Ντίνο Μπουτζάτι (Dino Buzzati)
Δήλωση εἰσοδήματος
(Dichiarazione del reddito)
ΙΑ ΔΕΣ, ἔφτασε ἕνα χαρτὶ ἀπὸ τὴν Ἐφορία» εἶπε ἡ σύζυγος στὸν δικηγόρο Μένσολα.
«Θὰ εἶναι γιὰ τὴ δήλωση τοῦ εἰσοδήματος, δὲ βαριέσαι, ἡ συνηθισμένη ἱστορία, πάλι καλὰ ποὺ ξέρω τὸν Διευθυντή.»
«Φρόντισε» εἶπε ἡ σύζυγος «νὰ τὴ βγάλεις καθαρή».
«Μεῖνε ἥσυχη. Αὐτὴ τὴ φορὰ ἔκανα μερικὰ κολπάκια ποὺ οὔτε ὁ διάολος…»
Τὴν ἴδια μέρα πῆγε στὴν Ἐφορία. Περίμενε μόνο μισὴ ὥρα. Ὅταν τοῦ εἶπαν νὰ περάσει, ὁ Μένσολα ἔμεινε κεραυνοβολημένος. Στὴ θέση τοῦ συνηθισμένου καλοσυνάτου καὶ βολικοῦ διευθυντῆ καθόταν ἕνας ξερακιανὸς τύπος μὲ γυαλιὰ καὶ ὕπουλο ὕφος.
«Περάστε, παρακαλῶ, καθίστε» εἶπε. «Ἐσεῖς εἶστε, λοιπόν, ὁ δικηγόρος Μένσολα…» (ὁ ἄλλος ἔγνεψε καταφατικά), «διευθυντὴς τῆς ἑταιρείας εἰσαγωγῶν-ἐξαγωγῶν Σιακ. Ἐδῶ ἔχω τὴ φορολογική σας δήλωση… χμ… χμ… Ἔχετε δηλώσει εἴκοσι τρία ἑκατομμύρια, σωστά; (ὁ Μένσολα συμφώνησε). Λοιπόν, γιὰ νὰ εἶμαι εἰλικρινής… Μοῦ ’ρχεται νὰ βάλω τὰ γέλια.
Καὶ πράγματι ξέσπασε σὲ τρανταχτὰ γέλια.
«Μὰ γιατί, γιὰ ποιὸ λόγο;» ἔκανε ὁ Μένσολα, προσπαθώντας νὰ ἀναχαιτίσει τὴν ἐφόρμηση, «σᾶς διαβεβαιῶ, πὼς ἂν ὑπάρχει κάποιο λάθος αὐτὸ θὰ εἶναι τῆς τάξης τῶν δέκα-εἴκοσι χιλιάδων λιρῶν, ὄχι ὅμως περισσότερο…»
«Εἴκοσι τρία ἑκατομμύρια; Σὲ περίοδο κρίσης ὅπως ἡ παροῦσα, κι ἐσεῖς θέλετε νὰ μὲ πείσετε πὼς ἔχετε κερδίσει τόσα πολλά; Λίγη κοινὴ λογική, κύριε! Ἂς δεχτοῦμε πὼς σκοτωθήκατε στὴ δουλειά, ἂς δεχτοῦμε πὼς εἴχατε καὶ τύχη… ἀλλὰ ὄχι εἴκοσι τρία ἑκατομμύρια! Μᾶς φλομώσατε στὸ ψέμα.»
«Ἐξοχότατε, σᾶς παρακαλῶ… Εἶστε ἄδικος. Ἀκοῦστε τὰ νούμερα καὶ θὰ πειστεῖτε… Μιὰ ἐξαιρετικὴ οἰκονομικὴ συγκυρία μὲ τὰ ὀργανικὰ ὑπολείμματα τὸν Μάιο καὶ τὰ συμβόλαια ποὺ εἶχα κλείσει προηγουμένως μὲ εὐνόησαν τρομερά. Εἴτε τὸ πιστεύετε εἴτε ὄχι, ἀπέφεραν ὀχτὼ ἑκατομμύρια μονομιᾶς… Κι ἔπειτα μὴν ξεχνᾶτε τὰ φιστίκια! Καὶ ἡ αὔξηση τῆς τιμῆς τῶν αὐγῶν; Ξέρετε πόσο ἦταν τὸ ἀκαθάριστο κέρδος; Ἑξῆντα ὀχτώ!»
«Τί πράγμα ἑξῆντα ὀχτώ;»
«Ζεστὰ ἑκατομμύρια, τὸ ἕνα πίσω ἀπὸ τὸ ἄλλο, ἀγαπητέ μου Διευθυντά.»
«Μὰ γιὰ κάντε μου τὴ χάρη! Μᾶς περνᾶτε γιὰ ἀγαθούς; Βάλτε το καλὰ στὸ μυαλό σας. Μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ δείξω λίγη κατανόηση (καὶ μουτζούρωνε κάτι ἀριθμοὺς σ’ ἕνα χαρτί), ὁρίστε, νὰ σᾶς ἐπιτρέψω νὰ δηλώσετε φορολογητέο εἰσόδημα τριῶν, τεσσάρων, ἂς ποῦμε τρεισήμισι ἑκατομμυρίων…»
Ὁ δικηγόρος σηκώθηκε ὄρθιος κατάχλομος.
«Δὲν εἶναι δυνατόν, ἐξοχότατε, δὲν μπορεῖτε νὰ μοῦ τὸ κάνετε αὐτό! Θέλετε νὰ μὲ καταστρέψετε; Δὲν ξέρω τί ἄλλο νὰ σᾶς πῶ… Ἐλάτε, πλησιάστε στὸ παράθυρο, ρίξτε μιὰ ματιὰ κάτω στὸ δρόμο σ’ ἐκεῖνο ἐκεῖ τὸ αὐτοκίνητο. Ναί, μάλιστα, ἐκεῖνο τὸ κόκκινο, τὸ μεγάλο… εἶναι Μπέντλεϊ, τελευταῖο μοντέλο… Ξέρετε πόσο μοῦ στοίχισε; Ἐννιάμισι, φίλτατε διευθυντά μου… Καὶ ἡ γυναίκα μου κυκλοφορεῖ μὲ Κάντιλακ…»
«Καὶ τί σημαίνει αὐτό; Δὲν εἶναι δὰ καὶ τόσο δύσκολο νὰ δανειστεῖτε δυὸ αὐτοκίνητα! Δὲ θὰ μοῦ μάθετε ἐσεῖς, ἐμένα, τὰ κόλπα… Ξέρω πῶς γίνεται νὰ γράψεις στὸ ὄνομά σου αὐτοκίνητο ποὺ ἀνήκει σὲ ἄλλον…»
«Μὰ τὸ γκόλφ, τὸ γκὸλφ ποὺ ἐγκαινίασα τὸν Αὔγουστο στὴ βίλα μου στὸ Λαμπιόνε!... Θὰ διαβάσατε στὶς ἐφημερίδες, ἐλπίζω, θὰ εἴδατε τὶς φωτογραφίες… Ὀγδόντα μία τρύπες! Ποιὸς ἔχει γκὸλφ μὲ 81 τρύπες; Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ πιστεύετε πὼς μοῦ στοίχισε λιγότερο ἀπό…»
«Φτάνει, ἀρκετά…» καὶ ὁ διευθυντὴς ὄρθωσε τὸ γιγαντιαῖο ἀνάστημά του γιὰ νὰ δείξει πὼς ἡ συνομιλία εἶχε τελειώσει. «Εἶπα τρεισήμισι ἑκατομμύρια… Χαίρετε, κύριε… Καὶ ντροπή σας!»
Πηγή: Ἀπό τὸν τόμο Siamo spiacenti di, Μιλάνο, Mondadori, 1975, σσ. 30-31.
Dino Buzzati (San Pellegrino, 1906-1972). Ἰταλὸς συγγραφέας καὶ δημοσιογράφος. Ἔγραψε θεατρικὰ ἔργα, μυθιστορημάτα καὶ διηγήματα. Γνωστότερο ἔργο του: Il deserto dei tartari (Ἡ ἔρημος τῶν Ταρτάρων). Τὸ 1942 δημοσιεύει τὴ συλλογὴ διηγημάτων I sette messaggeri (Οἱ ἑπτὰ ἀγγελιοφόροι) καὶ τὸ 1958 κερδίζει τὸ βραβεῖο Στρέγκα μὲ τὸ βιβλίο Sessanta racconti (Ἑξῆντα διηγήματα). Ἔχει παραλληλιστεῖ μὲ τὸν Κάφκα λόγω τῆς ἐφιαλτικῆς ἀτμόσφαιρας πολλῶν ἔργων του, τὰ ὁποία συνδυάζουν τὴν καθημερινότητα μὲ παράδοξες καταστάσεις ποὺ παρεισφρέουν στὴν κανονικότητα τῆς ζωῆς καὶ τὴν ἀνατρέπουν.
Μετάφραση ἀπὸ τὰ ἰταλικά:
Μαρία Σπυριδοπούλου (Ἀθήνα, 1961). Σπούδασε γαλλικὴ καὶ ἰταλικὴ φιλολογία. Διδάσκει στὸ Τμῆμα Θεατρικῶν Σπουδῶν τοῦ Παν/μίου Πελοποννήσου στὸ Ναύπλιο. Πρώτη της μετάφραση, Ἡ σειρήνα καὶ ἄλλα διηγήματα τοῦ Τομάζι ντὶ Λαμπεντούζα (1993) καὶ ἡ πιὸ πρόσφατη, Ἕνα σύντομο αἰσθηματικὸ ταξίδι τοῦ Ἴταλο Σβέβο (2007).
Filed under: Buzzati Dino,Ιταλικά,Κωμικό,Κοινωνικοί κώδικες,Σπυριδοπούλου Μαρία | Tagged: Dino Buzzati,Ιταλικό διήγημα,Λογοτεχνία,Μαρία Σπυριδοπούλου | Τὰ σχόλια στὸ Ντίνο Μπουτζάτι (Dino Buzzati): Δήλωση εἰσοδήματος ἔχουν κλείσει