.
.
Πέτερ Ἄλτενμπεργκ (Peter Altenberg)
.
Γιὰ τὶς πέννες
(Über Schreibfedern)
.
ΑΘΕ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΜΕΝΟΣ ἄνθρωπος θὰ ἔπρεπε νὰ ἔχει μιὰ πέννα συνδεδεμένη κατὰ κάποιον τρόπο μὲ τὴν προσωπικότητά του! Καὶ μὲ τὸ δίκιο του δὲν θὰ μποροῦσε ἁπλῶς νὰ φανταστεῖ πῶς θὰ μποροῦσε νὰ γράψει μὲ μιὰν ἄλλη. Ὁποιαδήποτε ἄλλη θὰ ἔπρεπε νὰ ἦταν γι’ αὐτὸν εὐθέως τροχοπέδη τῆς σκέψης, συρρίκνωση τοῦ αἰσθήματος! Ἐνῶ ἡ αὐτῷ συνανήκουσα πέννα θὰ μετέφερε τρόπον τινὰ πνεῦμα καὶ ψυχὴ στὸ χαρτί, θὰ τὰ μετέτρεπε σὲ γραπτό!
Ἡ δική μου πέννα εἶναι ἡ μπλὲ πέννα Kuhn 201. Ὅπως ἕνα βιολὶ ἀπὸ τὴν Κρεμώνα, ἔτσι κι αὐτὴ γίνεται μὲ τὴν χρήση ὅλο καὶ πιὸ ἁπαλή, πιὸ ἀποδοτική. Συχνὰ δείχνει νὰ προτρέχει σχεδὸν καὶ τῶν «φτερουγισμάτων», ὅπως λένε, «τῆς σκέψης». Πάντως, ἐγὼ ἀφήνομαι στὴ διάθεσή της, ὅπως ἀφήνεται κανεὶς σὲ μιὰ ἀσφαλή, εὐγενικὴ ξεναγό.
Ἕνας ἀλλοδαπὸς ψυχολόγος μοῦ ἔγραψε πρὶν ἀπὸ δυὸ χρόνια: «Τὸ χρειάζομαι γιὰ μία βασικὴ μελέτη – – – τί σημαντικὸ ἔχετε νὰ μοῦ πεῖτε γιὰ τὸν τρόπο τῆς δημιουργίας σας;!;»
Ἀπάντησα ἀμέσως: «Μπλὲ πέννα Kuhn 201, χαρτὶ μεγάλου —ὀρθογώνιου— σχήματος, σκληρὴ χαρτονένια βάση, γιὰ νὰ μπορῶ νὰ γράφω στὸ κρεβάτι. Ἤρεμη ψυχὴ καὶ γλίσχρον ὀβολόν. Τὰ λοιπὰ παρέλκουν!»
Ἂν μιὰ νεαρὴ κυρία μοῦ πεῖ: «Ἐγὼ γράφω τὰ πάντα μόνο μὲ τὴν πέννα μ’ αὐτὸν ἢ τὸν ἄλλο τρόπο», τὴ νιώθω ἀμέσως γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ψυχικὰ πιὸ κοντά μου. Ἂν μοῦ τὸ πεῖ αὐτὸ μιὰ γηραιὰ κυρία, τὴν βλέπω σὰν γρηὰ καρακάξα.
Ἀλλὰ νὰ μὴ χρησιμοποιεῖς συγκεκριμένη πέννα, ἀποτελεῖ σημάδι «ἐλλειμματικῆς ἀτομικότητας», θὰ ἔκρινε ἀφοριστικὰ ἕνας νεωτεριστής.
Ἐγὼ ὅμως λέω μὲ τρόπο ἤρεμο καὶ σεμνό: Μπλὲ ἀτσάλινη πέννα Kuhn 201, καὶ ἔσο εὐγνώμων!
.
.
Πηγή: Wiener Geschichten (Βιεννέζικες ἱστορίες). Ἐπιμ. Burkhard Spinnen. Schöffling & Co., Frankfurt <M.> 1997, σσ. 24-25.
Πέτερ Ἄλτενμπεργκ (Peter Altenberg) (Ψευδώνυμο τοῦ Richard Engländer, ἑβραϊκῆς καταγωγῆς· 9 Μαρτίου 1859, Βιέννη – 8 Ἰανουαρίου 1919, Βιέννη). Πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, ἐπιστολογραφία. Πρόσωπο-κλειδὶ γιὰ τὴ γένεση τοῦ μοντερνισμοῦ στὴν πόλη τῆς Βιέννης. Θιασώτης τῆς μικρῆς πεζογραφικῆς λογοτεχνικῆς φόρμας. Συγγραφέας τοῦ καφενείου, χαρακτηριστικὸς ἐκπρόσωπος τῆς βιεννέζικης μποεμίας, στενὸς γνώριμος τῶν Ἄρθουρ Σνίτσλερ, Γκούσταβ Κλίμπτ, Ἄντολφ Λώς, Γκούσταβ Μάλερ. Σειρὰ ποιημάτων του μελοποιήθηκαν ἀπὸ τὸν Ἄλμπαν Μπέργκ*. (Περισσότερα ἐδῶ, στὸ «Ὁ Peter Altenberg καὶ τὰ “ἤρεμα τηλεγραφήματα τῆς ψυχῆς”», εἰσαγωγὴ στὸ ἔργο τοῦ βιεννέζου λογοτέχνη ἀπὸ τὸν μεταφραστή του Συμεὼν Γρ. Σταμπουλοῦ.)
* Σχετικὲς ἐκτελέσεις μπορεῖτε νὰ δεῖτε καὶ νὰ ἀκούσετε ἐδῶ:
https://www.youtube.com/watch?v=4ILjV8vUEAE
https://www.youtube.com/watch?v=Tl5Xm4qYOP0
https://www.youtube.com/watch?v=ppSjuLsmMWE
Μετάφραση ἀπὸ τὰ γερμανικά:
Συμεὼν Γρ. Σταμπουλοῦ. Μετάφραση, φιλολογικὴ μελέτη. Σπούδασε Ἑλληνικὴ Φιλολογία στὴν Ἀθήνα καὶ ἐργάστηκε ὡς φιλόλογος στὴ Μέση Δημόσια Ἐκπαίδευση. Δίδαξε τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα καὶ λογοτεχνία στὸ πανεπιστήμιο τῆς Λιψίας. Δημοσίευσε: Πηγὲς τῆς πεζογραφίας τοῦ Γιάννη Σκαρίμπα. Ὁ λόγος τῆς σιωπῆς στὴ σκηνὴ τοῦ μεσοπολέμου (ΣΩΒ, 2006)· Ὁ ἴσκιος τῆς γραφῆς. Μελέτες καὶ σημειώματα γιὰ τὸν Γιάννη Σκαρίμπα (Ἄγκυρα, 2009)· R.M. Rilke-P. Celan, Ἀπὸ τὴν ἐλεγεία στὸ ἐρεβῶδες ποίημα. Πρόλογος-μετάφραση (Ἄγκυρα, 2012)· Νοβάλις, Σκέψεις. Μετάφραση-ἐπιλεγόμενα-σχόλια (Στιγμή, 2012)· R.M. Rilke, Ἐλεγεῖες ἀπὸ τὸ Ντουΐνο. Μετάφραση-ἐπιλεγόμενα-σχόλια (Στιγμή, 2012)· Φρήντριχ Χαίλντερλιν, Ποιήματα. Μετάφραση-Ἐπίμετρο-Σημειώσεις (Στιγμή, 2013).
Εἰκόνα: Ὁ Πέτερ Ἄλτενμπεργκ μὲ τὸν αὐστριακὸ μοντερνιστὴ ἀρχιτέκτονα Ἄντολφ Λώς (Μπρνὸ τῆς Μοραβίας, 1870-Κάλκσμπουργκ, κοντὰ στὴν Βιέννη, 1933). Φωτογραφία τοῦ 1905.
.
Filed under: Altenberg Peter,Αισθητισμός,Γερμανικά,Περιγραφή,Σταμπουλού Συμεών,Τέχνη | Tagged: Γερμανόγραπτο διήγημα,Λογοτεχνία,Συμεών Σταμπουλού,Peter Altenberg | Τὰ σχόλια στὸ Πέτερ Ἄλτενμπεργκ (Peter Altenberg): Γιὰ τὶς πέννες ἔχουν κλείσει