Μόλια Ντάμπλετον (Molia Dumbleton): Παραδείσια Πουλιά

Μόλια Ντάμπλετον (Molia Dumbleton)

Πα­ρα­δεί­σια Πουλιά

(Pasarea Paradisului)

 ΣΙΝΙΟΡΑ ἤ­τα­νε πάν­το­τε τρε­λή, ἀ­πὸ τὴ μέ­ρα ποὺ με­τα­κό­μι­σε στὸ ἄ­δει­ο δι­α­μέ­ρι­σμα τοῦ ἀ­πο­κά­τω ὀ­ρό­φου, πά­νω ἀ­πὸ εἴ­κο­σι χρό­νια πρίν. Ἄρ­χι­σε ὅ­μως ν’ ἀ­κού­γε­ται πιὸ λο­γι­κὴ στὸν Νούν­τσιο, τώ­ρα ποὺ κι αὐ­τὸς πά­ει νὰ τρε­λα­θεῖ. Τοῦ ἔ­δει­ξε τὴ συλ­λο­γή της ἀ­πὸ εἴ­δη συλ­λε­κτι­κά: ἕ­ναν κα­θα­ρι­στὴ πί­πας ποὺ τὸν ἔ­λε­γε «τὸ ὅ­πλο τῆς Ἄν­νι Ὄ­ου­κλυ»· μιὰ πι­νέ­ζα ποὺ τὴν ἔ­λε­γε «τὸ κα­πέ­λο τοῦ Ἄμ­πυ Λίν­κολν»· ἕ­να νύ­χι ποὺ τὸ ἀ­πο­κα­λοῦ­σε «τὸ πλευ­ρὸ τοῦ δι­α­ό­λου». Κα­θη­με­ρι­νὰ ἔ­παιρ­νε κα­θέ­να ἀν­τι­κεί­με­νο καὶ τὸ ξε­σκό­νι­ζε ἀ­πὸ κά­τω μ’ ἕ­να μο­νὸ φτε­ρὸ στρου­θο­κα­μή­λου, ποὺ τὸ φύ­λα­γε δι­πλω­μέ­νο σ’ ἕ­να βα­ζά­κι ἀ­πὸ μπι­σκό­τα σκύ­λου. Πα­ρέ­δι­δε στὸν Νούν­τσιο μα­θή­μα­τα στὸ ψεύ­τι­κο ξυ­λό­φω­νό της —μιὰ ντου­ζί­να πα­ραλ­λα­γὲς στὸ «Tu vuo fa l’Ame­ri­cano»— καὶ με­τέ­φρα­ζε τὰ «πα­ρα­λει­πό­με­να τοῦ δι­κα­στη­ρί­ου» τῶν σκυ­λι­ῶν τῆς γει­το­νιᾶς.

        Τοῦ Νούν­τσιο τοῦ ἄ­ρε­σε νὰ ἐ­πι­σκέ­πτε­ται τὴ Σι­νι­ό­ρα, βα­σι­κὰ για­τὶ τοῦ ἔ­φτια­χνε γλυ­κὰ σάν­του­ιτς, ποὺ πο­τὲ δὲν τοῦ ‘φτια­χνε ἡ γυ­ναί­κα του κα­θώς, ὅ­πως ἔ­λε­γε, κά­νου­νε τὰ δά­χτυ­λα νὰ κολ­λᾶ­νε, κι ὅ,τι πιά­νει στὸ ὑ­πό­λοι­πο τῆς μέ­ρας νὰ κολ­λά­ει ἀ­πά­νω του, ὥ­σπου νὰ γί­νει μιὰ ὀ­πτι­κὴ ἐγ­κυ­κλο­παί­δεια μὲ τὰ δέ­κα πράγ­μα­τα ποὺ ἔ­κα­νε με­τὰ τὸ κο­λα­τσιό.

        Τώ­ρα τοῦ ἄ­ρε­σε ἀ­κό­μα καὶ νὰ κά­θε­ται μὲ τὴ Σι­νι­ό­ρα στὸν κῆ­πο, κι ἄς ἔ­νι­ω­θε τὰ ἐ­νή­λι­κα παι­διά του καὶ τὸ ταί­ρι τους —καὶ τὴ γυ­ναί­κα του— νὰ κά­νου­νε «τσκ τσκ» πί­σω ἀ­π’ τὰ πα­ρά­θυ­ρα τοῦ δεύ­τε­ρου, κά­θε φο­ρὰ ποὺ ἡ Σι­νι­ό­ρα θὰ κα­θό­τα­νε στὴν ἀγ­κα­λιά του, θὰ τοῦ πλη­σί­α­ζε τὸ πο­τή­ρι μὲ τὴ λε­μο­νά­δα στὸ στό­μα καὶ θὰ τοῦ ψι­θύ­ρι­ζε στ’ αὐ­τὶ τὴ ρου­μά­νι­κη λέ­ξη γιὰ κά­θε λου­λού­δι στὸν κῆ­πο.

Zambilă, τοῦ ψι­θύ­ρι­ζε.

                        Gălbenele.

                                    Floarea-soarelui.

                                                Pa-sa-re-a pa-ra-di-su-lu-i.

Ὁ­που­δή­πο­τε κι ἂν τοῦ ’­δει­χνε, ὁ Νούν­τσιο ἔ­βλε­πε μο­νά­χα πι­κρα­λί­δες καὶ τοὺς πο­λυ­και­ρι­σμέ­νους λε­κέ­δες ποὺ χα­ρα­κτή­ρι­ζαν τὴ μι­κρού­λα, του­βλο­χτι­σμέ­νη αὐ­λή του – ἤ­ξε­ρε ὅ­μως πώς, μὲ λί­γη πί­στη, καὶ μὲ τὸ χρό­νο, καὶ μὲ ὅ­ρα­μα, θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ ἰ­δεῖ καὶ τὰ ὑ­πό­λοι­πα μὲ τὴν ἴ­δια κα­θα­ρό­τη­τα, ὅ­πως κι ἡ Σι­νι­ό­ρα:

        οἱ μί­σχοι τους οἱ λε­πτοί—

              καὶ τ’ ἀν­θο­βό­λη­μά τους σὰ φω­το­βο­λί­δα—

                    καὶ τὰ χεί­λια τους τὰ βα­θιά, τὰ βι­ο­λε­τιά.

Πη­γή: Ἐ­πι­θε­ώ­ρη­ση The Cincinnatti Review, 13.03.2019

(https://www.cincinnatireview.com/micro/micro-pasarea-paradisului-birds-of-paradise-by-molia-dumbleton/)

Ἡ Μόλια Ντάμπλετον (Molia Dumbleton) ἔ­χει δη­μο­σι­εύ­σει ἔρ­γα της σὲ δι­ά­φο­ρα λο­γο­τε­χνι­κὰ πε­ρι­ο­δι­κά. Τι­μή­θη­κε μὲ τὸ Sean O’Faolain Story Prize καὶ μὲ τὸ Columbia Journal Winter Fiction Award. Ἡ πρώ­τη της συλ­λο­γὴ δι­η­γη­μά­των πε­ρι­λή­φθη­κε στὴν τε­λι­κὴ λί­στα γιὰ τὸ Iowa Short Fiction Award (2018).

Με­τά­φρα­ση ἀ­πὸ τὰ Ἀγ­γλι­κά:

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης. Ἔ­χει ἐκ­δώ­σει τρεῖς ποι­η­τι­κὲς συλ­λο­γὲς καὶ ἕ­ναν τό­μο δι­η­γη­μά­των. Ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴν με­τά­φρα­ση ποί­η­σης ἀ­πὸ τὰ γερ­μα­νι­κά, ἰ­τα­λι­κά, ἱ­σπα­νι­κά, ἀγ­γλι­κά. Σὲ με­τά­φρα­σή του ἐκ­δό­θη­καν: P. Huchel Ἡ ἔ­να­τη ὥ­ρα (Βακ­χι­κόν, 2017, μὲ ὑ­πο­στή­ρι­ξη τοῦ Ἰν­στι­τού­του Goethe)· M. Luzi, Ποι­ή­μα­τα τῆς ὡ­ρι­μό­τη­τας καὶ τῆς ὄ­ψι­μης ἄν­θη­σης (Βακ­χι­κόν, 2019, συ­νέκ­δο­ση μὲ Fondazione Mario Luzi)· Umberto Saba, Τὸ Βι­βλί­ο τῶν Τρα­γου­δι­ῶν (Βακ­χι­κόν, 2019, Α΄ Βρα­βεῖ­ο Νέ­ων Με­τα­φρα­στῶν – Ἰ­τα­λι­κὸ Μορ­φω­τι­κὸ Ἰν­στι­τοῦ­το). Με­τα­φρά­σεις καὶ κεί­με­νά του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­τεῖ σὲ πο­λυ­ά­ριθ­μα πε­ρι­ο­δι­κά.

Θεοδόσης Κοντάκης: Θεσσαλονίκη

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης

Θεσ­σα­λο­νί­κη

ΩΡΙΣ ΤΟ ΠΡΩΪ, δε­μέ­να ὅ­λα τὰ κα­ρά­βια στὸ λι­μά­νι. Κα­τα­χνιὰ ἔ­χει σκε­πά­σει τὴν ἀ­πο­βά­θρα, τὸ νε­ρό, τὰ φῶ­τα ποὺ ἀ­κό­μα μέ­νουν ἀ­ναμ­μέ­να. Ἕ­νας κόμ­πος σὰν νὰ μὲ δέ­νει ἀ­π’ τὸ στῆ­θος καὶ νὰ φτά­νει στὴν ἄλ­λη ἄ­κρη τοῦ κόλ­που, ποὺ εἶ­ναι τώ­ρα ἀ­ό­ρα­τη.

       Πο­τὲ δὲν ἔ­χω δεῖ τὴ φυ­σι­κή μου πα­τρί­δα μὲ δι­α­φο­ρε­τι­κὸ και­ρό, του­λά­χι­στον στὰ ὥ­ρι­μα χρό­νια μου. Κι ὅ­μως, οἱ λι­γο­στοὶ γνω­στοί μου ντό­πιοι ποὺ ἀ­κό­μα ζοῦν, κά­νουν φι­λό­τι­μες προ­σπά­θει­ες νὰ μὲ πεί­σουν πὼς εἶ­ναι μιὰ ἡ­λι­ό­λου­στη, χα­ρού­με­νη πό­λη. Μὰ ποι­ά εἶ­ναι λοι­πὸν ἡ πό­λη ποὺ κρύ­βε­ται πί­σω ἀ­π’ τὴν προ­κυ­μαί­α; Οἱ πο­λυ­κα­τοι­κί­ες ποὺ μό­λις δι­α­κρί­νον­ται θὰ μπο­ροῦ­σαν νὰ εἶ­ναι φυ­τε­μέ­νες σὲ κά­θε τό­πο, ξέ­νο γιὰ μέ­να.

        Ἄρ­χι­σα ν’ ἀ­νε­βαί­νω, ἀ­συ­ναί­σθη­τα σχε­δόν, κά­θε­τα πρὸς τὴν πα­ρα­λί­α: μᾶλ­λον ἔ­νι­ω­θα πὼς ἀ­πὸ δῶ θά ’­βλε­πα κα­λύ­τε­ρα – τί ὅ­μως; Ἀ­πὸ δῶ δι­α­κρί­νε­ται, μὲς στὴ θο­λού­ρα, ὁ τροῦ­λος τοῦ να­οῦ τοῦ Πο­λι­ού­χου. Καὶ νά: ἡ ὁ­μί­χλη σι­γὰ-σι­γὰ δι­α­λύ­ε­ται – τὸ σκη­νι­κὸ ἀλ­λά­ζει, λὲς κι ἔ­χω μπεῖ σὲ ὄ­νει­ρο: μι­κρὰ σπι­τά­κια πῆ­ραν τὴ θέ­ση τῶν πο­λυ­κα­τοι­κι­ῶν, οἱ δρό­μοι χω­μά­τι­νοι καὶ στε­νοί. Τὴ θέ­ση τῆς βο­ῆς τῶν μη­χα­νο­κί­νη­των πῆ­ρε μιὰ ἀ­κα­θό­ρι­στη ἰα­χή, πολ­λῶν ἀν­θρώ­πων μα­ζί, ποὺ ἀ­κού­γε­ται ὅ­λο καὶ πιὸ κα­θα­ρά, πιὸ δυ­να­τὰ καὶ μὲ με­γα­λύ­τε­ρο ἐν­θου­σια­σμό. Σὰν μυρ­μήγ­κια δι­α­κρί­νω τὸ πλῆ­θος ποὺ μα­ζεύ­ε­ται γιὰ κά­τι ποὺ μοιά­ζει ση­μαν­τι­κό. Ἄ­γνω­στες μου­σι­κὲς καὶ συν­θή­μα­τα φτά­νουν στ’ αὐ­τιά.

        Καὶ ἰ­δού! Ὁ αὐ­το­κρά­το­ρας, ὑ­πο­θέ­τω ἀ­πὸ ὅ­σο ἀ­νέ­τρε­ξα ἀρ­γό­τε­ρα πὼς εἶ­ναι ὁ Βα­σί­λει­ος, αὐ­τὸς ποὺ με­τέ­πει­τα ἀ­πο­κλή­θη­κε «Βουλ­γα­ρο­κτό­νος», ὅ­μως ἀ­κό­μα δὲν ἦ­ταν· μό­νο πού, ἀ­πὸ δῶ ἀ­κρι­βῶς ξε­κι­νά­ει, καὶ αὐ­τὴ τὴ στιγ­μή, τὴ ση­μαν­τι­κό­τε­ρη ἐ­πι­χεί­ρη­ση τῆς ζω­ῆς του: μιὰ κου­κί­δα κι αὐ­τός, στὸ βά­θος τοῦ χρό­νου, λάμ­πει ὅ­μως ἀ­π’ τὸ χρυ­σὸ τῆς πα­ρου­σί­ας του, τῆς συ­νο­δεί­ας του, κα­βά­λα στὸ —πε­ρή­φα­νο ὑ­πο­θέ­τω— ἄ­λο­γό του. Μπρο­στὰ με­γα­λό­πρε­πος ὁ σταυ­ρός, ἡ εἰ­κό­να: μα­κά­ρι νὰ μπο­ροῦ­σα νὰ δι­α­κρί­νω τὸ κόκ­κι­νο ἄ­λο­γο καὶ τὸν σε­πτὸ ἀ­να­βά­τη, ζω­γρα­φι­σμέ­νος μὲ χρώ­μα­τα φρέ­σκα καὶ λαμ­πρὰ – μό­νο ἔρ­χε­ται στὰ ρου­θού­νια μου ἀ­νε­παί­σθη­το ἄ­ρω­μα.

        Κα­θὼς προ­βάλ­λει δει­λὰ ὁ ἥ­λιος, φρι­χτὰ τὰ ξί­φη λάμ­πουν στὰ μά­τια, θά ’­λε­γα τυ­φλώ­νουν τὸ πλῆ­θος – κι αὐ­τὸ θὰ γι­νό­ταν σύν­το­μα. Καὶ πιὸ με­τὰ πά­λι, ἄλ­λα ξί­φη θὰ γύ­ρι­ζαν πί­σω στὰ κορ­μιὰ τῶν ἀ­πο­γό­νων. Μὰ γιὰ τὸ κα­θε­τὶ ἔρ­χε­ται ἡ κα­τάλ­λη­λη ἡ ὥ­ρα, κι ἕ­νας Θε­ὸς ξέ­ρει για­τί γύ­ρι­σα τό­σο πίσω. Σί­γου­ρα δὲν ἦ­ταν αὐ­τὸ ποὺ ἔ­ψα­χνα: κα­νέ­να θαῦ­μα ἐ­δῶ, μό­νο ἡ μυ­ρω­διὰ τοῦ αἵ­μα­τος ποὺ ἐ­πι­στρέ­φει.

        Κι ὁ κόμ­πος συ­νε­χί­ζει ἀ­πὸ αἰ­ώ­να σὲ αἰ­ώ­να. Μοῦ ’ρ­θε ἀ­να­πό­φευ­κτα στὸ νοῦ ὁ βα­σι­λιὰς Ἀ­λέ­ξαν­δρος· θὰ ἦ­ταν ὅ­μως γε­λοῖ­ο νὰ συ­νε­χί­σω μ’ ἕ­να τέ­τοι­ο νῆ­μα: εἶ­ναι τό­σο τὸ χῶ­μα ποὺ πέ­ρα­σε ἀ­πὸ πά­νω καὶ κα­νεὶς δὲν ξέ­ρει ποῦ βρί­σκε­ται, πό­σο βα­θιά – οὔ­τε ὁ ὀ­μι­χλώ­δης ἐ­κεῖ­νος τό­πος τῆς Ἀ­σί­ας, οὔ­τε ἡ ἅ­μα­ξα κι ὁ πε­ρι­βό­η­τος κόμ­πος της, οὔ­τε ὁ ἴ­διος ὁ βα­σι­λιάς. Κι ἐ­γὼ δὲν ἔ­χω κρα­τή­σει πο­τὲ ξί­φος κι ἔ­χω μό­λις ἀ­να­φέ­ρει πό­σο θὰ ἀ­πε­χθα­νό­μουν καὶ τὴν ἰ­δέ­α ἀ­κό­μα. Μό­νο ὅ­πλο τὰ λό­για, φτά­νει νὰ μπο­ροῦ­σα νὰ τὰ βρῶ – –

        Ὅ­μως τὸ πα­ρελ­θὸν μ’ ἀ­κο­λου­θεῖ κα­θὼς κα­τε­βαί­νω τὰ σο­κά­κια ποὺ γέ­μι­ζαν κά­πο­τε ἀ­πὸ πρό­σφυ­γες, Ἑ­βραί­ους κι ἄλ­λους κα­τα­φρο­νε­μέ­νους μὲ τὰ μι­κρο­μά­γα­ζά τους. Αὐ­τὰ ὅ­μως, καὶ πά­λι, δὲν εἶ­ναι δι­κά μου τὰ λό­για, κι ὅ­μως δὲν τὰ εἶ­δα σὲ βι­βλί­α σι­ω­πη­λά, μό­νο ἀ­κό­μα τὰ νι­ώ­θω νὰ φτά­νουν στ’ αὐ­τιά μου: μιὰ ἁ­πα­λὴ φω­νὴ γυ­ναι­κεί­α, ὅ­μως ἀρ­χαί­α· σὰ νὰ μι­λά­ει ἡ ἴ­δια ἡ πό­λη.

        Καὶ στὸ πιὸ κα­τα­φρο­νε­μέ­νο στε­νό, μπρο­στὰ στὸ πιὸ τα­πει­νὸ σπί­τι, τὴν εἶ­δα νὰ κά­θε­ται. Μὲ κοί­τα­ξε σὰν δι­κό της ἄν­θρω­πο. Μοῦ φά­νη­κε μά­λι­στα πὼς ἦ­ταν τυ­λιγ­μέ­νη μὲ κα­πνούς, γι’ αὐ­τὸ καὶ ἐ­λά­χι­στα θυ­μᾶ­μαι πιὰ τὰ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κὰ τοῦ προ­σώ­που της: μό­νο τὰ χρό­νια ποὺ τὴ βά­ραι­ναν μοῦ ἔ­χουν μεί­νει στὴ μνή­μη, τοὺς αἰ­ῶ­νες θά ’­λε­γα, κι ὅ­μως μᾶς χώ­ρι­ζαν μό­νο δυ­ὸ γε­νι­ές. Πρέ­πει νὰ ἔ­ζη­σε πο­λὺ λί­γα χρό­νια ἀ­κό­μα, ἡ για­γιά μου, με­τὰ ἀ­πὸ κεί­νη τὴ συ­νο­μι­λί­α μας. Τὰ λό­για της νὰ ἦ­ταν ἀ­κρι­βῶς αὐ­τά, ἢ τὰ ἔ­χω μι­σομ­περ­δέ­ψει μὲ φρά­σεις ἀ­πὸ βι­βλί­α ποὺ ἔ­φτα­σαν ἀρ­γό­τε­ρα ὣς ἐ­μέ­να;

        Πάν­τως, οἱ ἀ­πο­κρί­σεις της δὲν μπο­ρεῖ νὰ δι­έ­φε­ραν ἀ­πὸ αὐ­τὲς ποὺ θὰ ἔ­δι­ναν οἱ συν­το­πί­τες της, ἀρ­χαῖ­οι σο­φοὶ τῆς Ἰ­ω­νί­ας: «τί εἶ­ναι τὸ πιὸ γλυ­κὸ γιὰ τὸν ἄν­θρω­πο;», «ἡ ἐλ­πί­δα», μοῦ ἀ­πάν­τη­σε καὶ τὸ πρό­σω­πό της φω­τί­στη­κε· «καὶ τὸ πιὸ δύ­σκο­λο;» – σὰν ἕ­να σύν­νε­φο σκο­τει­νὸ νὰ πέ­ρα­σε μπρο­στὰ ἀ­π’ τὰ μά­τια της, γιὰ μιὰ στιγ­μὴ μό­νο: «νὰ μπο­ρεῖς», εἶ­πε, «νὰ ὑ­πο­μέ­νεις ὅ­ταν ἡ τύ­χη σου ἀλ­λά­ζει πρὸς τὸ χει­ρό­τε­ρο»· καί, δὲν ξέ­ρω για­τί ἡ ἐ­φη­βι­κή μου πε­ρι­έρ­γεια ἔ­πρε­πε νὰ τε­λει­ώ­νει μὲ κεῖ­νο τὸ ἐ­ρώ­τη­μα: «τί μέ­νει, λοι­πόν, ἀ­πὸ μᾶς ἀ­φοῦ πε­θά­νου­με;» Ἔ­μει­νε σκε­πτι­κὴ γιὰ λί­γο, μὲ κοί­τα­ξε καὶ κά­τι μοῦ ’­πε, μὰ τὸ μυα­λό μου τό­τε ἦ­ταν ἀ­δύ­να­το νὰ κρα­τή­σει κεῖ­να τὰ λό­για.

        Κι ἐ­πι­στρέ­φω ἐ­δῶ, εἴ­κο­σι χρό­νια τώ­ρα, μή­πως μπο­ρέ­σω νὰ τὰ θυ­μη­θῶ ξα­νά.

Πη­γή: Πρώτη δημοσίευση.

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης (Ἀ­θή­να, 1968, μὲ κα­τα­γω­γὴ ἀ­πὸ τὴν Ἱ­ε­ρά­πε­τρα Κρή­της καὶ τὴ Θεσ­σα­λο­νί­κη). Ἔ­χει ζή­σει καὶ ἐρ­γα­στεῖ ὡς ἐκ­παι­δευ­τι­κὸς σὲ δι­ά­φο­ρα μέ­ρη τῆς Ἑλ­λά­δας. Ἔ­χει ἐκ­δώ­σει τὶς ποι­η­τι­κὲς συλ­λο­γές: Ἀ­να­γνώ­ρι­ση ἐ­δά­φους καὶ ἄλ­λα ποι­ή­μα­τα (Πλα­νό­διον, 2009) καὶ Τε­λευ­ταί­α ἐ­πο­χή (Θρά­κα, 2016). Ἔ­χει ἐ­πί­σης ἐκ­δο­θεῖ καὶ μιὰ συλ­λο­γὴ μὲ πε­ζὰ κεί­με­νά του (νου­βέ­λες καὶ δι­η­γή­μα­τα): Ἑ­πτὰ σπί­τια, ἰ­δι­ω­τι­κὴ ἔκ­δο­ση, 2016. Ποι­ή­μα­τά του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­τεῖ στὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ Πλα­νό­διον, Πόρ­φυ­ρας, Κου­κού­τσι κ.ἀ. Ἔ­χει με­τα­φρά­σει γιὰ τὶς ἐκ­δό­σεις Πα­τά­κη τὰ βι­βλί­α: Ὁ να­ὸς τῆς Ἱ­ε­ρου­σα­λὴμ τοῦ Simon Goldhill, Ἡ ὡ­ραί­α Ἑ­λέ­νη τῆς Bettany Hughes (μα­ζὶ μὲ τὸν Μά­νο Κον­τά­κη) καὶ Τρεῖς μέ­ρες στὴν Ἀ­βά­να τοῦ Robert A. McCabe. Ἐ­πί­σης, ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴ με­τά­φρα­ση ποί­η­σης ἀ­πὸ τὴ γερ­μα­νι­κή, τὴν ἰ­τα­λι­κὴ καὶ τὴν ἀγ­γλι­κὴ γλώσ­σα.

Εἰκόνα: Βυζαντινὴ Θεσσαλονίκη (1997). Ἔργο τοῦ Θανάση Μπακογιώργου.

 

Θεοδόσης Κοντάκης: Τὰ καραβάκια

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης

Τὰ κα­ρα­βά­κια

Ε ΘΥΜΑΜΑΙ ἂν τού­τη τὴν ἱ­στο­ρί­α τὴν δι­ά­βα­σα κά­που. Καὶ πά­λι, νά ’­ναι ἄ­ρα­γε ἀ­λη­θι­νή, ἢ κά­ποι­α μυ­θι­κὴ ἀ­φή­γη­ση; Κομ­μά­τι ἀ­πὸ κά­ποι­ο ἀρ­χαῖ­ο ἔ­πος μή­πως, κά­ποι­ο μυ­θι­στό­ρη­μα; Καὶ ποιό νη­σὶ ἄ­ρα­γε εἶ­ναι κεῖ­νο ποὺ πά­νω του —γιὰ τὴν ἀ­κρί­βεια γύ­ρω του— συ­νέ­βη­σαν τὰ θλι­βε­ρὰ αὐ­τὰ γε­γο­νό­τα; Πάν­τως, ὅ­σο κι ἂν ἔ­χω ψά­ξει, δὲν τὴν ἔ­χω βρεῖ σὲ κα­νέ­να βι­βλί­ο. Κι ἄν μου τὴ δι­η­γή­θη­κε κά­ποι­ος νη­σι­ώ­της; Ἢ πά­λι, τὴν εἶ­δα σὲ ὄ­νει­ρο – ἤ μοῦ πε­ρι­έ­γρα­ψε κά­ποι­ος τὸ ὄ­νει­ρό του; Πάν­τως, πα­ρὰ τὴν ἀ­κα­θό­ρι­στη προ­έ­λευ­σή της, ἢ ἴ­σως ἀ­κρι­βῶς γι’ αὐ­τό, ξυ­πνᾶ μέ­σα μου συ­χνὰ καὶ ἐ­πί­μο­να, σὲ δι­ά­φο­ρες μορ­φὲς καὶ πα­ραλ­λα­γές. Καί, πράγ­μα­τι, δὲν εἶ­μαι σί­γου­ρος ἂν ἡ ἀρ­χι­κὴ ἱ­στο­ρί­α ἦ­ταν αὐ­τή, ἢ ἂν τὴν ἔ­πλα­σα λί­γο-λί­γο τό­σο ποὺ νὰ εἶ­ναι πιά: ἡ δι­κή μου ἱ­στο­ρί­α.

Οἱ ἄν­θρω­ποι ποὺ κα­τοι­κοῦ­σαν τὸ νη­σὶ ἦ­ταν φτω­χοὶ κι ἡ θά­λασ­σα πο­τέ της δὲν ἡ­σύ­χα­ζε, πα­ρὰ σπά­νια καὶ γιὰ λί­γο μο­νά­χα. Ὅ­λες οἱ δε­ή­σεις τοὺς εἶ­χαν φα­νεῖ μά­ται­ες: ἡ θά­λασ­σα ἦ­ταν κου­φή – ὅ­πως ἔ­λε­γαν, μα­νι­α­σμέ­νη καὶ θο­ρυ­βώ­δης κα­θὼς ἦ­ταν δὲν τοὺς ἄ­κου­γε, ἔ­στω κι ἂν μα­ζευ­όν­του­σαν κα­θη­με­ρι­νὰ καὶ κραύ­γα­ζαν μπρο­στά της, ἄλ­λο­τε ἱ­κε­τευ­τι­κὰ κι ἄλ­λο­τε ὀρ­γι­σμέ­να, ὅ­λοι μα­ζί – γυ­ναῖ­κες, ἄν­τρες, παι­διά.

        Θ’ ἄ­κου­γες τό­τε, μιὰ νὰ ἐ­κτο­ξεύ­ουν κα­τά­ρες σὰ μα­στι­γι­ὲς στὸ κύ­μα, μιὰ νὰ κοι­τοῦν ψη­λὰ καί, σὰ νὰ βλέ­παν ὅ­λοι κά­τι μὲς στὰ σύν­νε­φα, θά ’­λε­γαν: «Σὺ ποὺ μᾶς σκόρ­πι­σες ἐ­δῶ σὰν τὴ βρο­χή, δέ μᾶς ἀ­κοῦς; Για­τί δὲν ἔρ­χε­σαι πά­λι νὰ μᾶς ἀγ­κα­λιά­σεις, μό­νο μᾶς ἀ­φή­νεις νὰ σπέρ­νου­με τ’ ἀ­γό­ρια μας σὰν τὸ σπό­ρο μὲς στὸ κύ­μα;» Καὶ συ­νό­δευ­αν τὰ αἰ­νιγ­μα­τι­κὰ αὐ­τὰ λό­για μὲ ἤ­χους καὶ κι­νή­σεις μι­μι­κές: πρῶ­τα ἕ­να μα­κρό­συρ­το «σσσς», ἔ­πει­τα ἁ­πλώ­να­νε τὰ δυ­ὸ χέ­ρια σὰν ἀγ­κα­λιὰ κι ἔ­πει­τα κά­ναν ὅ­λοι μα­ζὶ ὅ­τι ρί­χνουν σπό­ρους· τέ­λος, μὲ τὴν πα­λά­μη κά­θε­τα στὸ μέ­τω­πο πά­νω ἀ­πὸ τὰ μά­τια, κλαί­γον­τας, κοι­τοῦ­σαν πέ­ρα στὸν ὁ­ρί­ζον­τα.

        Ποι­ά χα­μέ­νη ἀ­λή­θεια νὰ ἔ­ψα­χναν; Πῶς τά­χα εἶ­χαν ἔρ­θει ἐ­δῶ; Καὶ για­τί ἤ­τα­νε τό­σο βέ­βαι­οι πὼς κά­ποι­ος τοὺς εἶ­χε βο­η­θή­σει; Ἴ­σως τοὺς πα­ρέ­συ­ρε κα­νεὶς ὣς ἐ­κεῖ· μὰ μὲ ποιά ὑ­πό­σχε­ση ἢ ἀ­πει­λή; Πάν­τως, ἀ­πὸ κά­που προ­έρ­χον­ταν κι αὐ­τοί. Για­τὶ ἀλ­λι­ῶς, πῶς θὰ εἴ­χα­νε φυ­τρώ­σει ἐ­κεῖ πά­νω;

        Ὅ­πως καὶ νά ’­ναι, τὸ μα­κά­ριο πα­ρελ­θὸν ἦ­ταν μο­νά­χα ἕ­νας ἀν­τί­λα­λος: ἐ­δῶ ὅ­λη τους ἡ ζω­ὴ περ­νοῦ­σε μὲς στὸ φό­βο, πὼς μιὰ μέ­ρα θὰ τοὺς κα­τα­πι­εῖ τὸ κύ­μα, ἢ πὼς θὰ χα­θοῦν ἀ­πὸ τὴν πεί­να· μὰ ἔ­πρε­πε νὰ ἔ­χουν μιὰ ἐλ­πί­δα πὼς θὰ ἐ­πι­ζή­σουν: Ὅ­ταν ἔ­πε­φτε ξη­ρα­σί­α, μα­ρά­ζω­ναν τὰ λι­γο­στὰ δέν­τρα, τὰ ζῶ­α ψο­φοῦ­σαν, στέ­ρευ­αν σι­γὰ-σι­γὰ τὰ πη­γά­δια.

        Τό­τε λοι­πὸν ἤ­τα­νε νὰ δεῖ κα­νεὶς κά­τι ποὺ ἔ­μοια­ζε μὲ γι­ορ­τή: ὅ­λος ὁ πλη­θυ­σμὸς συγ­κεν­τρω­νό­ταν στὴν ἀ­κτή. Ἀ­κού­γον­ταν ζω­η­ρὲς κου­βέν­τες, προ­σευ­χές, λυγ­μοί, μου­σι­κές, τύμ­πα­να. Για­τὶ ἡ θά­λασ­σα εἶ­χε γα­λη­νέ­ψει: ἴ­σως νὰ προ­λα­βαί­να­νε.

        Οἱ γέ­ρον­τες, συγ­κι­νη­μέ­νοι, ἐ­πα­να­λάμ­βα­ναν μυ­στη­ρι­ώ­δεις εὐ­λο­γί­ες καὶ κά­τι σχε­δί­α­ζαν μὲ τὰ δά­χτυ­λα στὰ μέ­τω­πα τῶν παι­δι­ῶν τους. Τὰ μι­κρὰ ἀ­δελ­φά­κια σφούγ­γι­ζαν τὰ μά­τια τους κρυ­φά – ἔ­πρε­πε νὰ φαί­νον­ται καὶ κεῖ­να κά­πως γεν­ναῖ­α. Για­τὶ σή­με­ρα ἦ­ταν ἡ μέ­ρα τῆς Φυ­γῆς.

        Ὅ­λα, μὰ ὅ­λα, τὰ νέ­α ἀ­γό­ρια τοῦ νη­σιοῦ ἔ­πρε­πε νὰ φύ­γουν γιὰ τ’ ἄ­γνω­στο, κα­θέ­νας μό­νος μ’ ἕ­να κα­ρα­βά­κι, ἀ­να­ζη­τών­τας ἀ­πάγ­κιο λι­μά­νι: μιὰ νέ­α, πλού­σια πα­τρί­δα. Καί, ὅ­σοι φτά­να­νε, θὰ μέ­να­νε κεῖ γιὰ πάν­τα. Κα­νεὶς δὲ θὰ τοὺς ξα­νά­βλε­πε.

Κα­θὼς τώ­ρα κεῖ­να τὰ κα­ρυ­δό­τσου­φλα ξε­μά­κραι­ναν ἀ­π’ τὴν ἀ­κτή, θά ’βλε­πες ν’ ἀ­νε­μί­ζουν δε­κά­δες μαν­τή­λια πο­λύ­χρω­μα στὰ ξε­ρὰ κλα­διὰ τῶν δέν­τρων, κα­θὼς τὰ κου­νοῦ­σαν ἀ­πὸ κά­τω ὅ­λοι μα­ζὶ οἱ ἀ­νήμ­πο­ροι κά­τοι­κοι ποὺ ἀ­πο­μεί­να­νε, τρα­γου­δών­τας – αὐ­τὰ θὰ ἦ­ταν τὰ λό­για: «Ἔ­χε­τε γειά! Μὴν ξε­χά­σε­τε τὴ φύ­τρα σας. Καὶ σύ, Θά­λασ­σα, λυ­πή­σου τους.»

       Κι ὅ­μως, αὐ­τὸ κα­θό­λου δὲν ἐμ­πό­δι­ζε τὴ θά­λασ­σα νὰ ξα­να­φο­ρέ­σει τὸ συ­νη­θι­σμέ­νο της σκο­τει­νὸ πέ­πλο, καὶ μά­λι­στα πο­λὺ σύν­το­μα: κα­θὼς ἴ­σως ἀ­κό­μα κου­νοῦ­σαν ρυθ­μι­κὰ τὰ ἰ­σχνὰ δέν­τρα, μὲ τὰ μά­τια του κα­θέ­νας στυ­λω­μέ­να στὸ δι­κό του πα­νὶ ποὺ χα­νό­ταν πέ­ρα στὸ σκο­τει­νὸ ὁ­ρί­ζον­τα· κα­θώς, λέ­ω, συ­νέ­βαι­ναν αὐ­τά – σὰν σὲ ὄ­νει­ρο, ἀ­πό­μα­κρα, ἔ­βλε­παν τώ­ρα τὰ κα­ρα­βά­κια νὰ χο­ρο­πη­δᾶ­νε, νὰ χτυ­πᾶ­νε με­τα­ξύ τους, μιὰ νὰ κρύ­βον­ται στὸ νε­ρὸ καὶ μιὰ νὰ ξα­να­προ­βάλ­λουν. Ἦ­ταν σχε­δὸν χα­ρι­τω­μέ­νο νὰ τὰ κοι­τᾶς: ὣς ἐ­δῶ δὲν ἔ­φτα­ναν τὰ οὐρ­λια­χτά, τὸ τρί­ξι­μο κι ὁ πά­τα­γος τῶν ξύ­λων ποὺ σχί­ζον­ταν, οἱ ἱ­κε­σί­ες καὶ τὰ χέ­ρια ποὺ ἀ­κό­μα ἐ­ξεῖ­χαν ἀ­π’ τὸ νε­ρό.

        Καὶ κα­νέ­να μά­τι, ὅ­σο προ­ση­λω­μέ­νο καὶ ἂν ἦ­ταν στὸ κύ­μα, δὲν μπο­ροῦ­σε νὰ πεῖ μὲ σι­γου­ριὰ ἂν τὸ δι­κό του, τὸ ἀ­γα­πη­μέ­νο του κα­ρα­βά­κι εἶ­χε πε­ρά­σει – ἀ­π’ τὴν ἄλ­λη με­ριὰ τῆς κα­ται­γί­δας.

 

Πη­γή: Πρώτη δημοσίευση.

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης (Ἀ­θή­να, 1968, μὲ κα­τα­γω­γὴ ἀ­πὸ τὴν Ἱ­ε­ρά­πε­τρα Κρή­της καὶ τὴ Θεσ­σα­λο­νί­κη). Ἔ­χει ζή­σει καὶ ἐρ­γα­στεῖ ὡς ἐκ­παι­δευ­τι­κὸς σὲ δι­ά­φο­ρα μέ­ρη τῆς Ἑλ­λά­δας. Ἔ­χει ἐκ­δώ­σει τὶς ποι­η­τι­κὲς συλ­λο­γές: Ἀ­να­γνώ­ρι­ση ἐ­δά­φους καὶ ἄλ­λα ποι­ή­μα­τα (Πλα­νό­διον, 2009) καὶ Τε­λευ­ταί­α ἐ­πο­χή (Θρά­κα, 2016). Ἔ­χει ἐ­πί­σης ἐκ­δο­θεῖ καὶ μιὰ συλ­λο­γὴ μὲ πε­ζὰ κεί­με­νά του (νου­βέ­λες καὶ δι­η­γή­μα­τα): Ἑ­πτὰ σπί­τια, ἰ­δι­ω­τι­κὴ ἔκ­δο­ση, 2016. Ποι­ή­μα­τά του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­τεῖ στὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ Πλα­νό­διον, Πόρ­φυ­ρας, Κου­κού­τσι κ.ἀ. Ἔ­χει με­τα­φρά­σει γιὰ τὶς ἐκ­δό­σεις Πα­τά­κη τὰ βι­βλί­α: Ὁ να­ὸς τῆς Ἱ­ε­ρου­σα­λὴμ τοῦ Simon Goldhill, Ἡ ὡ­ραί­α Ἑ­λέ­νη τῆς Bettany Hughes (μα­ζὶ μὲ τὸν Μά­νο Κον­τά­κη) καὶ Τρεῖς μέ­ρες στὴν Ἀ­βά­να τοῦ Robert A. McCabe. Ἐ­πί­σης, ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴ με­τά­φρα­ση ποί­η­σης ἀ­πὸ τὴ γερ­μα­νι­κή, τὴν ἰ­τα­λι­κὴ καὶ τὴν ἀγ­γλι­κὴ γλώσ­σα.

Εἰκόνα: Τὸ ναυάγιο τοῦ Ἔμιλυ. Ἔργο τοῦ Louis Isabey (1803-1886).

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης: Ἡ ἀ­γο­ρά

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης

Ἡ ἀ­γο­ρά

ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ εἶ­ναι χτι­σμέ­νο στὴν ἄ­κρη τῆς πό­λης. Θε­ω­ροῦ­μαι ὁ πιὸ ἐ­πι­φα­νὴς πο­λί­της της καί, γι’ αὐ­τὸν ἀ­κρι­βῶς τὸ λό­γο, εἶ­μαι ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νος νὰ ξε­χω­ρί­ζω πιὸ κα­θα­ρὰ ἀ­πὸ ὅ­λους τὴν ἰ­δι­ω­τι­κὴ ἀ­πὸ τὴ δη­μό­σια ὕ­παρ­ξή μου. Ἔ­χω τὴν τι­μὴ νὰ δι­α­κη­ρύτ­τω ὅ­τι τὰ τεί­χη τῆς πό­λης εἶ­ναι χτι­σμέ­να γιὰ μέ­να. Αὐ­τὸ δὲν εἶ­ναι κα­θό­λου σχῆ­μα λό­γου, ἀ­φοῦ τὸ σπί­τι μου εἶ­ναι τὸ μό­νο ποὺ βρί­σκε­ται ἀ­νά­με­σα στὶς δυ­ὸ σει­ρὲς ἀ­πὸ τεί­χη ποὺ προ­στα­τεύ­ουν τὴν πό­λη μας. Πολ­λοὶ ἀ­γω­νί­στη­καν μὲ αἷ­μα γιὰ τὴν κυ­ρι­ό­τη­τα αὐ­τοῦ τοῦ χώ­ρου, ὅ­μως μό­νο ἐ­γώ, τώ­ρα ποὺ ἔ­χει ἐ­πι­κρα­τή­σει ἡ εἰ­ρή­νη καὶ ἡ τά­ξη, μπο­ρῶ νὰ νι­ώ­θω ἥ­συ­χος ὅ­τι προ­στα­τεύ­ο­μαι καὶ ἀ­πὸ τὶς δύ­ο πλευ­ρές· ὅ­πο­τε βέ­βαι­α ἀ­πο­σύ­ρο­μαι γιὰ νὰ ἡ­συ­χά­σω.

       Για­τὶ τὸ κα­θη­με­ρι­νό μου σπί­τι εἶ­ναι ἡ Ἀ­γο­ρά: εἶ­μαι δη­μό­σιο πρό­σω­πο. Ἔ­χω ἐ­πα­φὲς σὲ ὅ­λα τα νευ­ραλ­γι­κὰ ση­μεῖ­α τῆς πό­λης. Τυ­χὸν ἀ­που­σί­α μου θὰ ἦ­ταν κα­τα­στρο­φι­κὴ γιὰ τοὺς ρυθ­μούς της. Ἡ πα­ρου­σί­α μου, ἀν­τί­θε­τα, ἀ­ναγ­γέλ­λε­ται κα­θη­με­ρι­νὰ μὲ σάλ­πιγ­γες – ἐ­κεῖ δὲν πρέ­πει νὰ ὑ­πάρ­χει ἡ­συ­χί­α: «οὔου­ου! πάρ­τε θέ­σεις σὲ κά­θε γω­νί­α κόμ­βο δη­μό­σιο κτί­ριο· για­τὶ ἡ μέ­ρα μου ἀρ­χί­ζει.» (Κά­πο­τε βλέ­πω νὰ στέ­κε­ται πει­θή­νια, κολ­λη­τὰ στὸ τεῖ­χος, ἕ­νας ἄν­δρας ἐν­τε­λῶς ἴ­διος μὲ μέ­να, του­λά­χι­στον ὅ­πως μπο­ρῶ νὰ δι­α­κρί­νω ἀ­πὸ τὴ μι­σο­γυ­ρι­σμέ­νη πλά­τη του. Τὸ αὐ­τί του, ἴ­διο βέ­βαι­α μὲ τὸ δι­κό μου, εἶ­ναι ὅ­μως ὑ­γρό, δι­ά­φα­νο. Ἂν καὶ εἶ­ναι ἀ­κί­νη­τος, δυ­σκο­λεύ­ο­μαι νὰ ἀ­πο­φύ­γω τὴν πα­ρου­σί­α του. Με­ρι­κὲς φο­ρὲς ἀ­ναγ­κά­ζο­μαι νὰ πε­ρά­σω ἀ­πὸ μέ­σα του – φρί­κη.)

       Ἡ ἔν­το­νη δρα­στη­ρι­ό­τη­τά μου προ­σφέ­ρει εὐ­ε­ξί­α· βρί­σκο­μαι δια­ρκῶς σὲ κί­νη­ση. Τυ­χὸν κα­κο­δι­α­θε­σί­α μου ἀ­πο­τε­λεῖ γε­γο­νὸς γιὰ ὅ­λο τὸν πε­ρί­γυ­ρο, τρό­μο γιὰ τοὺς πο­λί­τες. Ἡ ἀ­ναγ­καί­α αὐ­τὴ πα­ρέν­θε­ση στὴν ἐ­νερ­γη­τι­κό­τη­τά μου εἶ­ναι δυ­στυ­χῶς συ­χνὸ φαι­νό­με­νο, καὶ ὀ­φεί­λε­ται στὸν ἴ­διο πάν­τα λό­γο: μιὰ ἀ­πε­ρί­γρα­πτη ἐ­νό­χλη­ση στὸ στο­μά­χι, δαί­μο­νας ποὺ μὲ δι­α­περ­νᾶ ἀ­κρι­βῶς τὴν ὥ­ρα τῆς ἀ­πό­λαυ­σης, ἀ­μέ­σως με­τὰ ἀ­πὸ ἕ­να πλού­σιο γεῦ­μα, κα­θὼς οἱ ἐ­κλε­κτὲς τρο­φὲς με­τα­τρέ­πον­ται σὲ ἐ­νο­χλη­τι­κὸ σω­ρὸ ἀ­πὸ σκου­πί­δια.

       Ἔ­χω πάν­τως συ­νε­χῶς, καὶ κα­τ’ ἀ­νάγ­κη, νέ­α σχέ­δια. Ἐν­νο­εῖ­ται πὼς τὰ σχέ­διά μου ἀ­φο­ροῦν καὶ ὅ­λους τοὺς ἄλ­λους· ἡ πό­λη πρέ­πει νὰ βρί­σκε­ται σὲ δια­ρκῆ κί­νη­ση γιὰ νὰ δι­α­τη­ρῶ τὴ θέ­ση μου. Ἐ­ξάλ­λου, δὲν κιν­δυ­νεύω ἀ­πὸ αὐ­τοὺς ποὺ μὲ ἐ­χθρεύ­ον­ται για­τὶ εἶ­μαι εὐ­έ­λι­κτος στὴν Ἀ­γο­ρά: κά­θε μέ­ρα ἔ­χω ἀ­γο­ρα­στεῖ καὶ που­λη­θεῖ ἀ­μέ­τρη­τες φο­ρές.

       Τὸ βρα­δά­κι, πάν­τως, ἀ­πο­σύ­ρο­μαι στὸ κα­τα­φύ­γιό μου. Αὔ­ριο τὸ πρω­ὶ τὸ μυα­λό μου θὰ ἔ­χει κα­θα­ρί­σει: δὲ θὰ θυ­μᾶ­μαι τί­πο­τε. Για­τὶ κά­θε νύ­χτα ἐμ­φα­νί­ζε­ται ἡ ἴ­δια εἰ­κό­να. Τὸ κρε­βά­τι μου βρί­σκε­ται ἀ­κρι­βῶς στὴ βά­ση ἀ­πὸ ὅ­που ξε­κι­νοῦν τὰ δύ­ο ψη­λὰ τεί­χη. Μό­λις ὅ­μως ξα­πλώ­σω, ἄ­γνω­στο ἀ­πὸ ποῦ, δε­κά­δες βέ­λη μὲ ση­μα­δεύ­ουν κα­τευ­θεῖ­αν στὴν καρ­διά.

Πη­γή: Πρώτη δημοσίευση.

Θε­ο­δό­σης Κον­τά­κης (Ἀ­θή­να, 1968, μὲ κα­τα­γω­γὴ ἀ­πὸ τὴν Ἱ­ε­ρά­πε­τρα Κρή­της καὶ τὴ Θεσ­σα­λο­νί­κη). Ἔ­χει ζή­σει καὶ ἐρ­γα­στεῖ ὡς ἐκ­παι­δευ­τι­κὸς σὲ δι­ά­φο­ρα μέ­ρη τῆς Ἑλ­λά­δας. Ἔ­χει ἐκ­δώ­σει τὶς ποι­η­τι­κὲς συλ­λο­γές: Ἀ­να­γνώ­ρι­ση ἐ­δά­φους καὶ ἄλ­λα ποι­ή­μα­τα (Πλα­νό­διον, 2009) καὶ Τε­λευ­ταί­α ἐ­πο­χή (Θρά­κα, 2016). Ἔ­χει ἐ­πί­σης ἐκ­δο­θεῖ καὶ μιὰ συλ­λο­γὴ μὲ πε­ζὰ κεί­με­νά του (νου­βέ­λες καὶ δι­η­γή­μα­τα): Ἑ­πτὰ σπί­τια, ἰ­δι­ω­τι­κὴ ἔκ­δο­ση, 2016. Ποι­ή­μα­τά του ἔ­χουν δη­μο­σι­ευ­τεῖ στὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ Πλα­νό­διον, Πόρ­φυ­ρας, Κου­κού­τσι κ.ἀ. Ἔ­χει με­τα­φρά­σει γιὰ τὶς ἐκ­δό­σεις Πα­τά­κη τὰ βι­βλί­α: Ὁ να­ὸς τῆς Ἱ­ε­ρου­σα­λὴμ τοῦ Simon Goldhill, Ἡ ὡ­ραί­α Ἑ­λέ­νη τῆς Bettany Hughes (μα­ζὶ μὲ τὸν Μά­νο Κον­τά­κη) καὶ Τρεῖς μέ­ρες στὴν Ἀ­βά­να τοῦ Robert A. McCabe. Ἐ­πί­σης, ἀ­σχο­λεῖ­ται μὲ τὴ με­τά­φρα­ση ποί­η­σης ἀ­πὸ τὴ γερ­μα­νι­κή, τὴν ἰ­τα­λι­κὴ καὶ τὴν ἀγ­γλι­κὴ γλώσ­σα.