίευση.

Βά­νια Σύρ­μου (Ρί­ο ντὲ Τζαν­έ­ι­ρο, 1967). Σπού­δα­σε κλασ­σι­κὴ φι­λο­λο­γί­α στὴ Φι­λο­σο­φι­κὴ Σχο­λὴ Ἀ­θη­νῶν καὶ ἐρ­γά­ζε­ται ὡς ἐκ­παι­δευ­τι­κὸς στὴ δευ­τε­ρο­βάθ­μια ἐκ­παί­δευ­ση. Ὁ­λο­κλή­ρω­σε με­τα­πτυ­χια­κὲς σπου­δὲς στὸ πρό­γραμ­μα «Φύ­λο καὶ νέ­α Ἐκ­παι­δευ­τι­κὰ καὶ Ἐρ­γα­σια­κὰ Πε­ρι­βάλ­λον­τα στὴν Κοι­νω­νί­α τῆς Πλη­ρο­φο­ρί­ας» στὸ Πα­νε­πι­στη­μί­ο τοῦ Αἰ­γαί­ου. Οἱ με­τα­φρά­σεις της ἀ­πὸ τὴν ἀγ­γλό­φω­νη λο­γο­τε­χνί­α κυ­κλο­φο­ροῦν ἀ­πὸ τὶς ἐκ­δό­σεις Μπι­λι­έ­το. Ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­θεῖ δι­η­γή­μα­τά της στὰ λο­γο­τε­χνι­κὰ ἱ­στο­λό­για Fractal, Πλα­νό­διον – Ἱ­στο­ρί­ες Μπον­ζά­ι, Φρέ­αρ κα­θὼς καὶ στὴν «Ἀν­θο­λο­γί­α μι­κροῦ δι­η­γή­μα­τος γιὰ τὴ νύ­χτα» ἀ­πὸ τὶς ἐκ­δό­σεις «κύ­μα».